طرح لاسوس برای نمای خیابانیِ یک مجتمع مسکونی

نمای خاکستری، به‌جامانده از فرآیند مجتمع‌سازی برای طبقة متوسط جامعه، میراث ناخواستۀ مدرنیسم بر بدنة خیابان‌ها است. یکنواختی و مشابهت نماهای بتنی، فضاهای همسان و کسل‌کننده‌ای را ایجاد کرده که هم بر سیما و نمای شهر تأثیر منفی دارد و هم مانع احساس تعلق ساکنین به محل زندگی خود می‌شود. این نماها به‌ عنوان بخشی از یک معماری با ساختار و شکل از پیش تعیین‌شده از ظرفیت‌های محدودی جهت مداخله و نوسازی برخوردار است. مجتمع مسکونی باتیژ در شهر اوکانژ نمونه‌ای از این مجتمع‌هاست که تأثیر منفی فضای آن بر نمای شهر و ساکنین مجتمع، شهرداری را به بازنگری در فضای باز مجتمع و نمایی که برای شهر رقم زده بود، واداشت. "برنارد لاسوس"، معمار منظر فرانسوی طراحی و اجرای پروژة بازسازی نمای مجموعه را بر عهده داشت. لاسوس پیش از ورود به عرصة منظر سال‌ها به ‌عنوان نقاش شناخته می‌شد و فضاسازی مبتنی ‌بر رنگ‌آمیزی و استعاره‌های هنری مجازی از راهبردهای اصلی وی در طراحی منظر به ‌شمار می‌رود. در پروژة بازسازی نمای مجموعه مسکونی باتیژ، لاسوس از مجاز و استعاره در قالب نقاشی بر دیوارهای مجتمع بهره می‌گیرد و با تأثیرپذیری از زمینة فرهنگی- مکانیِ مجموعه و درگیر کردنِ کانسپت طرح با عناصر عینی- ذهنی محیط، توانسته نقاشی دیواری را از چارچوب‌ هنری غیراجتماعی خارج کرده و ضمن آفرینش فضایی مطلوب برای ساکنان، هویتی نوین و توأم با خوانایی به خیابان ببخشد. اهمیت پروژه در آن است که چالش یک معمار منظر- نقاش امتزاج این دو هنر و خلق فضایی شهری در قالب نقاشی دیواری است. در این نوشتار، رویکرد سوررئال لاسوس برای پاسخ به بحران عدم تعلق خاطر- ناشی از نماسازی یکنواخت- و دستاورد این رویکرد در قالب آفرینش باغ- شهر خیالی مورد بررسی قرار می‌گیرد.