عکاسی، دستگاه تداوم‌ساز شمایل‌نگاری مدرن

Authors

  • احمد الستی استادیار دانشکدۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، دانشگاه تهران، ایران.
  • حسن بلخاری استاد دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه تهران، ایران.
Abstract:

می‌توان ساخت شمایل ‌را برخاسته ‌از نگاه و فهم عمیق انسان از جهان‌بینی او دانست که از دیوارنگاره‌های کهن تا شمایل‌های مذهبی مسیحی و سرانجام نمودهای عصر مدرن را شامل می‌شده و عموماً با کتمانِ نوعی ترس، خواست تسلط بر آنچه که می‌تواند چندپاره در آینده رخ‌ دهد، به‌ منظور دورکردن بلایا و مرگ و نیز دستیابی به‌ مغفرت، بهروزی و سعادت همراه ‌بوده است. در این صورت این پرسش به ذهن خطور می‌کند که چگونه ‌است که پس ‌از اختراع ‌عکاسی، با قرارگرفتن عکس‌ها در کنار شمایل‌ها که گاه خود برخاسته از متن مذهبی نیز هستند، شمایل‌نگاری ‌با ایجاد واقع‌گرایی عکاسانه، وارد ساحتی مدرنیستی می‌شود؟ به‌ عبارتی سؤال اساسی این ‌است که عکاسی، به ‌ویژه در عکس‌هایی با موضوع اجتماعی و در میان آنها عکس‌های خصوصی‌ و خانوادگی، چگونه به ‌عنوان رسانه‌ای ‌مدرن، خاستگاهی شمایلی داشته و می‌تواند در بستر زندگی امروز، با ویژگی‌های ذاتی خود همچون وضوح، دقت در جزئیات، اشارتگری به «آن‌-جا‌-بودگی» مصداق و در نتیجه، واقع‌گرایی عکاسانه، کارکردی غیرواقع‌گرایانه و متافیزیکی بیابد؟ فرض بر این است که جوهرة ناب عکاسی ‌که همانا «ارجاع» به ‌مصداق است، با تکیه ‌بر کیفیات و فرم عکاسانه، می‌تواند در ساخت کیفیت شمایل‌وار و مدرن عکس‌ها در بطن زندگی امروز مطرح شود. هدف اصلی بررسی کیفیات خاص عکاسی به ‌ویژه در دوران گذار از مدرنیزم با نگاهی به‌ چند نمونه عکس مطرح و نیز مرور متون نظری مرتبط و مؤخر در ارتباط با نشانگان عکاسی است تا صورت و محتوای عکاسی به مثابه «دستگاه تداوم‌ساز شمایل‌سازی‌مدرن» (با وجود تأکید بر اصالت نمایه‌ای آثار عکاسی براساس روش‌های نشانه‌شناسانه) روشن‌ شود. روش (تحقیق) براساس نشانه‌شناسی عکاسی «رولان‌بارت»1 و نیز «کریستین‌ متز»2 است که به نحوة مطالعة نشانگان متن عکس در نشانه‌شناسی جایگاهی ویژه بخشیده‌اند. به ‌این نتیجه خواهیم ‌رسید که عکاسی در فلسفه و جایگاه وجودی خود، خصلت‌های شمایل‌نگاری در گذشته را تداوم ‌داده و بر اصالت و هویت متنی آن در عصر دیجیتال به ‌نحوی گسترده‌تر تأکید داشته که اصالتی عکاسانه نیز به ‌شمایل‌نگاری مدرن بخشیده ‌است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تاثیر عکاسی بر ادبیات داستانی مدرن (نمونه پژوهی ادبیات داستانی مدرن اروپا از شروع تاریخ عکاسی تا دهه 60 میلادی)

چکیده عکاسی که از مدت ها پیش از ظهور خود تمنا و پیش بینی شده بود‏، در قامت پدیده ای اجتماعی به سرعت بر روابط انسانی و نگاه افراد به خویشتن و محیط پیرامون در بستری تاریخی تأثیر گذاشت. این رسانه ی نوین که فراتر از آنچه تصور می شد با روح زمانه ی تکنولوژیک قرن نوزدهم هماهنگ بود، در هیأت پدیده ای فرهنگی رفته رفته خود را در ابعادی چنان معرفی کرد که در سیر تحول رسانه ها و انواع بیان های هنری نیز نقشی...

بررسی دیدگاههای فمنیستی در عکاسی تبلیغاتی پست مدرن

فمینیسم تلاش و حرکتی است در راه برابری زن و مرد در عرصه های گوناگون زندگی فردی و جمعی، تلاشی برای ایجاد فرصتهای برابر، که با همه زمینه های اجتماعی ، فرهنگی و هنری مرتبط است. مسئله ای که در پایان نامه حاضربدان پرداخته ایم این است که تا چه اندازه دیدگاه های فمینیستی در عکاسی تبلیغاتی پست مدرن تاثیر گذار بوده است؟?فمینیسم پست مدرن یکی از گونه های فمینیسم است که با نگرشی انتقادی به بررسی موقعیت زنا...

15 صفحه اول

تأثیر عکاسی بر نقاشی اروپا در دوران پست مدرن

. این هنرمندان که در جرگه هنرم پژوهش حاضر به بررسی و تأثیر عکاسی بر نقاشی در دوران پست مدرن و استفاده گسترده‎ی هنرمندان نقاش از عکاسی به عنوان یک اصل بنیادین در هنر پست مدرن می پردازد. در این رساله به معرفی سه هنرمند نقاش پست‎مدرن و تحلیلی بر آثار آنان و چگونگی بهره‎برداری آنان از عکاسی پرداخته می شود و عوامل موثری را که باعث استفاده آنان از عکاسی شده را بررسی می نماید. این سه هنرمند پست مد...

15 صفحه اول

عکاسی و فرهنگ عمومی

انسان در سراسر تاریخ، برای برقراری ارتباط با همنوعان و محیط اطراف خویش، تلاش و کوشش کرده‌ است و از دوران ماقبل تاریخ، استفاده از تصویر یکی از مهم‌ترین راه‌های بیان اندیشه و افکار او بوده است. هما‌‌ن‌طور که در طول قرون گذشته موفق شد زبان و کلام را به‌درستی درک کند و با تسلط کامل از آن‌ها استفاده کند، دستیابی به سواد تصویری نیز برای انسان امروز مستلزم فهم نکات خاصی است. در جهان امروز با عقبگردی ب...

full text

بررسی نقش اجتماعی عکاسی وآثار آن در تکوین نظم مدرن (تحلیل تاریخ اجتماعی عکاسی در نیمه دوم سده نوزدهم)

نظم اجتماعی مدرن، با تحول اندیشه ی بشر از دوران کلاسیک به دوران مدرن شکل گرفت. این مفهوم از نظم اجتماعی با تبلور مفاهیمی چون طبقه بندی، نام گذاری و جدول سازی از پدیده ها، جامعه ای بر پایه ی تولید تفکیک شده ی صنعتی، تقسیم کار پیچیده، نهادهای اجتماعی و طبقات عینیت یافته را پایه گذاری کرد. جامعه ای ساخته شده برپایه عقلانیتِ پیوسته با دانش که دست کم در صد سال نخست ظهورش انتظار می رفت از نظمی خلل ناپ...

15 صفحه اول

ارزش شناختی در عکاسی

آن­چه مقاله­ی حاضر می­کوشد بدان پاسخ دهد، این پرسش است که آیا عکاسی می­تواند به­عنوان منبعی برای شناخت محسوب گردد یا خیر؟ اندیشمندان حوزه­ی عکاسی با استناد بر جنبه­ی عینی شکل­گیری تصویر عکاسی که دیگر اشکال بازنمایی تصویری از آن بی­بهره­اند، کوشیده­اند بر رابطه­ی میان عکاسی، دانش و شناخت صحه بگذارند. در مقابل، عده­ای عکاسی را نیز به­مانند دیگر اشکال تصویرسازی، چندان هم فرایندی عینی ندانسته و بر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 73

pages  17- 28

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023