شیوههای تمایز شاعر از تخلّص (نشانههای "تجرید" در کاربرد تخلّص)
author
Abstract:
تخلّص، نام شعری شاعر است که در پایان غزل می آید. یکی از کارکردهای تخلّص، آن است که تخلّص، گویندهء شعر میشود. از زمان افلاطون تا کنون نظراتی ارائه شده مبنی بر اینکه شاعر، راویای دارد که شعر را بر زبان شاعر جاری میسازد این نکته در علم بلاغت، در ذیل گونهای از صنعت تجرید مطرح شدهاست. نگارنده در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی نشانه هایی را بر شمرده است که نشان میدهد برخی از غزل سرایان از این نکته ی هنری و بلاغی آگاه بوده و از آن بهره بردهاند. نشانههای تمایز شاعر از تخلّص، به دو دسته تقسیم می شود: نشانههای لفظی و نشانههای معنایی. در این تحقیق علاوه بر ذکر شیوههای تمایز شاعر از تخلّص یا نشانههای "تجرید"، شخصیت تخلّص با توجه به تشبیهاتی که تخلّص در آن "مشبه به" قرار گرفته، توصیف و تحلیل شده است.
similar resources
تخلص پنهان
واژه ((تخلص)) یکی از واژگانی است که در ادب فارسی به معانی مختلفی به کار می رود. در این مقاله کاربرد آن در معنی اسم ‘ یعنی : نام شعری شاعر:مورد توجه می باشد . مولوی واژه ((خاموش)) را به عنوان تخلص برگزیده است و به دو صورت ((خامش و خمش )) نیز به کار برده است . اما از آثار او به ویژه غزلیات شمی برمی آید که برخلاف حافظ و سعدی که در بیت های پایانی تمامی و یا اکثر غزلها تخلص آورده اند ‘ ایشان در بس...
full textزیباییشناسی تخلص در غزلیات شهریار
مهارت و استادی شهریار در غزل فارسی، همواره از جهات گوناگون مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است؛ از موسیقی و وزن گرفته تا ساختارهای بلاغی و ترکیبات و دقائق دستوری و... در این میان ابیات تخلص شهریار را نیز باید عرصة دیگری از هنرمندیهای او دانست. در بلاغت و علوم ادبی ما، ارزش زیباییشناختی تخلص (در معنای نام شاعرانه) مجهول باقی مانده است. البته این بدان معنا نیست که شاعران بزرگ از ماهیت و ارزش تخلص...
full textدو شاعر با یک تخلص، عرشی یزدی و عرشی اکبر آبادی
این پژوهش بر آن است تا به بررسی و تحلیل زندگی و شعر دو شاعر سدههای دهم و یازدهم هجری بپردازد که با فاصله زمانی نسبتاً کوتاهی با یکدیگر میزیستهاند و هر دو یک تخلّص داشتهاند. طهماسب قلی بیگ یزدی از شاعران ایرانی و از نوادگان دختری اسماعیلمیرزا فرزند شاه طهماسب صفوی است که عرشی تخلّص میکرد و در اواخر سده دهم هجری میزیست. میرمحمد مؤمن متخلّص به عرشی و مخاطب به نادرالعصر نیز سراینده، عارف و خوشن...
full textتخلص پنهان
واژه ((تخلص)) یکی از واژگانی است که در ادب فارسی به معانی مختلفی به کار می رود. در این مقاله کاربرد آن در معنی اسم ‘ یعنی : نام شعری شاعر:مورد توجه می باشد . مولوی واژه ((خاموش)) را به عنوان تخلص برگزیده است و به دو صورت ((خامش و خمش )) نیز به کار برده است . اما از آثار او به ویژه غزلیات شمی برمی آید که برخلاف حافظ و سعدی که در بیت های پایانی تمامی و یا اکثر غزلها تخلص آورده اند ‘ ایشان در بس...
full textجایگاه تخلص در غزلیات مدحی حافظ
پس از روند گسترش غزل و افول قصیده سرایی، چون پیوند شعر و شاعری با دربار منقطع نگشته بود، غزل تا حدی، وظیفه¬ی اصلی قصیده را (مدح ممدوح) بر دوش کشید. مدیحه سراییِ در غزل، غالباً در دیوان شاعرانی ملموس¬تر است که جز غزل در قالب دیگری شعر نگفته¬اند. (یا در قوالب دیگر بسیار کم شعر گفته¬اند) حافظ شیرازی نیز مانند بسیاری از شاعران در غزل به مدح بعضی از پادشاهان، وزرا و... پرداخته است. اما مدایح او رنگ و ...
full textسبک تخلص آوری در غزل و سیر آن
شاعرانی که به ذکر نام شاعرانۀ خویش (بیشتر در مقطع غزلیّات) توجه داشتهاند، در این زمینه از شیوههای جالب و متنوعی سود بردهاند که تاکنون این شیوهها موضوع پژوهشی جدی قرار نگرفته است. اقسام تجرید و انتزاع (همچون خطابالنفس، غایب انگاشتن متکلم، تجرید با تشبیه و تجرید مطلق غیرقالبی که تا به حال از برخی غفلت شده است)، نقل تخلص از زبان دیگران، ذکر تخلص در وصف خویش و تخلصآوری پنهان و سایهوار، دستم...
full textMy Resources
Journal title
volume 13 issue 24
pages 9- 24
publication date 2015-06-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023