ماهیت نظریه در فلسفه سیاسی از منظر علامه طباطبائی

Authors

Abstract:

این نوشتار چیستی نظریه در فلسفه سیاسی را با ابتناء به آراء علامه طباطبائی و بر اساس روش تفسیری متن‌محور مورد بحث قرار داده است. ابتدا جایگاه فلسفه سیاسی و تعریف آن در گستره علوم اسلامی مشخص گشته و سپس با مبنا قرار دادن نظریه ادراکات اعتباری، به تعریف نظریه در سطح فلسفه سیاسی پرداخته می‌شود. بر این اساس نظریه عبارت است از مجموعه اعتبارهای کلی و ثابتِ(اعتبارهای حدوسط) ارزشمند و مقدس که با سامان دادن به افعال جمعی انسان‌ها در جامعه، قصد دارد آنان را به سمت سعادت کمال انسانی رهنمون شود. پس سه ویژگی اعتباری بودن، کلیت و ثبات به عنوان مژلفه‌های اساسی نظریه در نظر گرفته شده است. برای تحقق چنین معنایی لازم است با اتکا به معقول ثانی فلسفی متناسب با هر یک از حوزه‌های موضوعی فلسفه سیاسی، که خود مبتنی بر انسان‌شناسی اسلامی اتخاذ شده‌اند، مجموعه اعتبارهای حدوسطی، که امتدادیافته همان معقول ثانی هستند، را به صورتی منسجم و در ارتباط با یکدیگر سامان داد. همچنین برای داوری چنین نظریه‌ای می‌توان مطابقت آن با اعتبارهای شرعی، تجارب بشری، ساختار طبیعی وجود انسانی و مهمتر از همه انطباق با ساختار روحانی و علوی وجود انسان را مد نظر قرار داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نظریه سیاسی علامه طباطبائی

علامه طباطبایی دارای نظریه سیاسی است ، بدین معنا که وی همچون فلاسفه سیاسی برای حل مسائل اصلی جامعه خویش راه حل ارائه کرده است . راه حل مورد نظر آنمرحوم یک راه حل کلی و همه جانبی است . وی مثل اکثر نظریه پردازان سیاسی جامعه مطلوبی را در نظر دارد که بایستی جایگزین جامعه فعلی گردد. از نظر او بهترین جامعه، جامعه عادله دینی است . این جامعه آرمانی و دست نایافتنی نبوده و از جوامع فعلی نیزالگو نمی گیرد،...

15 صفحه اول

بازخوانی اعتباریات علامه طباطبائی در پرتو نظریه اومولت

هر یک   از علامه طباطبایی و یاکوب اوکسکول با ابتنا واتکا بر واقعیات زیستی و تکوینی جانداران به نظریه پردازی در حوزه جهان ادراکی و   انسان پرداخته اند . نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه اومولت  اوکسکول از این حیث در اهداف واجد همسانی ها و قرابت هایی است که بستری را مهیا می کند تا بتوان پاره ای امکانات و قابلیت های تئوریک را در نظریه علامه بسط  و گسترش داد. ادراکات اعتباری ، تمهیدات ذهنی و ...

full text

ماهیت «سیاست ‏اسلامی» در قرآن از منظر علامه طباطبایی

رویکرد سیاسی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به دلیل جایگاه جامعیت این تفسیر و نیز مفسر آن به عنوان یک مفسر بزرگ قرآن کریم، از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علامه پس از تبیین ارتباط میان دین با سیاست و تقسیم‎بندی سیاست به دو گونه سیاست الهی و طاغوتی، بر جایگاه برتر سیاست اسلامی تأکید کرده، آن را دارای اصول و ویژگی‌های خاصی می‌داند که به‎طورمشخص از سیاست غیراسلامی متمایز می‌گردد. در این ج...

full text

ماهیت فلسفه سیاسی در ایران دوره اسلامی

فلسفه سیاسی در ایران دوره اسلامی به دو دوره؛میانه و معاصر تقسیم می‌شود. در دوره میانه که به انقلاب مشروطه ختم می شود فلسفه سیاسی به یگانگی با دین تمایل دارد و قواعد تولید تفکر و فلسفه سیاسی، مبتنی بر سلطه متون دینی بوده و اهمیت عقل در توضیح بی تذکر آرای گذشتگان خلاصه می شود و به نوعی فلسفه سیاسی به ارشاد نامه نویسی، سیاست نامه نویسی و شریعت نامه نویسی تبدیل می شود. در عین حال، فلسفه سیاسی تفسیر...

full text

تبیین و تحلیل ماهیت از منظر قیصری و علامه طباطبایی

مسألة ماهیت از جملة مباحث بنیادین و با اهمیت در فلسفه­ و عرفان اسلامی است؛ اما امروزه به دلیل نگاه اصالت وجودی، توجه و شناخت ماهیت به حاشیه رفته و ماهیت­شناسی تبدیل به حوزه­ای فرعی گردیده است. همچنین استفاده از ظرفیت­های موجود در فلسفة اسلامی و عرفان اسلامی جهت بهره از توانایی­های هر یک از این دو، در رشد و بالندگی روز افزون دیگری، امری غیرقابل تردید است؛ اهمیت مطلب فوق را به عنوان نمونه می­توان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 1

pages  -

publication date 2020-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023