قاعده‌ فقهی «إقامه الحدود إلی الامام»

قاعده فقهی «إقامه الحدود إلی الامام»

این مقاله مضمون، تاریخچه و مستندات قاعده فقهی «اقامه الحدود الی الامام» را توضیح می دهد. به موجب این قاعده که در حقوق جزای نوین با عنوان اصل قضایی بودن مجازات ها شناخته می شود تنها مقامات صلاحیت-دار مجازند که در امور مربوط به مجازات مداخله کنند. مقاله با توجه به مستندات کافی از قرآن مجید، سنت و اجماع فقیهان آن را قاعده ای استوار و قطعی قلمداد می کند. بررسی متون مربوط به ادوار گوناگون فقه نشان م...

قاعده الحدود تدرء بالشبهات

قاعده "احدود تدرءبالشبهات " یکی از قواعد باب حدود می باشد که از اهمیت ویژه ای در فقه و حقوق جزا برخوردار بوده و فقها در موارد متعددی بدان استناد کرده اند این قاعده متخذ از روایتی است که شیخ صدوق قدس سره، آن را از پیامبر اکرم (ص ) و همچنین از امام علی (ع) نقل کرده است که عبارت است : از "ادرئوالحدود بالشبهات " یعنی: در موارد شبهه مجازاتها را ساقط کنید. چون قبل از ورود به هر موضوعی، اثبات آن موضوع...

ساخت قاعده فقهی کرامت

کرامت ذاتی، شرافت و حیثیتی است که تمامی انسان­ها به جهت انسان بودن به طور فطری و یکسان از آن برخوردارند و از نگاه دینی این حق، از بدو خلقت حتی برای جنین انسان هم ثابت است، هدف دراین تحقیق، ساخت قاعده فقهی کرامت است، زیرا یکی از نیارهای فقه اجتماعی و حکومتی همین شیوه خواهد بود، در این راستا با بررسی و تحلیل مفهوم و مبانی کرامت، ادله­ی شرعی و دیدگاه علماء می­توان به این مهم پرداخت، اندیشه­ی کرامت...

تمامیت قاعده فقهی استیمان

یکی از قواعد مشهور و مورد اختلاف قاعده عدم ضمان امین مگر در صورت ارتکاب تعدی یا تفریط است که به تعبیر استیمان اختصار می گردد برخی با نسبت دادن استثنائی بر قاعده استیمان آن را فاقد کلیت پنداشته اند در حالی که تمامیت قاعده فقهی مذکور و نادرستی استثنائات متصور بر آن امری مسلم بوده و دستیابی بر دو نتیجه این همانی بخش اول قاعده اذن مانع ضمان و اجازه از مسقطات ضمان است با قاعده استیمان و نیز ابراء یا...

قاعده فقهی، حقوقی انصاف

انصاف صرف‌نظر این که یک قاعده‌ی فقهی باشد، به دو معنا است: یکی برابری و دیگری حکم وجدان و اخلاق در یک مورد. انصاف با مفاهیم عدالت، استحسان، مصالح مرسله متفاوت است و از مواردی است که وجود آن دارای حسن ذاتی و عدم آن دارای قبح ذاتی است. قاعده‌ی انصاف را می‌توان با استناد به آیات، سنت، اعم از روایات و افعال معصومین، و بناء عقلاء به اثبات رساند، همچنین موارد متعددی از کاربرد این قاعده در زندگی معصوم...

گستره کارآمدی قاعده فقهی لاضرر