فرایند «باهمآیی» در شعر سبک آذربایجانی
author
Abstract:
«باهمآیی» در کلام ادبی، حاصل تداعی ذهنی و ابداع ارتباطات هنری و زبانی میان اجزای کلام در دو محور همنشینی و جانشینی است. در زبان عادی و رسمی، باهمآیی، یکی از شروط لازم برای انسجام و معنیدار بودن کلام است، امّا در زبان ادبی، انواع خلّاقیّتها و ابتکارات زیباییشناختی است که منجر به ظهور انواع باهمآییها در سخن میشود. بدین جهت، انواع و دایرۀ باهمآییها در زبان ادبی بسیار گستردهتر و متنوّعتر از باهمآییها در زبان عادی است. یکی از مهمّترین و پربسامدترین مختصّات سطح زبانی و ادبی شعر سبک آذربایجانی، وجود تناسب و ارتباطات گسترده در شبکة کلمات و تصاویر و آواها و مفاهیم بهکار رفته در هر بیت است. این مقاله، انواع باهمآییها را در شعر شاعران شاخص سبک آذربایجانی (خاقانی، نظامی، فلکی، مجیرالدّین، مهستی) بازجسته است.
similar resources
فرایند «باهم آیی» در شعر سبک آذربایجانی
«باهم آیی» در کلام ادبی، حاصل تداعی ذهنی و ابداع ارتباطات هنری و زبانی میان اجزای کلام در دو محور هم نشینی و جانشینی است. در زبان عادی و رسمی، باهم آیی، یکی از شروط لازم برای انسجام و معنی دار بودن کلام است، امّا در زبان ادبی، انواع خلّاقیّت ها و ابتکارات زیبایی شناختی است که منجر به ظهور انواع باهم آیی ها در سخن می شود. بدین جهت، انواع و دایرۀ باهم آیی ها در زبان ادبی بسیار گسترده تر و متنوّع تر ا...
full textمتناقضنما در شعر سبک آذربایجانی
یکی از جذّابترین مباحث زیباییشناسی متن، بحث پارادوکس یا متناقضنماست. بهرهگیری از این شگرد، از عالیترین شیوههای آشناییزدایی هنری به شمار میرود که موجب دور شدن کلام از حالت عادی و برجستهسازی و اثرگذاری چشمگیر بر مخاطب میگردد. در شعر سبک آذربایجانی این ارائه بسامدی قابل توجّه و اثرگذار دارد. پارادوکس با قرار گرفتن در قالب صور خیالی چون تشبیه، استعاره، تشخیص و کنایه از پیچیدگی و ابهام نخست...
full textمضمونسازی با برخی احجار کریمه در شعر شاعران سبک آذربایجانی
یکی از ویژگیها و اختصاصات مهم شعری سبک شاعران آذربایجانی و ارّان کاربرد اصطلاحات و مضامین علمی و کمکگرفتن از آنها برای مضمونسازی است؛ چنانکه بیشترین مضامین و اصطلاحات علومی، مانند نجوم، طبّ، گیاهشناسی، داروشناسی، در آثار شاعران این سبک دیده میشود. در این مقاله، اصطلاحات، تشبیهات، استعارات و مضامین ساختهشده با برخی احجار کریمه (شامل الماس، پیروزه، درّ، عقیق، لعل، و یاقوت) بررسی شده و مسائل ...
full textانقلابی در برابر مدح در شعر سبک آذربایجانی
قصاید مدحی، با ساختار و جهان بینی مشابه، رایجترین شکل شعر در سبک خراسانی را تشکیل میدهد، اما سبک دورهای بعدی، یعنی سبک عراقی، بیشتر با غزل و مضامین تغزّلی عرفانی شناخته میشود. پیگیری منشا و کیفیت این تغییر نیازمند تحقیقیات تاریخی و ادبی است که این مقاله به شیوه ی تحقیق ساختارگرایانه و نیز تحلیل محتوا آن را دستور کار خود قرار داده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، شاعران سبک آذربایجانی ...
full textمتناقض نما در شعر سبک آذربایجانی
یکی از جذّاب ترین مباحث زیبایی شناسی متن، بحث پارادوکس یا متناقض نماست. بهره گیری از این شگرد، از عالی ترین شیوه های آشنایی زدایی هنری به شمار می رود که موجب دور شدن کلام از حالت عادی و برجسته سازی و اثرگذاری چشمگیر بر مخاطب می گردد. در شعر سبک آذربایجانی این ارائه بسامدی قابل توجّه و اثرگذار دارد. پارادوکس با قرار گرفتن در قالب صور خیالی چون تشبیه، استعاره، تشخیص و کنایه از پیچیدگی و ابهام نخستی...
full textانقلابی در برابر مدح در شعر سبک آذربایجانی
قصاید مدحی، با ساختار و جهان بینی مشابه، رایج ترین شکل شعر در سبک خراسانی را تشکیل می دهد، اما سبک دوره ای بعدی، یعنی سبک عراقی، بیشتر با غزل و مضامین تغزّلی عرفانی شناخته می شود. پیگیری منشا و کیفیت این تغییر نیازمند تحقیقیات تاریخی و ادبی است که این مقاله به شیوه ی تحقیق ساختارگرایانه و نیز تحلیل محتوا آن را دستور کار خود قرار داده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، شاعران سبک آذربایجانی د...
full textMy Resources
Journal title
volume 4 issue 1
pages 133- 149
publication date 2014-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023