مبانی طراحی نظام سواد رسانه ای برای مقابله با خبر جعلی

Authors

  • محمدحسین ساعی دکترای علوم ارتباطات، استادیار دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما، تهران، ایران
  • هادی البرزی دعوتی دکترای مدیریت رسانه، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه ‌آزاد اسلامی، تهران، ایران
Abstract:

خبر جعلی، به دلیل اخلال در گردش اطلاعات صحیح در جوامع مدرن و دموکراتیک، تهدیدی جدی در مسیر انواع گزینشگری­‌های عمومی از‌جمله انتخابات آزاد به‌شمار می‌رود؛ یکی از مهم‌ترین راه‌­های مقابله با این تهدید، تجهیز کاربران به امکانات سواد رسانه‌­ای است؛ توفیق خبرجعلی در هر جامعه، بستگی تام به شیوه، نوع و میزان بازنشر و مصرف آن از سوی شهروندانِ کاربر رسانه‌­های جدید دارد؛ از‌این‌رو، بررسی چرایی مصرف و باورپذیری خبرهای جعلی از سوی کاربران موضوع مهمی است که می‌بایست، پیش از هرگونه برنامه­‌ریزی برای طراحی نظام مقابله با خبرهای جعلی با رویکرد سواد رسانه‌­ای، در پی یافتن پاسخ‌­های مناسب برای آن بود. در این مقاله با بررسی جامع منابع علمی موجود و انجام مصاحبه عمیق، سه مضمون سازمان‌­یافته «دلایل مربوط به کاربران»، «دلایل مربوط به خبر جعلی» و «دلایل مربوط به جامعه» را با کمک روش تحلیل مضمون ارائه دادیم. یافته‌ها نشان دادند عواملی چون واقع­‌نمایی خبر جعلی و تطابق آن با منطق و باور افراد، تصدیق انبوه، فرکانس اکتشافی و شکل‌­گیری حباب فیلتر اطراف کاربران، خلأ اطلاعاتی، افزایش تعصب و تنزل اعتبار نهادهای رسانه­‌ای، اجرایی و رسمی ازجمله دلایل مصرف و باورپذیری خبر جعلی در جامعه هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سناریوهای محتمل خبر صداوسیما در فضای رسانه ای نوین

شناسایی سناریوهای محتمل خبر رسانه ملی از طریق روندها و عدم قطعیت های کلیدی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از روش دلفی و تحلیل نظرات خبرگان از بین30 روند اصلی در سه حوزه تغییرات فناوری، تغییرات مخاطب و تغییرات محتوای خبر عدم قطعیت های کلیدی خبر در 5 سال آینده شناسایی شد. پس از انتخاب عوامل کلیدی، با استفده از نظرات خبرگان ماتریس اثرات متقابل برای این عدم قطعیت های کلیدی تر...

full text

سواد رسانه ای و تئاتر (بررسی مفاهیم بنیادین سواد رسانه ای در دیدگاه و شگردهای نمایشنامه نویسی برشت)

این پژوهش می کوشد با بررسی تطبیقی دیدگاه و شگردهای نمایشنامه نویسی برشت و مفاهیم کلیدی سواد رسانه ای -با محوریت جایگاه حقوقی و اجتماعی فرد در مقام مخاطب و میزان بهره مندی اش از آموزش های همگانی- توان تئاتر را به عنوان رسانه، ارزیابی کند. شیوه ی پژوهش، بررسی شگردهای نه گانه ی برشت در نمایشنامه نویسی است که در چند نمونه ی مطالعاتی (نمایشنامه) آزموده خواهد شد. همزمان، مهم ترین دیدگاه ها درباره ی س...

full text

معرفت‌شناسی سواد رسانه ای در نظام های آموزشی کانادا و ژاپن به‌منظور الگوی بومی‌سازی سواد رسانه‌ای در ایران

این­ ­پژوهش­ با هدف ­معرفت­شناسی ­سواد رسانه­ای­ در نظام­ آموزشی­ کانادا و ژاپن ­به‌منظور ارائه­ی ­الگوی بومی‌سازی سواد رسانه­ای­ در ایران ­انجام‌گرفته بود. روش ­پژوهش، زمینه­ای ­و از نوع­ ­کاربردی. جامعه­ی ­آماری ­پژوهش نخست­ متخصصان ­سواد رسانه­ای، برنامه­ریزان­ آموزشی­ و معلمان ­سواد رسانه­ای­ که از آن‌ها برای تعیین عناصر جهت طراحی الگوی مطلوب، مصاحبه به عمل آمد. دوم کارشناسان سواد رسانه که ...

full text

نقش سواد رسانه ای والدین و هویت اجتماعی بر مصرف رسانه ای دانش آموزان

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سواد رسانه‌ای والدین و هویت اجتماعی بر مصرف رسانه‌ای دانش‌آموزان است. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر نوجوانان رده سنی 18-11 سال مشغول به تحصیل در مدارس شهر ایلخچی (تبریز) در سال تحصیلی 96-1395 و والدین آن‌ها بودند که از این جامعه تعداد 123 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین مدارس شهر ایلخچی انتخاب‌شده و مورد بررسی قرار گ...

full text

اهمیت آموزش سواد رسانه ای در قرن بیست و یکم

امروزه علاوه بر تربیت شهروندی برای یک جامعه ملی، نیاز آماده سازی شهروندان برای زندگی در جامعه جهانی به صورت یکضرورت تربیتی درآمده است. آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای،فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصراطلاعات و ارتباطات که به طور خاص در یک جامعه و به طور عام در جا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 26  issue 100

pages  235- 276

publication date 2020-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023