مبانی قاعده «ابطال ناپذیری خون محترم» با رویکردی به قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

Authors

ابوالفضل علیشاهی قلعه‌جوقی دانشیار گروه الهیات، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

طیبه احمدی دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

Abstract:

اسلام برای پاسداشت خون انسانها، ارزش بسیاری قائل است و نمیگذارد که قطرهای از خون افراد به ناحق ریخته شود؛ قانون مجازات اسلامی نیز در مادّه 4۸۷ در صورت عدم شناسایی قاتل، بیت المال را مسئول دیه میداند. ولی به موجب ماده ۱۰ قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث، مصوب ۲۶ شهریور 1347 که به منظور «حمایت از زیان دیدگان حوادث رانندگی،...، فرار کردن یا شناخته نشدن مسئول حادثه...» تصویب شده است، صندوق خسارتهای بدنی را مسئول پرداخت دیه میداند. با توجه به موارد بالا که در مورد «عدم شناسایی قاتل» مشترک هستند ولی مرجع پرداخت دیه متفاوت میباشد، این پرسش پیش میآید که رویه قضایی در مورد مسئولیت پرداخت دیه چگونه است؟ چه ارتباطی بین این دو صندوق هست؟ در این مقاله، این نتیجه به دست میآید که از نظر رویه قضایی در سال 1387، در دادسرا و دادگاه برای پرداخت دیه، مسئولیت این دو صندوق، گاهی به صورت طولی (ابتدا صندوق خسارت بدنی و بعد بیتالمال) و گاهی به صورت عرضی (صندوق خسارت و بیتالمال در عرض همدیگر) میباشد و یا قاضی ابتدا صندوق خسارت بدنی را مسئول پرداخت میکند و نسبت به مابهالتفاوت دیه، بیتالمال را مسئول پرداخت میکرد. ولی با توجه به نظریه اداره حقوقی قوه قضائیه در سال 1392، بین این دو صندوق تمییز قائل شده است، بدین صورت که در صورت صدمات بدنی، صندوق خسارتهای بدنی، مسئول پرداخت دیه میباشد و در صورت عدم شناسایی قاتل، نوبت به بیتالمال میرسد که اولیای دم با ارائه مدارک مورد نیاز و با مراجعه به مرجع مورد نظر، برای وصول دیه اقدام میکنند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

مبانی فقهی و حقوقی «به ‌مرگی» با رویکردی به قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

اتانازی یا «به مرگی» یکی از مسائل مهم در عرصههای مختلف پزشکی، حقوقی و فقهی است. پیشرفت علم پزشکی از یک سو و راحتطلبی انسان معاصر از سوی دیگر، باعث شده است که نگاههای نوینی به مسئله مرگ و راههای رسیدن به مرگ فرار روی انسان معاصر قرار گیرد. در این میان مسئله مرگ ترحم آمیز به خاطر انگیزه و داشتن شرایط مناسبی از قبیل رضایت و اذن بیمار، تفاوتهای مهمی را با قتل عدوانی و مجرمانه ایجاد کرده است. د...

full text

نقد و تحلیل مبانی فقهی ماده 619 قانون مجازات اسلامی(مصوّب ۱۳۹۲)

چکیده در باب میزان دیه دندانی که به تیرگی گراییده و سیاه شده است(السن الأسود)، فتاوای اصحاب امامیه مختلف و متفاوت است؛ به‌طوری‌که تتبع جستار حاضر در میراث مکتوب فقهی، وجود چهار نظریه را در فرض مسئله مورد شناسایی قرار داده است: 1. ثبوت ثلث دیه دندان سالم 2. ثبوت ربع دیه 3. ثبوت ارش 4. دیدگاه تفصیلی (ثبوت ثلث دیه در دندان سیاه فاسد و ثبوت ارش در دندان سیاه غیرفاسد). هرچند قانون‌گذار قانون م...

full text

مسئولیت کیفری اطفال با رویکردی به لایحة قانون مجازات اسلامی

full text

مبانی فقهی و حقوقی «به مرگی» با رویکردی به قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

full text

مسئولیت کیفری اطفال با رویکردی به لایحة قانون مجازات اسلامی

full text

مسؤولیت پزشک در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲

مقررات تازه تقنین شده ی قانون مجازات، با سلب ضمان مطلق از پزشک ماهر و تعدیل کردن آن ضمان بر مبنای تقصیر، قواعد مطلوبی را به ارمغان آوردهاست. در این قانون با رویکردی جدید ضمن دادن آزادی عمل بیش تر به پزشک به حمایت از وی برخاسته است که این امر هم با موازین اخلاقی انطباق دارد و هم اصول و قواعد فقهی بر آن صحه میگذارند. در این جستار برآنیم تا ضمن بیان سیر قوانین موضوعه در ایران که در باب مسؤولیت پزش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مبانی فقهی حقوق اسلامی

volume 11 issue 1(بهار و تابستان 1397)

pages 131- 159

publication date 2018-12-22

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

دیه لایبطل دم امرءٍ مسلم بیت المال صندوق تأمین خسارت بدنی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com