قرائت اگزیستانسیالیستی از انسان‌شناسی صدرایی

Authors

  • محمدرضا بلانیان استادیار دانشگاه یزد؛ دانش‌آموختۀ دکترای فلسفه از دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران (نویسندۀ مسئول).
Abstract:

این مقاله در صدد است نشان دهد که چگونه استخراج نتایج اساسی‌ترین اصل حکمت متعالیه، یعنی اصالت وجود، در حوزۀ انسان‌شناسی تصویری جدید از انسان و هویت وجودی او به نمایش می‌گذارد. در این راستا نویسنده از طریق تحلیل و تبیین نکته‌نظرهای ویژه‌ای که صدرالمتألهین را نسبت به پیشینیان وی، در موقعیتی متفاوت قرار می‌دهد، بر این مطلب تأکید دارد که تمام جذابیت و خردپذیری آراء انسان‌شناسانه وی مدیون توجه به نقش اصالت وجود در این حوزه است و قرائت اصالت ماهیتی از انسان‌شناسی صدرایی، نه جذاب به‌نظر می‌رسد، نه خردپذیر است و نه مشتمل بر نکته‌ای جدید و متفاوت از آراء پیشینیان. نتیجۀ این رهیافت، معرفی انسان به‌عنوان موجودی برخوردار از هویتی یگانه و تشکیکی است که دو نوع پویایی تاریخی و جوهری دارد و هویت وجودی‌اش برساخته از تحول تاریخی نوع انسان و تحول جوهری برآمده از کنش‌های نظری و عملی خود او است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأملات صدرایی؛ بالقوگی‎های هیدگری/اگزیستانسیالیستی ملاصدرا

نگاه تطبیقی به دو فیلسوف که در دو سنّت متفاوت فلسفیده‌اند کاری است بس دشوار و نیازمند تأمل و دقت فراوان؛ به‌خصوص اگر آن دو فیلسوف صدرا و هیدگر باشند که یکی غایت قصوای فلسفه‌اش متافیزیک است، در حالی ‌که پروای آن دیگری طرد متافیزیک. اما خوش‌بختانه این دو فیلسوف هر دو بر وجود تأکید می‌کنند و این تا حدودی کار مقایسه بین آن دو را آسان‌تر می‌کند و موجب می‌شود ما امیدوارانه‌تر این دشواری را به جان بخری...

full text

امکان‌سنجی تأثیرپذیری قرائت حمزه کوفی از قرائت امام صادق(علیه‌السلام)‏

حمزة بن حبیب ‏(80–156ق)، یکى‌ از قاریان‌ هفتگانه کوفی است که گفته‌شده اساسی‌ترین ویژگى قرائتش، فراگیری از طریق نقل ‏و اثر بدون هیچ‌گونه اجتهاد و اختیار بوده به‌گونه‌ای که به‌واسطه بررسی قرائت او، می‌توان به قرائت بزرگ‌ترین مشایخ و ممتازترین ‏‏اساتید ‏قرائت از صحابه دست یافت. مسئله نقل از طریق اثر بدون اجتهاد آن‌چنان در قرائت حمزه شاخص است که برخی از عالمان ‏این دانش راه دستیابی به قرائت صحابه ر...

full text

قرائت زن‌گرایانه از قرآن

حرکت‌های دفاع از حقوق زن مسلمان، که تحت تأثیر جنبش فمینیسم غربی در جهان اسلام شکل گرفته بود، در اواخر قرن بیستم قرائت زن‌گرایانه از قرآن را پدید آورد. این قرائت با اعتقاد به این‌که رسول خدا (ص) در پانزده قرن پیش با توجه به آیات قرآنی ارزش و شخصیت ویژه‌ای به زن داد، بر آن است که پس از رسول خدا، قرآن دست‌خوش تمایلات مردسالارانة مفسران شده است. قرائت زن‌گرایانه از قرآن با توجه به برابر بودن زن و م...

full text

قرائت های معاصر از سزاگرایی

سزاگرایی از قرن هجدهم و آغاز مناقشۀ توجیه مجازاتِ مغلوب و فایده‌گرایی، نظریۀ غالب در نظام‌های عدالت کیفری بود. از دهۀ هفتاد قرن بیستم و پس از افول بازپروری، قرائت‌های نوینی از سزاگرایی مطرح شد و برای مواجهه با انتقادات سنتی استدلال‌های جدیدی شکل گرفت. پرسش این است که این به‌ظاهر سزاگرایان جدید واقعاً "جدید" یا "سزاگرا" هستند؟ این مقاله نشان می‌دهد که چنین نیست و سزاگرایانِ ادعاییِ معاصر نه سزاگرا ه...

full text

بررسی سند قرائت حفص از عاصم

شهرت و رواج قرائت حفص از عاصم و مطابقت غالب قرآن­های موجود با این قرائت، بررسی سند آن را حائز اهمیت می‌سازد. این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی، به نقد دیدگاه­های موجود در این­باره می‌پردازد. در برخی منابع رجالی فریقین، ابوعبدالرحمن سلمی، عاصم و حفص تضعیف شده­ و عثمان یکی از مشایخ ابوعبدالرحمن است. بررسی­ها نشان می­دهد اثبات عثمانی بودن ابوعبدالرحمن نیازمند مستندات قوی است. تضعیفات عاصم در نقل حد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 1

pages  27- 33

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023