عکس العمل گشنیز (Coriandrum sativum L.) در تراکم های مختلف بوته به مصرف کود نیتروژن

مصرف مقادیر مناسب کود نیتروژن و تراکم بوته از عوامل مهم مؤثر بر رشد و عملکرد گیاهان دارویی می­باشند. با هدف بررسی اثر نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد گشنیز آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند انجام گردید. در این تحقیق مقادیر نیتـروژن در چهار سطح (صفر، 40، 80 و120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به­عنـوان فاکتـور اصلی و تراکم در سه سطح (30، 40 و50 بوته در متر مربع) به­عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تاثیر مقدار نیتروژن بر تعداد چتر در بوته و متر مربع، تعداد میوه در چتر، عملکرد میوه، عملکرد بیولوژیک، وزن میوه تک بوته، بیوماس تک بوته و درصد و عملکرد اسانس معنی­دار بود. همچنین، تغییر در تراکم بوته به جز صفات تعداد میوه در چتر، وزن هزار میوه و درصد اسانس بر سایر صفات مورد مطالعه تاثیر معنی داری داشت. اثر متقابل نیتروژن و تراکم نیز بر همه صفات به جز تعداد چتر در بوته، تعداد میوه در چتر و درصد و عملکرد اسانس معنی­دار بود. با افزایش مصرف نیتروژن از صفر به 80 کیلوگرم در هکتار تعداد چتر در متر مربع، عملکردهای میـوه، بیـولوژیک و اسـانس به­ترتیب سبب 5/62، 1/74، 3/74 و 8/186 درصد افزایش یافتند. همچنین، افزایش تراکم از 30 به 50 بوته به­ترتیب افزایش 6/25، 4/31، 8/21 و 4/37 درصدی این صفات شد. به­طورکلی، بر اساس نتایج این تحقیق مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم 50 بوته در متر مربع، بیشترین عملکردهای میوه و اسانس گشنیز در منطقه بیرجند را به خود اختصاص دادند.