فرضیه تقاضای القایی پزشکان در ایران: تاثیر تراکم پزشکان بر هزینه درمان

فروش خدمات غیرضروری به بیماران، فشار زیادی را به سازمانهای بیمه‌ای وارد می‌آورد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر افزایش رقابت پزشکان و به ‌تبع آن، افزایش تقاضای القایی بر مخارج سلامت انجام شد. این مطالعه، کاربردی و از نوع توصیفی– تحلیلی است که با استفاده از داده‌های پانلی در یک دورۀ زمانی هشت‌ساله (1385-1392) انجام شد. پس از انجام آزمونهای اقتصادسنجی متناسب، درنهایت مدل با استفاده از آزمون دریسکول– کارای برآورد شد. طبق نتایج، با افزایش نسبت سرانۀ پزشکان، مخارج بهداشت و درمان در یک معادلۀ درجۀ سه افزایش یافته و در این صورت، فرضیۀ تقاضای القایی مبنی‌ بر تأثیرگذاری افزایش عرضۀ پزشک بر مخارج سلامت در ایران طی سالهای مطالعه پذیرفته می‌شود. طبق این یافته با افزایش یک‌درصدی نسبت پزشکان به جمعیت، مخارج بهداشت و درمان به میزان 38/0 درصد افزایش می‌یابد. با توجه به وجود رابطۀ معنی‌دار بین سرانۀ پزشک به جمعیت و هزینه‌های سلامت و همچنین نقطۀ تغییر تقعر تابع به‌دست‌آمده، به‌ نظر می‌رسد، تصمیم‌گیران در این حوزه همچون بیمه‌های درمان، به‌عنوان خریدار خدمات می‌بایست به کنترل این موضوع در ‌این بیمه‌نامه‌ها توجه بیشتری کنند.