علیت ذهنی

author

Abstract:

مسئلۀ علیّت ذهنی- دست‌کم از زمان دکارت - از مهم‌ترین مسائل فلسفۀ ذهن بوده است. فیلسوفان دکارتی از آن‌جا که تعامل علّی نفس و بدن را مشکل‌ساز می‌دانستند، هر یک به شیوه‌ای رابطۀ علّی مستقیم میان نفس و بدن را کنار گذاشتند. با این حال، این مسئله با کنار‌گذاشتن نفس مجرّد دکارتی در دورۀ معاصر نیز حل نشده است و همچنان از مهم‌ترین مسائل است. اگر مسئلۀ ذهن و بدن را اساسی‌ترین مسئله در فلسفۀ ذهن معاصر به حساب آوریم، دست‌کم یک صورت مسئلۀ ذهن و بدن مسئلۀ علیّت ذهنی است. اگر در نظر دکارت تفاوت دو جوهر نفس و بدن مانعی بر سر راه تعامل علّی این دو به حساب می‌آمد، با اصالت دادن به امور فیزیکی نیز مسئله صورت دیگری پیدا می‌کند: ذهن چگونه می‌تواند نیروهای علّی‌‌اش را در جهانی که اساساً فیزیکی است، اعمال کند؟ فیلسوفان بر اساس دیدگاه‌های متفاوتشان دربارۀ علیّت و نیز چیستی ذهن، راه‌حل‌های متفاوتی برای مسئلۀ علیّت ذهنی مطرح کرده‌اند، که به بخشی از این مسائل در این مقاله پرداخته می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علیت ذهنی و برون‌ گرایی محتوای حالت‌ های ذهنی

    علیت ذهنی به معنای تأثیر علّی ذهن یا حالت‌ها ذهنی بر رفتار بدنی و یا تأثیر رفتار بدنی بر ذهن یا حالت‌ها ذهنی است. برون‌گرایی در محتوا به معنای آن است که حداقل بخشی از محتواهای ذهنی برای متعین شدن، یا به عبارتی تشخص یافتن، به خارج از ذهن وابسته‌اند. با پذیرش برون‌گرایی در محتوای حالت‌ها ذهنی، این پرسش پیش می‌آید که اگر حداقل بخشی از محتوای حالت‌ها ذهنی به خارج وابسته است، آیا علیت ذهنی منحل...

full text

بررسی مسأله‌ی علیت ذهنی در فیزیکالیسم تحویل‌گرا و غیرتحویل‌گرا

مسأله‌ی علیت ذهنی این است که حالت ذهنی چگونه رفتار را ایجاد می‌کند. برای حل این مسأله، لازم است که نوعی قانون روان‌فیزیکی تدوین کنیم که اولاً چگونگی ظهور امر ذهنی از ساختار فیزیکی و ثانیاً نقش علّیِ حالت ذهنی در ایجاد رفتار را تبیین کند. این‌همانی نوعی به عنوان فیزیکالیسم تحویل‌گرا منجر به شبه پدیدارگرایی می‌شود و این‌همانی مصداقی نیز به عنوان فیزیکالیسم غیر تحویل‌گرا نتیجه‌ای جز شبه پدیدارگرایی ند...

full text

رابطه علیت

یکی از اصلی ترین مسائل فلسفه اسلامی، که از نظر سبقت و قدمت نیز از اولین آنهاست، مسأله علیت است. این مسأله دارای شعب و فروعاتی است، که از جمله مهمترین آنها می توان به مسأله رابطه علیت اشاره کرد. مسأله رابطه علیت نیز در جای خود با مسایل بسیار مهم و اساسی دیگری، نظیر «کیفیت صدور ممکنات از واجب تعالی» و «تناهی سلسله علل و معلولات»، درگیر و مرتبط می باشد. با توجه به سخنان فیلسوفان مسلمان، می توان «ر...

full text

رابطه علیت وحدوث

در میان مسائل فلسفی قانون علیت از لحاظ سبقت اولین مساله ای است که فکر بشر را به خود متوجه ساخته و او را به تفکر و اندیشه برای کشف معمای هستی وادار کرده است. شناخت جهان و بحث از حدوث و قدم آن نیز همواره مورد نظر دانشمندان بوده وهست. این توجه بر اساس پیوند و رابطه این دو اصل با یکدیگر تبیین بهتری می یابد. لازمه پذیرش اصل علیت، بحث از علت هستی بخش هستی و از ابتدا داشتن یا نداشتن جهان است. بر همین ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 58

pages  55- 88

publication date 2010-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023