فهم واقعیات و پیامدهای اجتماعی بحران کوید‌ـ‌19 بر مبنای نظریه سیستم‌های اجتماعی نیکلاس لومان

Authors

  • علی باقری دولت آبادی دانشیار روابط بین‌الملل، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، کهگیلویه و بویراحمد، ایران
Abstract:

در همه‌گیری کوید‌ـ‌19 با یک بحران اجتماعی تأثیرگذار بر تمامی ابعاد زندگی انسان‌ها روبه‌رو هستیم. فهم ابعاد دقیق این دگرگونی مستلزم به‌کارگیری مدلی مفهومی یا رویکردی میان‌رشته‌ای است. ازهمین‌رو، هدف اصلی مقاله حاضر فهم تأثیرها و واقعیات بحران کووید‌ـ‌19 بر مبنای نظریه سیستم‌های اجتماعی نیکلاس لومان و با استفاده از مطالعه کتابخانه‌ای و روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی است. سؤالی این است که بحران کووید‌ـ‌19 چه ابعادی از حیات انسان‌ها ‌را متأثر ساخته و شامل چه واقعیاتی می‌شود؟ فرضیه‌ مورد آزمون عبارت است از: «بحران کرونا در سه سطح سیستمی تعاملاتی، سازمانی و جامعوی قابل‌بررسی است و در خرده‌سیستم‌هایی چون قانون، علم، دین، سیاست، اقتصاد و آموزش‌و‌پرورش قابل‌فهم است». نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که تغییر رویکرد در بستر سیستم تعاملات اجتماعی باعث دگرگونی اساسی در تعاملات روزمره افراد شده است. در سیستم سازمانی برخی سازمان‌ها منتفع و برخی زیان دیده‌اند و کنش سازمانی برخی نهادها به داخل منازل کشیده شده است. سیستم جامعوی که خود شامل شش قسمت می‌شود نیز تغییراتی مهم در زمینه اقصادی، ظهور قوانین جدید در بسیاری از ابعاد زندگی شهروندان، تحوّلی عمیق در زمینه باورهای دینی، تغییر رویه در شیوهٔ آموزشی، توجه ویژه به علوم تجربی و تمرکز‌گرایی در حوزهٔ خرده‌سیستم سیاست را تجربه نموده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نیکلاس لومان

این مقاله به ایضاح نظریه سیستمی نیکلاس لومان جامعه­شناس آلمانی می­پردازد، که هم­دوره شوتس و پارسونز بوده و موضع­گیری متفاوتی در خصوص سیستم­های اجتماعی اتخاذ می­کند. از دیدگاه لومان سیستم­های اجتماعی بر ساختارها بنا نشده­اند، بلکه بر عناصر تعاملی و ارتباطی رویداد-محور (معمولا به" کنش" تقلیل می­یابد) بنا شده­اند، که تنها برای یک لحظه وجود دارند و سپس محو می­شوند. بنابراین اصطلاح ساختار تنها جایگا...

full text

تحلیل و نقد نظریۀ سیستم‌های نیکلاس لومان

نیکلاس لومان از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان سیستمی ‌است. نظریۀ سیستمی‌ با ایده‌های تالکوت پارسونز در جامعه‌شناسی شکل گرفت. نقطۀ آغازین نظریۀ سیستمی‌ ‌لومان تحت‌تأثیر پارسونز بوده است، اما لومان با مطرح‌کردن رویکردی تلفیقی و ترکیب عناصر کارکردگرایی ساختاری پاسونز، با نظریۀ سیستم‌های عام و مفاهیمی ‌‌از زیست‏شناسی شناخت و سیبرنتیک و پدیدارشناسی، خود را به‌‌مثابۀ برجسته‏ترین نظریه‏پرداز سیستم‌ها معرف...

full text

ارتباطات علمی از منظر آرای نیکلاس لومان

هدف: مفهوم‏پردازی ارتباطات علمی از دیدگاه نیکلاس لومان. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل محتوا. یافته‏‌ها: از دیدگاه لومان، سیستم ارتباطات علمی، خرده سیستمی از سیستم علمی و ایجاد آن معلول مدرنیته است. ارتباطات علمی، سیستمی در خود فروبسته است که باید حد و مرز خود را حفظ کند و نباید رمزگان سایر سیستم‌ها در آن به‌کار برده شود. تصادف رمزگان‏ها، این سیستم را با خطر مواجه می‏کند. سیاست و اقتصاد باید کمترین م...

full text

فرمالیسم از نگاه کلایو بل و نیکلاس لومان

در تحلیل­های زیباشناختی همواره اندیشمندان سعی بر آن داشته­اند تا هنر را با ویژگی خاصی تعریف کنند که فصل مشترک تمام آثار هنری باشد. اما، آن­چه آنان ارائه کرده­اند، مانند بازنمایی و فرانمایی صرفاً برخی آثار هنری یا دوره­های هنری را پوشش می­دهد. فرمالیسم چونان روشی در تحلیل زیباشناختی با غرض فائق آمدن بر این معضل، بر عناصر ساختاری و ویژگی­های صوری، حسی یا ادراکی تأکید می­کند. ضرورت بکارگیری چنین رو...

full text

نقدی بر کتاب فهم علم اجتماعی از چشم‌انداز نظریه کنشگرشبکه

کتاب فهم علم اجتماعی در نقد رویکردهای پوزیتیویستی به علم اجتماعی و نیز رویکردهای تعین‌گروانه در علوم اجتماعی چه تعین‌گرایی زیست‌شناختی چه اجتماعی و چه روان‌شناختی خوب عمل می‌کند. تریگ، در ساحت واقع‌گرایی انتقادی، بسیاری از دوگانگی‌های رایج را به‌خوبی و به‌تفصیل به نقد می‌کشد و با نقد دوگانگی واقع‌گرایی خام/ ناواقع‌گرایی تلاش می‌کند در عین گذار از روش‌شناسی‌های خام پوزیتیویستی و واقع‌گرایان غیرا...

full text

هنر به‌مثابه ارتباط در رویکرد سیستمی نیکلاس لومان

«نیکلاس لومان» یکی از جامعه‌شناسان برجستة آلمانی است که با رویکردی سیستمی به بررسی ماهیت عملکرد هنر مبادرت ورزید. او در راستای تدوین یک نظریة اجتماعی نوین با رها کردن سنت جامعه‌شناسی غربی و با اهمیت دادن به تغییر ساختار جوامع مدرن بر مبنای تفکیک کارکردی، جامعه را متشکل از خرده‌سیستم‌هایی دانست از قبیل: حقوق، اقتصاد، سیاست، آموزش، علم، دین، هنر و غیره که ارتباطات اجزاء آنها را تشکیل می‌دهد. او ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  55- 90

publication date 2020-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023