طراحی هستان‌شناسیِ اصطلاحاتِ ساخت‌واژه در زبان فارسی

Authors

  • علی رضاقلی فامیان دانشگاه پیام نور
  • فاطمه معصومی دانشجوی دکترای زبان شناسی همگانی
Abstract:

در چارچوب علوم رایانه و هوش مصنوعی، هستان‌شناسی سامانه‌ای رایانه‌ایینههای یۀ معین مانند اصطلاحات یۀ علمی را گردهم می‌آورد و روابط معنایی- مفهومیِ میی‌دهد. در این مقاله، ضمن معرفی مفهوم هستان‌شناسییم به سه پرسش پاسخ دهیم: 1). چه‌گونه می‌توان برای حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی، هستان‌شناسی تهیین هستان‌شناسیِ حوزۀ ساخت‌واژه در زبان فارسی و هستان‌شناسیِ اصطلاحات زبان‌شناسیِ گولد در زبان انگلیسی تاچه‌میزان نگاشت وجود دارد؟ 3). طراحی هستان‌شناسیِ حوزۀ ساخت‌واژه درزبان فارسی، چه تصویر جدیدی از این حوزه ارائه می‌دهد؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، 320 اصطلاح ساخت‌واژی از منابع صرف و نحو زبان فارسی استخراج و در یۀ رایانه‌ای درج شدند. در مرحلۀ بعد، اصطلاحات موجود را با استفاده از هفت رابطۀ معنایی و واژگانی شامل (1) شمول معنایی، (2) هم‌معنایی، (3) تقابل، (4) مشتقات، (5) مشخصۀ تعریفی، (6) نیاز دارد و (7) ابزار، سامان‌دهییم. نتایج پژوهش نشان داد در 59% از موارد میان اصطلاحات موجود در سامانۀ پژوهش حاضر و اصطلاحات موجود در هستان‌شناسی گولد، نگاشت وجود ندارد. همچنین یافته‌معنایی پربسامدترین و مشتقات ‌بسامدترین رابطه در هستان‌شناسی اصطلاحات ساخت‌واژی است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازداری در ساختواژه زبان فارسی در چارچوب ساختواژه واژگانی

پژوهش حاضر به بررسی بازداری در ساختواژه زبان فارسی در چارچوب ساختواژه واژگانی می پردازد. بازداری پدیده ای در ساختواژه زبان است که ارتباط نزدیکی با زایایی فرایندهای ساختواژی دارد. زبان شناسان زیادی تاکنون به مسئله زایایی فرایندهای ساختواژی و محدودیت های آنها پرداخته اند و اصطلاح بازداری را برای آن محدودیت ها در نوشته های خود به کار برده اند. هیچ یک از پژوهش هایی که تاکنون در مورد بازداری یا محدو...

15 صفحه اول

اصطلاحات زبانشناسی و مشکل تعدد معادل ها در زبان فارسی

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخ...

full text

درک اصطلاحات فارسی در بیماران زبان پریش

نقش و نحوۀ کارکرد هریک از دو نیمکرۀ مغز در درک اصطلاحات، از مدت ها پیش بررسی شده است. برخی از یافته های علمی نقش نیمکرۀ راست را در پردازش اصطلاحات تأیید کرده اند و یافته های برخی پژوهش های دیگر دلالت بر نقش نیمکرۀ چپ در پردازش اصطلاحات داشته اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش دو نیمکرۀ مغز در درک عباراتِ اصطلاحی بوده است. آزمودنی های بررسی شده در این پژوهش، دو بیمار آسیب دیدۀ نیمکرۀ راست، دو بیمار آ...

full text

بررسی تباین کلی اصطلاحات دستوری در زبان فارسی و آلمانی در آموزش زبان آلمانی

بی‌ گمان ، اصطلاحات دستوری به‌ تنهایی کمک چندانی در آموختن زبان بیگانه نمی‌ کنند، اما باید توجه داشت که چنانچه دستور زبانی ، به هر دلیل، به زبان فارسی نوشته ‌شود ، باید تفاوت‌ های میان اصطلاحات دستوری این دو زبان نیز در نظر گرفته شوند تا خوانندگان دچار لغزش نشوند . بیشتر نویسندگان دستور آلمانی در ایران ، آلمانی ‌دانهای ایرانی ‌اند که گاهی در برگردان اصطلاحات دستوری دچار خطا شده‌اند ، امری که می...

full text

ساخت هستانشناسی دانش عرفی زبان فارسی با رویکردی تلفیقی

تجهیز رایانه ها به دانش عرفی بشر همواره یکی از جاه طلبانه ترین اهداف علم هوش مصنوعی بوده است. میلیون ها دلار هزینه و هزاران ساعت زمان صرف شده تا رایانه ها بفهمند که “اشیا بالا نمی روند، بلکه می افتند” و “دویدن از راه رفتن سریع تر است”. پایگاه های دانش عظیمی ساخته شد، روش های خودکار و نیمه خودکار متن کاوی پیشنهاد شده و از انگیزه همکاری کاربران عادی اینترنت به نفع اکتساب این دانش بهره ها برده شده...

full text

اصطلاحات زبانشناسی و مشکل تعدد معادل ها در زبان فارسی

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 14

pages  25- 39

publication date 2011-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023