فعل سبک در افعال مرکّب فارسی

author

مهرزاد منصوری دانشیار، دانشگاه شیراز

Abstract:

فعل سبک فارسی یکی از مقولاتی است که پژوهش‌های قابل توجّهی را در مباحثی چون فعل سببی، انضمام، فعل مرکّب، ساختار موضوعی و ساخت مجهول به خود اختصاص داده‌است. در عموم بررسی‌هایی که در خصوص فعل سبک در افعال مرکّب صورت گرفته‌است افزایش و کاهش ظرفیت فعل و ساختار موضوعی آن بیشتر مدّ نظر قرار گرفته‌است. یکی از جنبه‌های قابل بررسی در فعل سبک میزان واژگانیبودن این فعل در ترکیبات متفاوت است. این پژوهش می‌کوشد تا نحوۀ سبک شدن فعل سبک را در افعال مرکّب مورد بررسی قراردهد. در این پژوهش فعل سبک از دو منظر هم‌نشینی با اجزاء غیرفعلی و جانشینی با صورت‌های متفاوت آن مورد بررسی قرار گرفته‌است. این پژوهش نشان می‌دهد که افعال سبک فارسی نهتنها در مقایسه با هم بهلحاظ واژگانی و سبک بودن بر روی یک پیوستار قرار می‌گیرند، بهلحاظ همنشینی با اجزاء غیر فعلی متفاوت نیز به صورت‌های متفاوت سبک شده‌اند. در این پژوهش طرحی موسوم به طرح بادبادکی ارائه شد که میزان سبک شدن فعل سبک فارسی را در دو محور افقی (همنشینی) و عمودی (جانشینی عنصر غیر فعلی)، به تصویر می‌کشد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

فعل مرکب، سبک یا سنگین؟

این مقاله ضمن بررسی و نقد رویکرد انضمامی و جزء فعلی به عنوان فعل سبک، تحلیل تازهای از فعل مرکب در زبان فارسی ارائه می‌دهد که به موجب آن ساختار موضوعی جزء فعلی فعل مرکب با ساختار موضوعی فعل سادۀ متناظر آن تفاوتی ندارد و در نتیجه جزء فعلی برخلاف نظر اکثر زبانشناسان، به لحاظ نقش معنایی سبک و رنگ باخته نیست، بلکه اعطاء نقشهای معنایی به موضوعها را در جمله برعهده دارد. به موجب تحلیل پیشنهادی این...

full text

شکل گیری افعال انضمامی (مرکب) در زبان فارسی

full text

تحلیل ساختار فعل مرکب در گویش فارسی اردکان یزد

گویش اردکان یزد یکی از گویش‌های فارسی استان یزد است که وجود تعداد زیادی از افعال مرکب در این گویش، توجه هر زبانشناسی را به خود جلب می‌کند. هدف از مقالۀ حاضر بررسی ساختاری انواع فعل مرکب در این گویش است. این مقاله می‌کوشد تا به این سؤالات پاسخ دهد: آیا افعال مرکب در این گویش را می‌توان بر اساس دسته‌بندی فعل مرکب دبیرمقدم (1374) توجیه کرد؟ در ساخت فعل مرکب در این گویش، چه نوع ترکیب‌هایی بیشتر دید...

full text

بررسی دیدگاه باطنی در مورد فعل ساده و فعل مرکب در زبان فارسی

گروهی از دستوریان و زبان‌شناسان براین باورند که فعل مرکب در زبان فارسی وجود ندارد. گروهی دیگر وجود آن را بدیهی دانسته و در مورد گونه‌های آن و شیوه‌های تشخیص آن بحث می‌کنند. بحث‌هایی نیز در مورد اینکه استفاده از کدام یک از این گونه‌های فعلی بهتر است، صورت می‌گیرد. هر کدام ازین صاحب نظران دلائل ویژه خود را اقامه می‌کنند. یکی از دیدگاه‌های شاخص در این زمینه، آرای محمدرضا باطنی است که در این مقاله ...

full text

شکل گیری افعال انضمامی (مرکب) در زبان فارسی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

مطالعات زبان و گویش های غرب ایران

volume 1 issue 1

pages 77- 104

publication date 2013-07-23

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

فعل سبک فعل مرکّب گزاره‌های مرکّب ساخت موضوعی انضمام

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com