عوامل مؤثر بر مشارکت سالمندان ایرانی در فعالیت‌های ورزشی از دیدگاه متخصصان: یک مطالعۀ کیفی

زمینه و هدف: سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسائل و نیازهای این دوران یک ضرورت اجتماعی است. از مسائلی که زندگی سالمندان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد ورزش است. ورزش نقش مهمی در سلامتی بدنی و روانی سالمندان دارد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت سالمندان ایرانی در فعالیت‌های ورزشی است. مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع کیفی بود که به روش تحلیل محتوا انجام گرفت. جامعۀ آماری پژوهش، خبرگان آشنا با موضوع ورزش سالمندی بودند. نمونه‌گیری به روش هدفمند صورت پذیرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بود. محقق پس از انجام ۱۴ مصاحبه به اشباع نظری رسید. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. یافته‌ها: با تجزیه‌وتحلیل دست‌نوشته‌های حاصل از مصاحبه‌ها، تعداد دو درون‌مایۀ اصلی استخراج شد که شامل عوامل فردی (۸ زیرطبقه)، عوامل سازمانی (۴ زیرطبقه) بود. این درون‌مایه‌ها در ۱۲ زیرطبقۀ انگیزۀ اجتماعی، انگیزۀ آمادگی جسمانی، انگیزۀ پزشکی، انگیزۀ کسب لذت و آرامش، برخورداری از مشوق‌ها، دانش و آگاهی سالمندان، نیازهای سالمندان، شیوه‌های تبلیغات، سیاست‌های سازمانی، اماکن و تسهیلات و برنامه‌های ورزشی طبقه‌بندی شدند. نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش، به مسئولان پیشنهاد می‌شود برای برنامه‌ریزی مشارکت سالمندان در فعالیت‌های ورزشی، به عوامل فردی و عوامل سازمانی هم‌زمان توجه شود تا تأثیرگذاری بیشتری صورت گیرد.