شناسایی گونه های خیار دریایی منطقه جزر و مدی سواحل صخر ه های شمال خلیج فارس با استفاده از مقایسه ساختمان اسکلتی داخلی

جهت شناسایی و بررسی ساختمان اسکلتی خیارهای دریایی سواحل صخره‌ای جزر و مدی سواحل شمالی خلیج فارس نمونه‌برداری از 6 ایستگاه (بندر دیلم، بوشهر، بندر دیر، خلیج نایبند، بندر بستانه و بندر لنگه) در چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان 1391 صورت گرفت. سرانجام پس از بررسی‌های ریخت‌شناختی و میکروسکوپیک انجام شده، دو گونه خیار دریایی با نام‌های Holothuria parva و Holothuria arenicola از خانواده Holothuriidea شناسایی گردید. گونه پاروآ و آرنیکولا به‌ترتیب دارای میانگین 52/18 و 29/2 فرد در 200 مترمربع بودند. از نظر ساختمان اسکلتی یا اسپیکول‌های آهکی که در شناسایی میکروسکوپیک اهمیت بالا دارند مقایسه دو گونه در بخش‌های قدامی، مخرجی، پشتی، شکمی و تانتاکول‌ها صورت گرفت که نتایج حاکی از وجود تفاوت‌های کاملاً مشخص میان دو گونه است. در گونه آرنیکولا بیشترین نوع اسپیکول مشاهده شده در تمامی بخش‌ها از نوع تکمه‌ای (اغلب با 3 جفت سوراخ) و در گونه پاروآ از نوع میله‌ای خاردار بوده است. در گونه آرنیکولا تنوع اسپیکول‌‌ها در تانتاکول‌ها نسبت به سایر بخش‌ها کمتر بوده و فراوانی اسپیکول‌‌های تکمه‌ای زیادتر است. در گونه پاروآ در تمامی بخش‌ها اشکال متنوعی از اسپیکول‌‌های میله‌ای خاردار مشاهده شد که تفاوت‌هایی را در تعداد خارها، موقعیت خار و اندازه دارا بودند. اهمیت بررسی میکروسکوپیک ساختمان اسکلتی خیار‌های دریایی در تاکسونومی آن‌ها با مقایسه این دو گونه مشخص گردید.