شیوه‌ها و کارکردهای هنری حذف عناصر کلام در غزل‌های پست مدرن

Authors

  • سیدمحمد هاشمی دانشجوی دوره ی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
Abstract:

شعر معاصر ایران از نیما تاکنون، تحولات متعددی را از سر گذرانده است. یکی از این جریان­های نوآیین، پست مدرن است که در دهه­ی هفتاد تحت تأثیر تحولات غرب، در ادبیات فارسی مطرح شد. مؤلّفه­های بسیاری برای آن برشمرده­اند؛ اما مهم­ترین مؤلّفه­ای که شعر پست مدرن را از دیگر جریان­های ادبی متمایز می­گرداند، شالوده شکنی است که در قالب گرایش به بازی­های زبانی، معناگریزی، شکستن فرم، چندصدایی، گسست روایت و... نمود می­یابد. پست مدرن ها از میان عناصر شعر، بیش از همه به زبان و بازی­های زبانی گرایش دارند. آن­ها شیوه­های مختلفی را برای رسیدن به ایجاز و برجسته­سازی زبان به کار می­گیرند که یکی از رایج­ترین­شان، حذف­های پیاپی عناصر کلام است. این پژوهش می­کوشد تا بدین پرسش پاسخ دهد که شیوه­ها و انگیزه­های حذف در شعر پست مدرن کدامند؟ در این مقاله با بررسی غزل­های پست مدرن، شگردهای حذف در چهار شیوه شناسایی شده که عبارتند از: حذف فعل، حذف بخشی از کلمه، حذف جمله یا بخشی از آن و فشرده کردن جمله­ها. هم­چنین انگیزه های روان شناختی، تعلیق معنا، قافیه سازی، عینیت بخشی و نمایشی­کردن اندیشه های شاعرانه، ابهام افکنی، ایجازآفرینی و چندمعنایی را می­توان مهم­ترین کارکردهای هنری و بلاغی این گونه حذف­ها به شمار آورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارکردهای هنری عناصر چهارگانه در قصاید خاقانی

بی تردید خاقانی، شاعر بزرگ قرن ششم، صاحب سبک خاصی است. هرچند در این روزگار آوردن زیورهای لفظی و معنوی و مقوله های چهارگانه بیان ذهن همۀ شاعران را به خود معطوف کرده بود اما قصاید خاقانی مظهر و جلوه گاه بلا منازع این آرایه ها و آراستن ها است. جولان بی مانند خاقانی در آوردگاه های علمی چون تاریخ، فلسفه، طب، نجوم، داستان های پیامبران، قرآن و کلام ، تفسیر و اسطوره های ایرانی و ... دیوان او را همانند ...

full text

کارکردهای هنری عناصر چهارگانه در قصاید خاقانی

بی تردید خاقانی، شاعر بزرگ قرن ششم، صاحب سبک خاصی است. هرچند در این روزگار آوردن زیورهای لفظی و معنوی و مقوله های چهارگانه بیان ذهن همۀ شاعران را به خود معطوف کرده بود اما قصاید خاقانی مظهر و جلوه گاه بلا منازع این آرایه ها و آراستن ها است. جولان بی مانند خاقانی در آوردگاه های علمی چون تاریخ، فلسفه، طب، نجوم، داستان های پیامبران، قرآن و کلام ، تفسیر و اسطوره های ایرانی و ... دیوان او را همانند ...

full text

هویت زن در غزل مدرن و پست مدرن

دوران مدرن و پست مدرن قبل از هر چیز با پارادایم معرفت شناسی مشخص می شود که بازتاب آن را  در همه حوزه ها، از جمله در ادبیات و شعر نیز می توان یافت. شعر پست مدرن ایران در شمارآخرین و جدیدترین اشعار معاصر قراردارد که نگاههای منتقدان و بسیاری از جوانان جامعه را به سوی خود جلب کرده است. یکی از موضوعات عمده در این اشعار، بازتاب  چهرۀ زنان در طیف­های گوناگون است که در برخی موارد بیانگر احوال وکردار و ...

full text

از فرد مدرن تا شخص پست مدرن

دراین مقاله می کوشیم بعضی از خصوصیات انسان غربی را از نیمه دوم قرن بیستم به این سو بررسی کنیم و غربی را ازنیمه دوم قرن بیستم به این سو بررسی کنیمو نشان دهیم چگونه تصویر«فرد» و «فردگرایی»دراندیشه غربی متناسب با شرایط جدید اجتماعی واقتصادی دگرگونی های معناداری را شاهد بوده است که تعاریف قبلی از این مفاهیم را اگرنه نقض بلکه دستخوش جرح و تعدیل های عمیقی می کند.فردی که از این پس درگرداب مصرف می افتد...

full text

ژئوپلیتیک پست مدرن قرن 21 (قسمت دوم) ژئوپلیتیک پست مدرن و جنگ تمدن‏ ها

در این مقاله به بررسى سیاست‏هاى جدید جنگ‏ طلبى آمریکا که همه روزه، برنامه زندگى جهانیان را تحت تأثیر خود قرار مى‏ دهد، خواهیم پرداخت. دیک چنى معاون وقت رئیس جمهور آمریکا که هدایت کننده ‏ى سیاست‏هاى جنگ‏ طلبى کاخ سفید مى‏باشد، هژمونى جدیدى را به نام هنجار نرم معرفى کرده است. این در حالى است که امروزه جوامع بشرى احساس خوبى نسبت به این اصطلاح ندارد. به خصوص در زمانى که جذابیت‏هاى روشن بشرى در تاری...

full text

شهرهای مدرن، پست مدرن، الکترونیک و دیدگاه انتقادی جغرافیدان

مقاله «شهرهای مدرن، پست مدرن، الکترونیک و دیدگاه انتقادی جغرافیدان» سعی دارد به چالش ‌های خاص شهرهای مدرن، پست مدرن و الکترونیک از دیدگاه فضاهایی که ایجاد می ‌کند، بپردازد و به این نتیجه برسد که فضای مجازی شهر الکترونیک به مدد فضای واقعی شهر آمده و برای آن برنامه‌ ریزی می کند و ابعاد آن را در مقیاس و اندازه و نیاز به تمرکز و تنوع، کاهش می ‌دهد. فضای واقعی و مجازی را نگرش خاص مردم در هر فضای جغر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 4

pages  117- 1140

publication date 2017-03-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023