شیوههای شخصیتپردازی در شاهنامۀ فردوسی
Authors
Abstract:
شخصیت به همراه پیرنگ محوریترین و مهمترین عناصر داستانی بشمار میآید. عنصر شخصیت در ادبیات داستانی قدیم و جدید عنصری ثابت و با اهمیت بوده، و سنگ بنای اثر ادبی را تشکیل میدهد. در بیان اهمیت شخصیت داستانی همین بس که اگر در داستان، شخصیت وجود نداشته باشد، ماجرایی اتفّاق نخواهد افتاد. شخصیتها در متون داستانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم پردازش میشوند. شاهنامۀ فردوسی را نیز میتوان اثری داستانی بحساب آورد. فردوسی نسبت به عنصر شخصیت همانند دیگر عناصر داستان، ژرف نگری و دقتی بسیار داشته است. شخصیتپردازی عاملیست که به وسیلۀ آن میتوان ویژگیها، روحیات، افکار و دیگر خصوصیات شخصیت را برای خواننده روشن کرد. لذا نویسنده کوشیده است نحوۀ نگرش فردوسی به شخصیتها و شیوههای شخصیتپردازی وی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.
similar resources
نمودِ عرفان (گنوس) مانوی در شاهنامۀ فردوسی
با درنگ در شاهنامه با گونهای باور روبهرو میشویم که میتوان آن را اندیشههای گنوسی نام نهاد. این نگرش گنوسی، تفکّری است جهانی که در سدۀ نخستین مسیحیّت رواجی چشمگیر داشته است و در مصر، روم، اسکندریه، جنوب عراق و فرارودان گسترش یافته است و در ایران باید مانویان را نمایندۀ این گروه پنداشت که آرای آنـان در شاهنـامه راه یـافته است؛ چنانکـه ضحّاکِ شاهنامه جنسیّتی مادینه همچون آزِ مانویان مییابد و ماره...
full textبازتاب شاهنامۀ فردوسی در غزلهای حسین منزوی
شاهنامه، اثر ابوالقاسم فردوسی، همواره سند و هویّت قوم ایرانی شمرده میشده است. در طول دوران هزار سالۀ پس از سرایش شاهنامه، بیشتر شاعران و نویسندگان ادب فارسی، ضمن پذیرش آن بهعنوان مهمترین منبع و مأخذ داستانهای حماسی و اسطورهای ایران، هرگاه نگاه و توجّهی به اسطورهها و داستانهای پیش از خود داشتهاند، از بُنمایههای حماسی و زمینههای تلمیحی این اثر بهرههایی بسیار بردهاند. از آنجاکه شاهنامۀ...
full textتعبیرپذیری واژۀ سخن در شاهنامۀ فردوسی
شیوۀ بهکارگیری زبان در شاهنامۀ فردوسی همچون آثار دیگر بزرگان ادب فارسی، شیوهای خلّاقانه و در عین حال منحصر به فرد است. نمونهای از این خلّاقیت هنگام استفاده از واژۀ سخن روی مینماید. فردوسی بدون مقید ماندن به کاربردهای متداول این واژه در روزگار وی، قابلیت خاص واژۀ یاد شده را دریافته است و در درون منظومۀ هنری خود ظرفیت تعبیریِ بسیار فراخی بدان بخشیده است. هدف پژوهش حاضر آن است تا به منظور تبیین...
full textتأثیرپذیری سعدی در بوستان از شاهنامۀ فردوسی
در جستار پیش رو، با نگاهی ویژه، مقایسهای میان بوستان سعدی با شاهنامۀ فردوسی صورت گرفته است. بدینصورت که نگارنده، با تأمّل در جزئیات کلام سعدی شیرازی در بوستان، تأثیری ویژه را در لایههای درونی ابیات آن با شاهنامۀ فردوسی ملاحظه کرده، این مقوله را، عرصهای تازه در شناخت بهتر بوستان سعدی یافته است. از این روی بر آن شده، با مطالعه در اثر این شاعر و مقایسۀ اشعاری از آن با شاهنامه، نشانههایی را که ...
full textتابوی نام در شاهنامۀ فردوسی
بررسی و مطالعۀ طومارهای نقالی به عنوان بخشی مکتوب از سنت حماسی ـ روایی ـ شفاهیِ در باور انسانهای ابتدایی نام با ذات منطبق است؛ زیرا انسان ابتدایی فکر میکرد ارتباط بین نام و شخص یا شیء موسوم به آن قراردادی نیست و نام جزوی از وجود خود اوست و نیروهای شر میتوانند از این طریق به او آسیب برسانند. این نوع نگاه به نام مختص مکان خاصی نیست و در همۀ جوامع وجود دارد و قواعد خاصی نیز با عنوان تابوی نام بر...
full textابیات شاهنامۀ فردوسی در تاجالمآثر نظامی
یکی از کارهای لازم و ضروری که در زمینۀ شاهنامهپژوهی باید انجام گیرد، گردآوری و بررسی ابیات پراکندۀ شاهنامه در متون کهن فارسی است. هدف چنین پژوهشی در وهلۀ نخست، یاری در تصحیح متن شاهنامه است. ازآنجاکه میان تاریخ انجام شاهنامه (400 ق.) تا قدیمترین نسخۀ آن، فلورانس، (614 ق.) بیش از دویست سال فاصلة زمانی وجود دارد و از سدۀ هفتم و هشتم کمتر از ده نسخه وجود دارد، مصحّح شاهنامه ناچار است در کار خود، غ...
full textMy Resources
Journal title
volume 10 issue 18
pages 173- 191
publication date 2015-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023