فهم فرآیند سیاست‌گذاری مالیاتی در ایران: عوامل مؤثر بر دستورگذاری مالیاتی در سطح ملی و بازیگران آن

Authors

Abstract:

فهم فرآیند سیاست‌گذاری عمومی و درک واقعیاتی که طی این فرآیند رخ می­دهد، می‌تواند به یافتن آسیب‌ها و چالش‌های آن کمک کرده و منجر به ارائه راهکارهایی برای بهبود آن شود. مهمترین و حساس‌ترین مرحله از فرآیند سیاست‌گذاری عمومی، مرحله ابتدایی آن یعنی دستورگذاری است. اینکه کدام مسئله در لیستِ محدودِ دستورکارِ حکومت قرار گرفته و حکومت برای حل آن قصد اقدام داشته باشد، تعیین می­کند که کدام افراد و گروه‌ها منتفع شوند. در سیاست‌های مالیاتی نیز، به علت حساسیت بیشتر نسبت به سایر سیاست‌ها، اینکه چه مسئله‌ای مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد، می‌تواند محل نزاع و رقابت باشد. در حال حاضر تحقیقات در زمینه فرآیند دستورگذاری در ایران کم و ناکافی بوده و تحقیقات بیشتری نیاز است تا درک بهتری از این فرآیند حاصل آید. در همین راستا، این پژوهش با رویکرد کیفی و راهبرد نظریه داده‌بنیاد کلاسیک، به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر فرآیند دستورگذاری مالیاتی در ایران و بازیگران آن است. بدین منظور، در ابتدا داده‌های اصلی از مصاحبه با سیاست‌گذاران مالیاتی و افراد نزدیک به آن‌ها حاصل شده و برای تکمیل داده‌ها از داده‌های ثانویه استفاده شده­است. سپس با روش‌های تحلیلی نظریه داده‌بنیاد کلاسیک، مفاهیم که همان عوامل مؤثر بر فرآیند دستورگذاری هستند استخراج گردید. این عوامل در سه گروه، دسته بندی شدند: عوامل مربوط به مسئله، عوامل سیاسی و عوامل مربوط به سیاست پیشنهادی. یافته‌ها شامل 7 عامل و 11 زیر عامل مربوط به مسئله، 4 عامل و 11 زیر عامل سیاسی، و 7 عامل و 12 زیر عامل مربوط به سیاست پیشنهادی هستند که بر فرآیند دستورگذاری مالیاتی تأثیرگذار هستند. در انتها موثرترین بازیگران این فرآیند نیز معرفی شده‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عوامل مؤثر بر درآمدهای مالیاتی در ایران

مالیات ها به عنوان معمول ترین و مهم ترین منبع مالی برای تأمین درآمدهای عمومی و یکی از مؤثرترین ابزارهای سیاست های مالی دولت به شمار می روند . دولت می تواند به واسطه آن بسیاری از خدمات اجتماعی و رفاهی را در خدمت مردم قرار دهد و به بسیاری از فعالیت ها و جریانات اقتصادی و اجتماعی سمت و سوی لازم را ببخشد . بالا بودن سهم منابع حاصل از فروش نفت و پایین بودن سهم وصولی های مالیاتی در ترکیب منابع بودجه ...

full text

شناسایی عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی در ایران

هدف پژوهش حاضر شناسایی جامع عوامل مؤثر بر تمکین مالیاتی در ایران، با الگو قرار دادن مدل تمکین OECD (2004) است. بررسی وضعیت موجود حاکی از آن است که تاکنون در کشور، چنین پژوهشی صورت نگرفته و پژوهش حاضر، اولین پژوهشی است که عوامل مذکور را به­صورت جامعی مورد بررسی قرار داده است. بدین ترتیب، پس از انجام مطالعات اکتشافی و بررسی پژوهش­های انجام شده و نیز با در نظر گرفتن شرایط محیطی حاکم بر کشور ایران،...

full text

مفهوم تمکین مالیاتی و محاسبۀ آن در نظام مالیاتی ایران

تمکین مالیاتی در ادبیات مالیاتی به عنوان مهم ترین هدف یک سیستم مالیاتی کارا به شمار می رود. در اغلب نظام های مالیاتی تعریف دقیق، روشن و عملیاتی از تمکین مالیاتی وجود دارد، در حالی که در نظام مالیاتی ایران این مفهوم بسیار مبهم و ناشناخته است. در متون مالیاتی ایران، تمکین به مفهوم پای بندی مؤدیان به تکالیف مالیاتی و رعایت قوانین مالیاتی از سوی آنها شناخته شده است. این تعریف علاوه بر مبهم بودن، تف...

full text

شناسایی و اولویت‌بندی آسیب‌های فرایند سیاستگذاری مالیاتی در ایران

هدف پژوهش  حاضر شناسایی آسیب‌های سیاستگذاری مالیاتی در ایران و اولویت‌بندی مسائل آن می‌باشد. روش پژوهش ترکیبی با استفاده از تکنیک دلفی در قالب سه راند (مرحله) است. جامعۀ آماری پژوهش مشتمل بر سه گروه سیاستگذاران، مجریان و مؤدیان مالیاتی می‌باشد. یافته‌های تحقیق بیانگر آن است که عدم تمکین مالیاتی، ضعف نظام اطلاعات مالیاتی، عدم وجود فرهنگ و باور مالیاتی صحیح مؤدیان، جابجایی‌های متعدد و سیاسی ب...

full text

بررسی عوامل مؤثر برمیزان درآمدهای مالیاتی در ایران

این مطالعه در پی بررسی عوامل موثر بر میزان درآمدهای مالیاتی در ایران است. از مباحث مطرح در این پژوهش محاسبه کشش درآمدی اجزای اصلی مالیات‌ها نسبت به پایه آن و اصلاح نظام مالیاتی و نحوه تأثیر آن بر اجزای مالیات و افزایش درآمدهای مالیاتی است. با بررسی این عوامل و تحلیل چالش‌های پیش رو، می‌توان واقع بینانه‌تر اهداف را مشخص نمود و برای نیل به آن اهداف سیاست‌گذاری‌های مالیاتی مناسب‌تر، بر اساس شرایط ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 36

pages  211- 249

publication date 2019-03

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023