فراتحلیل شیوع پوکی استخوان در زنان ایرانی ((مرور سیستماتیک و متاآنالیز))

مقدمه: بررسی‌های توصیفی زیادی در زمینه‌ی پوکی استخوان در ایران وجود دارد که به طور عمده، شیوع این بیماری و ارتباط آن با عوامل مختلف را بررسی کرده‌اند. به منظور کسب چشم‌انداز بهتری از اپیدمیولوژی این بیماری در ایران و هتروژنیتی آن در مناطق مختلف، تمام بررسی‌های موجود به صورت نظام‌مند مرور و یافته‌های آنها با روش فراتحلیل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مواد و روش‌ها: تمام مقاله‌های منتشر شده در مجلات ایرانی و بین‌المللی، گزارش نهایی طرح‌های پژوهشی و مقالات مرتبط ارایه شده در کنگره‌ها، و نیز پایان‌نامه‌های دانشجویی، با استفاده از کلید واژه‌های استاندارد و حساس مرور شدند. سپس تمام مقالات منتشر شده بین سال‌های 87-79 که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند، پس از کنترل کیفی، با استفاده از مدل تصادفی، وارد فرآیند فراتحلیل گردیدند. یافته‌ها: در 21 پژوهش، کمترین و بیشترین شیوع محاسبه شده در ناحیه‌ی فمور به ترتیب 5/1% و 43%، کمترین و بیشترین شیوع محاسبه شده برای ناحیه‌ی ستون فقرات به ترتیب 2/3% و3/51% بود. برآورد شیوع استئوپروز با استفاده از مدل تصادفی در ناحیه‌ی فمور، در زنان ایرانی 9/18% با دامنه‌ی اطمینان (7/22-15) و برآورد شیوع استئوپروز در ناحیه‌ی ستون فقرات در زنان ایرانی 9/18% با دامنه‌ی اطمینان (2/23-6/14) محاسبه گردید. هم‌چنین با استفاده از روش متارگرسیونی عوامل اصلی ایجادکننده‌ی عدم تجانس، ویژگی‌های مکانی و حجم نمونه‌ها معرفی شدند. (01/0P<). نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که استئوپروز یک مشکل بهداشتی شناخته شده‌ای می‌باشد که با بالا رفتن سن متوسط جامعه و تغییر شیوه‌ی زندگی، اهمیت آن روز به روز بیشتر می‌شود (هر چند در این پژوهش شیوع کمتری از پوکی استخوان نسبت به سایر کشورها نشان داده شده است)، از توجه به فرایند صنعتی شدن کشور ایران که به افزایش جمعیت سالمند به دلیل بهبود مراقبت‌های بهداشتی منجر می‌شود، نباید غافل شد.