مؤلّفه های نهیلیسم در آثار صادق هدایت و زکریا تامر

author

  • مریم محمدزاده استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، اهر، ایران
Abstract:

بدبینی به هستی و مناسبات آن، همواره در طول تاریخ بشر مطرح بوده است؛ لیکن رویکرد به آن به صورت یک مکتب فکری رسمی و با نام نهیلیسم از ثمرات مدرنیسم می­باشد که به موازات ادامۀ حیات در آثار فیلسوفان و متفکران در اشعار شعرای زبان فارسی و عربی بازتاب یافته­است. از آنجا که یکی از بهترین روش­های تبیین یک مسأله، مقایسة آن با نمونه­ای هم شأن و هم­جنس است، نوشتار حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، عناصر و مؤلّفه­ های مشترک نهیلیسم را در آثار صادق هدایت و زکریا تامر به عنوان دو نویسندة پیشتاز­ در داستان­نویسی مدرن ایران و سوریه که به پوچ­ انگاری گرایش یافته­اند مورد کاوش قرار داده، تا برخی از آسیب­های مترتّب بر این مکتب فکری مشخص شود و عوامل روی­آوردن این دو نویسنده به اندیشه­های نهیلیستی مورد بررسی قرار گیرد. یافته­ها نشان می­دهد که علیرغم تعلّق هدایت و تامر به دو فرهنگ و دو جامعۀ متفاوت، پوچ­انگاری، یأس، بدبینی نسبت به فرد و جامعه، مرگ­اندیشی و درون­گرایی، بر افکار هر دو مستولی است و آشنایی با آثار متفکران غرب، استبداد و خفقان داخلی از عوامل مشترک و مؤثر در سوق دادن هر دو نویسنده به نهیلیسم بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی مینی‌مالیستی داستان‌های کودکانه زکریا تامر و صادق هدایت

جنبش فرمالیسم (1920) مغرب­زمین، باعث شکل­گیری منشور مینی مالیسم، با شعار «کم، زیاد است» در ادبیّات گردید و نویسندگان از این رویکرد استقبال کردند، چنان که داستان‌های کودکانة تامر و هدایت متأثّر از اصول فرمالیسم است. داستان‌های تامر شکل‌دهندة آغاز راه صحیح برای کودکان و نوجوانان و مبلّغ ارزش‌های انسانی است و نیز هدایت در داستان‌های کودکانة خویش توجّه ویژه‌ای به نکات اخلاقی و تربیتی دارد. این دو نویسن...

full text

تحلیل تطبیقی عنوان داستان در آثار صادق هدایت و زکریا تامر

عنوان داستان، آستانة ورود به دنیای پر راز و رمز متن محسوب می­شود. بنابراین باید به گونه­ای هنرمندانه انتخاب شود که بتواند با کمیت و محدودیت خود، کیفیت متن را به نمایش بگذارد. گاه عنوان نوری بر دنیای متن می­تاباند و محتوای کلی آن را روشن می­نماید؛ گاهی نیز همچون حجابی بر دنیای متن قرار می­گیرد و نه تنها هیچ نشانی از آن در اختیار مخاطب قرار نمی­دهد، بلکه در ذهن وی تنش ایجاد می کند و او را به سوی ...

full text

خوانش هرمنوتیکی «نام داستان» در سه قطره خون صادق هدایت و ربیع فی الرّماد زکریا تامر

نام داستان، کلیدی است که نویسنده به صورت خودآگاه در اختیار خواننده قرار می­دهد تا با استفاده از آن، خود بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده و نیز دنیای پر رمز و راز متن راه یابد. با توجّه به عنوان، مخاطب می­تواند به توانایی، باریک­اندیشی و هنرمندی نویسنده در انتقال مفاهیم متن به صورت فشرده و نیز دیدگاه او دربارة عناصر و مفاهیم داستان پی ببرد. از آن­جا که رویکرد هرمنوتیکی در تحلیل چرایی نام­...

full text

خوانش هرمنوتیکی «نام داستان» در سه قطره خون صادق هدایت و ربیع فی الرّماد زکریا تامر

نام داستان، کلیدی است که نویسنده به صورت خودآگاه در اختیار خواننده قرار می­دهد تا با استفاده از آن، خود بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده و نیز دنیای پر رمز و راز متن راه یابد. با توجّه به عنوان، مخاطب می­تواند به توانایی، باریک­اندیشی و هنرمندی نویسنده در انتقال مفاهیم متن به صورت فشرده و نیز دیدگاه او درباره عناصر و مفاهیم داستان پی ببرد. از آن­جا که رویکرد هرمنوتیکی در تحلیل چرایی نام­...

full text

خوانش هرمنوتیکی نام داستان در آثار صادق هدایت و زکریا تامر

عنوان داستان، آستانه ی ورود به دنیای متن محسوب می شود و نقش دوگانه ای دارد، که چون رمزگان هرمنوتیکی عمل می نماید، گاه نوری بر دنیای متن می تاباند و گوشه ای از محتوای کلی آن را به نمایش می گذارد و با پوشاندن دیگر حقایق متن همچون حجابی بر جهان داستان قرار می گیرد و در ذهن مخاطب تنشی ایجاد می نماید که مخاطب را به منظور کشف آن به سوی متن می کشاند تا او خود، بتواند به زوایای پنهان جهان ذهنی نویسنده ...

15 صفحه اول

بررسی بدبینی، یأس و نهیلیسم در افکار ابوالعلاء معری و صادق هدایت

با نگاهی گذرا به تاریخ گذشته به نحوه زندگی برخی از شخصیت‌های بزرگ و نام‌آشنایی برمی‌خوریم که نوع زیستن آن‌ها متفاوت بوده است؛ و این تفاوت ریشه در افکار آن‌ها داشته است. از جمله این موارد دو شخصیت ابوالعلاء معرّی و صادق هدایت هستند؛ ایشان دارای اسلوبی ابتکاری و منحصر به فرد در فلسفه بدبینانه، سبک زندگی پوچ‌گرایانه و اخلاق ریاضت طلبانه است و شاید بتوان نابینایی‌اش را آغازی بر زند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 41

pages  93- 111

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023