ضرورت تصحیح دوبارة دیوان فرخی سیستانی

Authors

  • محمود براتی دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، ایران
Abstract:

از تصحیح دیوان فرخی سیستانی شصت سال می‌گذرد. تصحیح این دیوان در آن روزگار با امکانات و نسخه‌های در دسترس، کوششی ستودنی است؛ اما ابیات بسیاری در چاپ دبیرسیاقی وجود دارد که به سبب روش تصحیح و دسترسی‌نداشتن ایشان به نسخه‌های بهتر و بیشتر، معنای مناسبی ندارد. نویسندگان این جستار به بیش از هفتاد نسخه از دیوان این شاعر بزرگ دسترسی یافتند؛ از میان آنها ده نسخة مهم‌تر تهیه شد و سرانجام شش نسخۀ باارزش برای تصحیح دیوان گزینش شد؛ یک نسخه نیز اساس نسبی قرار گرفت. باتوجه‌به نسخه‌های به‌دست‌آمده و مقابلۀ نسخه‌ها، دیوان فرخی دوباره تصحیح شد. در این مقاله که نتیجة تصحیح دوبارة دیوان است، نمونه‌هایی از نادرستی‌ها و بدخوانی‌ها و گزینش و گزارش‌های نادرست دیوان فرخی سیستانی بیان می‌شود. هم‌چنین به نکاتی اشاره می‌گردد که به خوانندگان کمک می‌کند به شعر اصیل و حقیقی فرخی دست یابند. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ضرورت تصحیح دوبارة دیوان امیر خسرو دهلوی

امیرخسرو دهلوی، طوطی زبان­آورِ هند، از شاعران بنام پارسی­گوی (651 هند- 725دهلی) است، شکی نیست که بزرگ­ترین شاعر شبه قارة هند امیرخسرو است که برخی وی را سعدی هندوستان نامیده­اند. او در نظم و نثر پارسی توانایی کامل داشت و از استادان این فن به‌شمار می­رود. دیوان غزلیات امیرخسرو بارها در شبه قاره و ایران به چاپ رسیده است. چاپ­های تهران م. درویش و سعید نفیسی مورد عنایتِ اقبال صلاح­الدین در تصحیح بعدی ...

full text

ضرورت تصحیح دوبارة دیوان غزلیات کاتبی نیشابوری

کاتبی نیشابوری از شاعران معروف قرن نهم هجری و از زمینه‌سازان سبک هندی است. دیوان غزلیات او تنها یک‌بار با استفاده از نسخه‌های خطی محدودی، تصحیح و چاپ و منتشر شد. دیوان چاپی کاتبی همۀ غزل‌های او را در بر ندارد؛ به‌طوری‌که در مجموعِ نسخه‌های خطی دیگر ـ که مصحِّحان از آنها استفاده نکرده‌اند ـ 124 غزل بیش از نسخۀ چاپی وجود دارد. افزون‌بر این، دیوان تصحیح‌شده کاستی‌های دیگری نیز دارد که تصحیح دوبارة آن...

full text

ضرورت تصحیح دوبارة دیوان غیاث و سبکشناسی شعر او

غیاث‌الدین علی یزدی، متخلص به غیاث، شاعر و نقاش مشهور سده‌های دهم و یازدهم هجری است که به سبب طراحی بر روی پارچه‌های زربفت به نقشبند معروف بود. غیاث افزون‌بر مهارت در هنر نقشبندی، در شاعری نیز توانا بود. دیوان او شامل مثنوی، قصیده، قطعه، رباعی، غزل است که تاکنون فقط یک‌بار به اهتمام حسین مسرّت در سال 1393 تصحیح و منتشر شده است. این جستار با بررسی این چاپ، ضعف‌ها و نارسایی‌های آن را در چند بخش نش...

full text

ضرورت تصحیح دوبارة دیوان حکیم حاج ملّا هادی سبزواری

حکیم حاج ملّا هادی سبزواری متخلّص به «اسرار»، فیلسوف بنام قرن 13 در سال 1212 هجری در سبزوار چشم به جهان گشود. او ازجمله حکیمانی است که در عصر خود مراتبی را در حکمت نظری و عملی کسب کرد. در شهود و عرفان به مرحله‌ای عالی دست یافت و در عالم عرفان و معرفت خوش درخشید. آثار فراوانی در فلسفه و حکمت تألیف و تصنیف کرده ‌است و نیز دیوان شعری از خود به جای گذاشت که دربردارندة نکته‌های ظریف و زیبای عرفانی، فل...

full text

تذکرة شعاعیه و ضرورت تصحیح دوبارة آن

تذکرة شعاعیه اثر محمدحسین شعاع شیرازی (شعاع‌الملک) یکی از تذکره‌های مهم فارسی است که در دورة قاجار و در سال 1321 هجری در شیراز تألیف شده است. تذکرة شعاعیه دربردارندة شرح حال و نمونة اشعار صد و پنج شاعر است که مؤلف در فاصلة زمانی 1300‑1320 آنها را دیده و یا از زبانشان شعری شنیده است. محمود طاووسی این تذکره را تصحیح و بنیاد فارس‌شناسی در سال 1380 آن را منتشر کرد. پرسش این پژوهش ...

full text

تصحیح چند خطا در دیوان فرّخی سیستانی

از دیوان بیشتر شاعران عهد غزنوی، دست‌‌نوشتة کهن و معتبری به دست نداریم. آنچه از آثار آنان به چاپ رسیده، غالباً بر اساس نسخه‌‌های متأخّر، تصحیح و عرضه شده است. در این چاپ‌ها به دلایل گوناگون خطاهایی راه یافته است که در لفظ و معنی، از صورت اصلی خود دور شده‌‌اند. از جملۀ این شاعران، فرّخی سیستانی است که در اهمّیّت و تأثیر او در شعر فارسی تردیدی نیست. ما در یک بررسی اجمالی با اتّکا به فرهنگ‌های کهن (لغت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  17- 29

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023