شکاف پاسخگویی بیرونی دانشگاهها از دیدگاه جامعه علمی

پاسخگویی بیرونی دانشگاه به معنای تعهد و مسئولیت پذیری آن به‌منظور تآمین خواسته‌ها و منافع مشروع ذینفعان بیرونی و گزارش‌دهی به آنان در باره نتایج و دستاوردهای دانشگاه است. پاسخگویی بیرونی مناسب می‌تواند اعتماد، مشروعیت، مشارکت و حمایت ذینفعان بیرونی دانشگاه را به همراه داشته باشد و در موفقیت و تعالی دانشگاه نقش کلیدی دارد. بر این اساس، هدف این مقاله بررسی شکاف پاسخگویی بیرونی دانشگاههای دولتی از دیدگاه جامعه علمی دانشگاههای «مادر» دولتی شهر تهران است. در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر شکاف پاسخگویی بیرونی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و در سطح یک نمونه آماری شامل 350 نفر از اعضای هیئت علمی، پژوهشگران و دانشجویان دکتری از سه دانشگاه «مادر» دولتی تهران، شهید بهشتی و صنعتی شریف، که به شکل تصادفی انتخاب شدند، بررسی شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که از دیدگاه جامعه علمی، میزان پاسخگویی بیرونی دانشگاههای «مادر» دولتی به ذینفعان بیرونی کلیدی ضعیف است و اختلاف معناداری بین وضعیت آرمانی و وضعیت موجود پاسخگویی بیرونی وجود دارد. بیشترین میزان این شکاف به ترتیب در ارتباط با پاسخگویی دانشگاه به ذینفعان بازار کار، جامعه علمی و جامعه مدنی است. در حالی که پاسخگویی به دولت بیش از حد انتظار است. در نتیجه، دانشگاههای دولتی باید از یک سو شکاف پاسخگویی بیرونی به بازارکار، جامعه علمی و جامعه مدنی را پر کنند و از سوی دیگر، با اتخاذ سیاستها و تدابیر عملی مؤثری از وابستگی بیش از حد خود به دولت بکاهند.