قاعده‌ی «الواحد» از منظر قرآن کریم (نقد و بررسی برخی دیدگاه‌ها)

قاعده ی «الواحد» از منظر قرآن کریم (نقد و بررسی برخی دیدگاه ها)

قاعده ی فلسفیِ «الواحد»، تطبیق آن بر خداوند به عنوان یکی از مصادیق قاعده، نیز بحث از اوّلین مخلوقِ صادر از خداوند، از مباحثی است که جایگاه خاصّی در فلسفه ی اسلامی دارد و فیلسوفان فراوانی به صورت گسترده و عمیق بدان پرداخته اند. یک پرسش مهم در اینجا آن است که آیا این قاعده و مباحث پیرامون آن و به طور خاص، نحوه ی صدور جهان از خداوند، ریشه های قرآنی و روایی نیز دارد یا نه؟ آنچه در این نوشتار آمده، بررس...

بررسی مفهوم آزادی از منظر قرآن کریم

بررسی توسعه اقتصادی از منظر قرآن کریم

مقاله حاضر به بحث پیرامون توسعه اقتصادی در قرآن کریم می‌پردازد. در این مقاله ابتدا به تعاریف لغوی توسعه و مفهوم توسعه اقتصادی، از نگاه دانشمندان، اسلام و قرآن پرداخته شده است و سپس راه کارهایی را که قرآن در زمینه توسعه اقتصادی ارائه داده است و به دو دسته معنوی و مادی (مانند تأثیر تقوی در توسعه اقتصادی، انفاق، نفی ربا به عنوان عامل منفی در توسعه اقتصادی و . . .) تقسیم می‌شود، مورد شرح و بررسی قر...

رواداری از منظر قرآن کریم و سنت

رواداری به معنای تسامح عملی با مخالفان و احترام و به رسمیت شناختن حقوق اجتماعی آنان در این جهان است. این موضوع در حوزه های گوناگونی قابل طرح است؛ و در حوزه ادیان، پیروان ادیان و عقاید گوناگون و متفاوت، اعم از ادیان آسمانی و غیرآسمانی و حتی پیروان مکاتب الحادی را دربرمی گیرد. موضع قران کریم در این زمینه، شرایط به رسمیت شناختن این حقوق، و شمول آن نسبت به افراد، ادیان و مکاتب گوناگون، و نیز مظاهر ...

نقد نسبیت فهم متون دینی از منظر قرآن کریم

متون دینی، دارای ویژگی و خصوصیتی است که با سایر متون، تفاوتی اساسی دارد. برای فهم متون دینی، لزوم توجه به قصد و مراد گوینده یا مؤلف آن، کاملاً ضروری است. مفسران اسلامی نیز مقصود از فهم قرآن را کشف و دستیابی به مقصود خداوند می‏دانند. در این نوشتار، مدعا این است که دسترسی به معرفت و شناختی صحیح و معتبر در تمامی آموزه های دینی، امکان پذیر است؛ در برخی آموزه ها، شناخت قطعیِ معتبر و در پاره ای نیز ظنّ ...

نقد دیدگاه ملاصدرا در مورد «بهره‌مندی جمادات از حیات و علم» از منظر قرآن کریم

درباره بهره‌مندی جمادات از حیات – به‌معنای کمال وجودی که مبدأ علم و فعل ارادی است - اختلاف نظر وجود دارد. دیدگاه مشهور این است که جمادات از حیاتِ همراه با علم و فعل برخوردار نیستند. اما ملاصدرا معتقد به عینیت مطلق وجود با حیات و علم است، و می‌گوید همان طور که وجود حقیقت تشکیکی است، حیات و علم هم تشکیکی و دارای مراتب مختلف شدید و ضعیف‌اند، و هر موجودی متناسب با مرتبه وجودی‌ که دارد، بهره‌مند از ا...