عمل‌گرایی (پراگماتیسم) در کلیله و دمنه

Authors

Abstract:

پراگماتیسم مکتبی فلسفی است که ضمن اینکه اصالت را به عمل می‌دهد، به امور واقع توجّه کرده، سعی می‌کند که مصلحت را در نظر بگیرد و نیز به هیچ‌ گونه مطلق‌گرایی در باب نظریّه‌ها معتقد نیست و حقیقت را امری نسبی می‌داند. عقاید و نظریّه‌ها را ابزاری برای رسیدن به هدف می‌داند که کارآیی آنها در جریان تجربه مشخّص می‌شود. از بنیان‌گذاراناین مکتب، پیرس، جیمز و دیویی را می‌توان نام برد. در این پژوهش، ابتدا پیشینه، خطوط و شاخص‌های پراگماتیسم مطرح می‌شود و بدین موضوع پرداخته می‌شود که این مکتب ریشه در عقاید فلاسفة گذشته چون سقراط و ارسطو دارد و در بین نظریّه‌های اخلاقی جدید، نزدیکی زیادی با مکتب اصالت نفع (سودگرایی) دارد. در بخش دوم با رویکردی علمی به بررسی پراگماتیسم در کلیله و دمنه می‌پردازد و با توجّه به داده‌های به دست آمده، نشانه‌ها و مصادیقی از پراگماتیسم در کلیله و دمنه با توجّه به شاخص‌هایی چون واقع‌بینی، نسبی‌گرایی، مصلحت‌گرایی، ابزارانگاری و نتیجه‌گراییمورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عمل گرایی (پراگماتیسم) در کلیله و دمنه

پراگماتیسم مکتبی فلسفی است که ضمن اینکه اصالت را به عمل می دهد، به امور واقع توجّه کرده، سعی می کند که مصلحت را در نظر بگیرد و نیز به هیچ گونه مطلق گرایی در باب نظریّه ها معتقد نیست و حقیقت را امری نسبی می داند. عقاید و نظریّه ها را ابزاری برای رسیدن به هدف می داند که کارآیی آنها در جریان تجربه مشخّص می شود. از بنیان گذاراناین مکتب، پیرس، جیمز و دیویی را می توان نام برد. در این پژوهش، ابتدا پیشینه،...

full text

نمود گزاره‌های عرفانی در کلیله و دمنه

چکیده: قرن پنج تا هفت در تاریخ ادب فارسی یکی از پربارترین دوران در زمینۀ نگارش آثاری با زمینه یا صبغۀ غالب عرفانی است. میانة همین دوران، یعنی قرن ششم نیز سرآغاز پیدایش نثر مزیّن و متکلّف فارسی یا همان نثر مصنوع است که با فعّالیّت نصرالله منشی و با نگارش کلیله و دمنه، صورت رسمی به خود گرفت. نکته‌ای که ذهن خواننده را به خود معطوف می­سازد این است که با توجّه به رواج روحیة عرفان­گرایی در این دوره و با ...

full text

بررسی اخلاق مدیریتی در کلیله و دمنه

کلیله و دمنه کتابی است که در قرن ششم نوشته شده و اصول و قوانین حکومتی و اخلاقی را توأمان در قالب حکایت تبیین کرده­است. این اثر علاوه بر جنبه­های ادبی، آموزه­های اخلاقی و مدیریتی بی­شماری دارد. نصرالله منشی به بسیاری از اصول اخلاق مدیریتی اشاره کرده است که با بررسی و به کارگیری آن می­توان بسیار استفاده­کرد. از میان این اصول اخلاقی- مدیریتی، ده اصل بسیار چشم­نواز است. این اصول به این قرارند: برقر...

full text

سیماى زن در کلیله و دمنه

اگر نظرى گذرا به درون‏مایه آثار کهن ادب فارسى، به‏ویژه کتاب "کلیله و دمنه بهرامشاهى" بیفکنیم، ملاحظه خواهیم‏کرد که على‏رغم توجّهى که اسلام به زن مبذول داشته و با عقاید و اندیشه‏هاى خرافى عصر جاهلیت مبارزه کرده‏است، متأسّفانه پس از گذشت قرن‏ها از نزول "قرآن"، در این متون، نوعى بدبینى افراطى و غیر منصفانه نسبت به زنان مشاهده مى‏شود. ولى گاه على‏رغم این بدبینى، درونمایه برخى حکایات، گویاى نگرشى مثبت...

full text

بررسی اخلاق مدیریتی در کلیله و دمنه

کلیله و دمنه کتابی است که در قرن ششم نوشته شده و اصول و قوانین حکومتی و اخلاقی را توأمان در قالب حکایت تبیین کرده­است. این اثر علاوه بر جنبه­های ادبی، آموزه­های اخلاقی و مدیریتی بی­شماری دارد. نصرالله منشی به بسیاری از اصول اخلاق مدیریتی اشاره کرده است که با بررسی و به کارگیری آن می­توان بسیار استفاده­کرد. از میان این اصول اخلاقی- مدیریتی، ده اصل بسیار چشم­نواز است. این اصول به این قرارند: برقر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 61

pages  63- 82

publication date 2015-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023