مبانی‌ اندیشه‌ای‌ گروههای‌ سیاسی‌ اسلامگرا در ایران‌ قبل‌ از انقلاب‌ (قسمت اول)

author

  • یحیی فوزی عضو هیأت علمی گروه اندیشة سیاسی در اسلام پژوهشکدة امام خمینی و انقلاب اسلامی.
Abstract:

در این مقاله نگارنده تلاش می‌کند تا به بررسی مبانی فکری گروههای سیاسی اسلامگرا در فاصلة زمانی سالهای 1320 تا 1357 بپردازد؛ زیرا تبیین مواضع فکری و اختلافات نظری این گروهها، زمینه را برای درک بسیاری از چالشهای اندیشه‌ای بعد از انقلاب فراهم می‌آورد. هرچند بسیاری از گروههای یاد شده در کلیت اهدافی همچون مبارزه با استبداد، استعمار، ایجاد حکومت اسلامی، تلاش برای استقرار قوانین اسلامی و ... مشترک بودند؛ اما در نگاه عمیقتری می‌توان اختلافات فکری مهمی را نیز در دیدگاهها و مبانی اندیشه‌ای آنها مشاهده کرد که با پیروزی انقلاب و قرار گرفتن در محیطی جدید، این اختلافات زمینه بروز پیدا کرد و علت ظهور دیدگاههای مختلف در مقاطع تاریخی بعد از انقلاب گردید. این مقاله در دو قسمت ارائه خواهد شد که در قسمت اول مواضع فکری گروه اسلامگرا شامل فداییان اسلام، حزب ملل اسلامی، هیأت مؤتلفه و روحانیت مبارز مورد بحث قرار می‌گیرد و در قسمت بعدی مواضع فکری نهضت آزادی و گروههای سوسیالیست اسلامگرا بویژه سازمان مجاهدین خلق مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مبانی‌ اندیشه‌ای‌ گروههای‌ سیاسی‌ اسلامگرا در ایران قبل از انقلاب اسلامی‌ (قسمت دوم)

در این مقاله نگارنده تلاش می‌کند تا به بررسی مبانی فکری گروههای سیاسی اسلامگرا در فاصلة زمانی سالهای 1320 تا 1357 بپردازد؛ زیرا تبیین مواضع فکری و اختلافات نظری این گروهها، زمینه را برای درک بسیاری از چالشهای اندیشه‌ای بعد از انقلاب فراهم می‌آورد. هرچند بسیاری از گروههای یاد شده در کلیت اهدافی همچون مبارزه با استبداد، استعمار، ایجاد حکومت اسلامی، تلاش برای استقرار قوانین اسلامی و ...

full text

بررسی تطبیقی خرده گفتمان های سیاسی اسلامگرا در ایران قبل ازانقلاب اسلامی و تاثیر آنها بر شکل گیری نظام سیاسی بعد از انقلاب

این مقاله تلاش می کند تا ضمن اشاره به گفتمان اسلام سیاسی به عنوان یکی از گفتمانهای مهم تاریخ معاصر ایران به بررسی تطبیقی خرده گفتمانهای سیاسی مهم این گفتمان در قبل از انقلاب بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که اشتراکات و افتراقات فکری این خرده گفتمانها چه بود؛ و اصولاً نظام سیاسی بعد از انقلاب تا چه اندازه تحت تاثیر مشترکات این خرده گفتمان ها بوده است؟فرضیه این پژوهش آن است که نظام سیاسی بعد از ان...

full text

نظریه تدا اسکاچپول و انقلاب اسلامی ایران (قسمت اول)

سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریة اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. در پاسخ به این سؤال بخش اول این مقاله به طور تفصیلی به طرح نظریة اسکاچپول می‏پردازد و در بخش دوم توانایی تبیین‏گری نظریه اسکاچپول در مورد انقلاب ایران آزمون شده است. برای این کار از متغیرهای اصلی نظریة اسکاچپول استفاده شده است. این متغیرها عبارتند از: وجود ارزش مازاد، نوع نظام کشاورزی، بعد دیوان سالاری، میز...

full text

دیدگاه های مختلف در زمینه توسعه در ایران پس از انقلاب اسلامی (قسمت اول)

در این مقاله توسعه به مفهوم عام آن از توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و تکنولوژی به کار می رود. عمدتا از نظر اندیشمندان ایرانی دو مفروض در توسعه به مفهوم عام قابل مشاهده است: • توسعه خاص (مثلا توسعه تکنولوژی) تنها در پی توسعه عام تحقیق می پذیرد. • میان ابعاد مختلف توسعه، نه تنها ارتباط بلکه، هارمونی وجود دارد. در یک نگاه کلی می توان دیدگاه های مختلف درباره توسعه در ایران را به سه دسته تقسیم کرد. 1...

full text

مبانی قرآنی جواز مشارکت سیاسی زنان در انقلاب اسلامی ایران

بر اساس آیات قرآن کریم، زن و مرد هر دو از یک هویت و حقیقت انسانی واحد و یکسان برخوردارند و هیچ یک بر دیگری برتری ندارد.در این پژوهش با بررسی تفسیری برخی آیات مرتبط با جایگاه و شئون زنان، برداشت‌های نادرست و تلقی‌های محدودیت ‌انگارانه درباره‌ی حضور اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در جامعه و انقلاب اسلامی با استناد به نظریات فریقین مردود دانسته شده است. در این پژوهش کتابخانه‌ای، پس از برشمردن مصادیق ...

full text

مبانی و اصول سنجش از دور (قسمت اول)

سنجش از دور علم و هنر به دست آوردن اطلاعات درباره یک شئ، منطقه، یا پدیده از طریق تجزیه و تحلیل داده­های حاصله به وسیله ابزاری است که در تمامی فیزیکی با سئ، منطقه و یا پدیده تحت بررسی نباشد. همان طوری که شما این کلماترا می­خوانید، در حال به کار بردن(علم) سنجش از دور هستید. چشم­های شما به عنوان سنجنده­هایی که نسبت به نور منعکسه از این صفحه از خود واکنش نشان می­دهند، عمل می­کنند. «داده­ هایی» که ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 24-23

pages  149- 179

publication date 2003-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023