ظرفیت‌های فرهنگی ـ هویّتی جهان فطری

Authors

  • علیرضا محدّث دانشجوی دکتری فلسفة علوم اجتماعی در دانشگاه باقرالعلوم(ع)
Abstract:

از دورة رواج تجربه‌گرایی، به فطرت به مثابة کیفیت خلقت انسان با ویژگی‌های فرامادی توجه جدّی نشده است و بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده در باب سرشت نوعی انسان، یا رویکردی مادی دارد، به گونه‌ای که اساساً به انکار ذاتمندی انسان انجامیده (سرشت‌ستیز) یا با نوعی تقلیل‌گراییِ آدمی به ابعاد فیزیکی، ظرفیت‌های فرهنگی ـ هویّتی انسان به داشته‌هایی از قبیل ابعاد فیزیولوژیکی و ژنتیکی فروکاسته شده (سرشت‌پذیر مادی) و به‌تدریج، درک انسان از هویّت نوعی خویش و دیگری فرهنگی را با چالش مواجه ساخته است. این نوشتار می‌کوشد بر پایة انسان‌شناسی قرآنی، با رویکردی فرامادی و با روش «توصیفی ـ تحلیلی»، ظرفیت‌های فرهنگی ـ هویّتی جهان فطری را به مثابة زیستْ‌جهان بنیادین و مشترک میان جهان‌های متکثّر فرهنگی بررسی کند. جهان فطری با برخورداری از ثبات‌، اشتراک میان انسان‌ها، و قوانین عامی همچون «انکارناپذیری اصل واقعیت» (در حوزة بینش‌ها) و «گرایش به کمال مطلق» (در حوزة گرایش‌ها)، می‌تواند زمینة درکی از هویّت نوعی انسان و ایجاد تعامل میان جهان‌های فرهنگی متکثّر را فراهم سازد. برخی از یافته‌های آن عبارت است از: قدرت بازدارندگی فوق‌العاده بالا در برابر انکار بعد شناختاریِ مطلق علم در حوزة «ادراکات حقیقی»؛ ظرفیت هدایت‌گری اعتباریات به سمت گرایش‌های عالی انسانی در حوزة «ادراکات اعتباری»؛ قدرت جذب فرافرهنگی؛ توان دیپلماسی عمومی؛ جلوگیری از شکاف نسل‌ها؛ معنادار کردن بازگشتن به خویشتن.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هم‏گرایی جهان اسلام و چالش‏های نوظهور فرهنگی ‏ـ مذهبی

چکیده در سال‏های اخیر، جهان اسلام، در مقایسه با دیگر مناطق سیاسی و فرهنگی جهان، به منطقه‏ای پُرخشونت و پُر از درگیری و جنگ تبدیل شد و چشم‏انداز روشنی از هم‏گرایی و وحدت اسلامی در آن به‏چشم نمی‏خورد. از‏این‏رو، هدف کلیدی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل مهم‏ترین چالش‏های هم‏گرایی در جهان اسلام و ارائة راه‏کارهایی برای مقابله با آن‏هاست. در تحقیق حاضر، با بنیادی‏دانستن نقش مسائل فرهنگی ‏ـ...

full text

چالش‏های فرهنگی و هویتی جانبازان جنگ تحمیلی

با گذشت بیش از دو دهه از پایان جنگ تحمیلی، همچنان بار رنج ناشی از جنگ‌زدگی و آسیب‏‏‏دیدگی بر دوش برخی از خانواده‏ها سنگینی می‏کند. در میان آسیب‏دیدگان از جنگ، جانبازان به‌عنوان نمادهای عینی و ماندگار گفتمان ایثار و شهادت، از جایگاه ویژه برخوردارند. جانبازان با مسائل و مشکلات گوناگونی مواجه‌اند که یکی از مهم‏‏ترین آن‌ها «دغدغۀ هویت جانبازی» و چالش‌های مربوط به آن است. پرسش مقاله این است که جانب...

full text

بنیادهای فرهنگی و هویتی انقلاب اسلامی

نگارنده این مقاله را در سه فصل مجزا تهیه و تنظیم کرده است. در فصل اول به تعاریف واژگان کلیدی از قبیل چیستی فرهنگ، چیستی بنیاد و چیستی هویت پرداخته و دربارة مبانی نظری انقلاب و تئوری نظام ارزشی دوورژه بحثهایی کرده است. در فصل دوم به طور مختصر پیشینة تاریخی انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار داده و به چند جنبش مهم از قبیل: جنبش تنباکو، جنبش مشروطه و جنبش ملی شدن نفت اشاره کرده است. در فصل سوم ع...

full text

بررسی تغییرات ظرفیتهای تنفسی در کارگران سفال سازی و سرامیک سازی لاله جین ـ همـــدان

     For  evaluation  of respiratory capacities, the amount of VC(Vital Capacity),    FVC (Forced Vital Capacity), FEV (Forced Expiratory Volume in one second)        were   measured   in   221   pottery,   ceramic,   slip,  molder workers in Laleji...

full text

نقش رسانه‌ها در دموکراسی فرهنگی جهان معاصر

با گسترش رسانه‌های جمعی در سطح داخلی و خارجی و تأثیر آنها بر نهادهای فرهنگی جامعه، عناصر مشترک فرهنگ‌های مختلف در اثر تماس، آمیزش و ارتباط فرهنگ‌ها با یکدیگر در حال امتزاج‌اند. تحول مهم حوزة فرهنگ، درک متقابل فرهنگ‌ها از یکدیگر، بدون گرایش به حذف است. در این راستا، طرح دموکراسی فرهنگی با تأکید بر این اصل استوار است که وابستگی هر فرد به یک فرهنگ، یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسانی است و هر فرد، گر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  49- 76

publication date 2016-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023