صورت‌‌بندی اندیشه‌‌ی سیاسی "ابوعلی طبرسی" با رویکرد ائتلافی

امین الاسلام ابوعلی طبرسی، از جمله‌‌ی شخصیت‌‌های قرون 5 و 6 هجری است که در حفظ و پویایی اسلام و مکتب شیعی و رفع تنش‌‌ها و مناقشات مذهبی تأثیرگذار بوده است. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که آیا اندیشه‌‌ی سیاسی ابوعلی طبرسی تحت تأثیر شرایط حاکم برزمانه‌‌ی خود و تشدید اختلاف‌ها و ناملایمات عصر وی با رویکردی ائتلافی ارائه شده است؟ این پژوهش با بهره‌گیری از مدل تحلیل توماس اسپریگنز ـ که معطوف به بحران است ـو با استفاده از روش گزارشی تحلیلی، به‌‌دنبال ارائه‌‌ی مدلی مطلوب از اندیشه‌‌ورزی در عصر غیبت و در دوره‌‌ی منازعات مذهبی ـ با وجود تعصبات شدید مذهبی ـ می‌‌باشد. بررسی متون و دیدگاه‌‌های مختلف نشان می‌‌دهد، اندیشه‌‌ی ابوعلی طبرسی، رویکردی ائتلافی بر محور قرآن است. از آنجا که حوادث و ناملایمات زمانه طبرسی فراوان بوده و شیعه از حاکمیت بدور است، طبرسی ضمن پیشه کردن تقیه، نظام سیاسی مطلوبش را منحصر به حضور امام معصوم می‌داند. طبرسی ضمن همکاری با برخی از حاکمان و وزرای وقت، آثار فراوانی برای رفع تنش‌ها و منازعات از جمله تفسیر مجمع‌البیان دارد کهدر آن آراء و نظرات فرق مختلف را بیان کرده است. تسلط طبرسی بر اوضاع زمان و مکان و شناخت علمی او، سبب شده است اندیشه‌ای منحصر به فرد در عصر تقیه شکل گیرد و راه گشای حل بحران‌های زمانه او که با بحران‌‌های عصر حاضر شباهت‌های بسیاری دارد، باشد.