فوریّت در دفاع مشروعِ غیرتهاجمی از منظر فقه اسلام و حقوق غرب

author

Abstract:

فوریّت خطر تهاجم، مناقشه­آمیزترین شرطی است که برای توجیه دفاع مشروع عنوان شده است. چالش مورد بررسی در این پژوهش، دفاعیات در شرایط غیرتهاجمی و امکان یا عدم امکان توسعه­بخشی به مفهوم فوریّت، اختصاصاً در خصوص دو موضوعِ «دفاع مشروع ظاهری» و «سندروم زنان آسیب­دیده» است که در روی­دادِ دو وضعیت، حمله­ی فوری و عینی وجود ندارد. مفهوم­شناسیِ فوریّت و بیان رویکردهای رایج در مورد دو موضوعِ پیش­گفته در حقوق غرب و سپس بررسی آن از منظر فقه و حقوق ایران، موضوع این پژوهش است.  موضع منتخب فقه اسلامی، عاقلانه و به­دور از تعصب بوده و تنها در صورت وجود حمله­ی فوری و عینی - بر اساس نظر برخی فقها- و یا قریب­الوقوع - بر پایه ظنّ به وجود خطر، بر اساس نظر دیگر فقها- دفاع را مجاز دانسته است. در پایان، نتیجه آن است که دفاعیات در شرایط غیرفوری- اعم از این که اساساً حمله­ای وجود نداشته و یا حمله فوری نبوده است- نمی­تواند بر اساس دفاع مشروع توجیه گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی تطبیقی دفاع مشروع در فقه امامیه و حقوق بین‌الملل

دفاع به معنای راندن، دور کردن و دفع تجاوز به حریم فرد با هدف تأمین امنیت جسمی و روحی افراد جامعه، یکی از مسائل مهم امروز در گستره فقه و حقوق اسلام و حقوق بین­الملل است که در خلال آن فرد به حفظ جان یا شخصیت و آبروی خود یا افراد دیگر در مقابل متجاوز می­پردازد. این عملکرد در هر یک از دو منبع مذکور دارای شرایط و ضوابطی از قبیل: تناسب و تلازم دفاع با خطر، تجاوز نظامی و مسلحانه، ضرورت و لزوم دفاع در ...

full text

حقوق گیاهان از منظر فقه اسلام

حقوق گیاهان از منظر فقه اسلام دکتر حسن موثقی[1] چکیده تاریخ گویای این حقیقت است که زمانی که امپراطوریهای باستانی درگیر جنگ، زیاده خواهی و تجاوز به دیگر کشورها و ملل بودند و حیات بشری برای سلاطین فاتح و کشورگشا ارزشی نداشت، اراده خداوند بر این قرار گرفت که بشریت بتواند با آغاز رسالت پیامبران الهی و ترویج ادیان توحیدی از زنجیرهای اسارت هم نوعان خود رهایی یابند و طعم شیرین صلح و ایمان را بچشند....

full text

بررسی تطبیقی الزام به فرار مدافع از موقعیت دفاع مشروع در حقوق کامن‌لا و فقه امامیه

یکی از موقعیت‌هایی که در دفاع مشروع به‌وجود می‌آید، حالتی است که مهاجم حملۀ خود را آغاز کرده، اما هنوز ضرورت دفاع برای مدافع به‌وجود نیامده است و وی امکان عقب‌نشینی و فرار از دست مهاجم را دارد. حال پرسش اساسی آن است که آیا مدافع ملزم به فرار در برابر حملۀ مهاجم است یا آنکه وی می‌تواند همچنان بایستد تا سرانجام از حق دفاع خود بهره‌مند گردد؟ حقوق کامن‌لا در قرون اخیر مبتنی بر نظریۀ جامعوی «شر کمتر...

full text

دفاع مشروع در اسلام

ما در جهان هر روز شاهد رخدادهای تلخ حوادث ناگوار جنگ و دفاع بوده و هستیم و مخصوصا بیش از دو دهه است که در کشور ما جنگ و جهاد مقدس و دفاع در جریان است. در این حوادث ما شاهد بدترین و دردناکترین تجاوزات و خونین ترین دفاعیات بودیم و همین واقعیت باعث شد تا به تحقیق در موضوع دفاع پرداخته و مرز میان تجاوز جهاد و تهاجم از نظر اسلامی حقوقی و قانونی روشن گردیده مشروعیت دفاع و حدود و زوایای تاریک آن در می...

15 صفحه اول

دفاع مشروع در اسلام

در این پژوهش، مبانی دفاع مشروع در اسلام با استفاده از آموزه های فقهی بیان گردیده است. نویسنده در دو بخش احکام و شرایط دفاع مشروع و فلسفه آن را بررسی کرده است. ابتدا تاریخچه ای از دفاع مشروع از دوران کهن و قبل از اسلام در جوامع و ادیان مختلف ارائه نموده و سپس تاریخ دفاع مشروع در اسلام را از زمان بعثت پیامبر اسلام تا عصر کنونی تبیین کرده است. نویسنده ضمن اشاره به تحول تاریخی دفاع مشروع، وضعیت آن ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 4

pages  99- 124

publication date 2017-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023