شناخت جایگاه علوم تربیتی در ارائۀ نظام نیاز و ارضا (بر مبنای فلسفۀ چگونگی اسلامی)
Authors
Abstract:
هدف: این پژوهش با هدف فهم و سنجش پتانسیلهای فلسفۀ چگونگی اسلامی در مسیر کاربردی شدن انجام شده است. روش: این پژوهش کیفی با روش اسنادی انجام شده و طرح پژوهش از نوع حدوثی و پیدایشی است. یافته‌ها: با توجه به قرار گرفتن مفاهیم نیاز و ارضا ذیل رفتار انسان و در قالب مفاهیم مرتبط با انگیزش، ابتدا جایگاه نسبی علوم تربیتی با نظر به تحلیل حرکت و رفتار انسان، در دو حوزۀ جامعه‌شناسی و روان‌شناسی تشریح شده؛ سپس ابعاد فلسفی فلسفۀ چگونگی اسلامی معرفی شده و با استفاده از حد اولیۀ فلسفه(اصالت فاعلیت) و سه مسئلۀ اصلی آن(وحدت و کثرت، زمان و مکان، اختیار و آگاهی)، تعریف نیاز وارضا و همچنین قواعد اولیۀ طراحی نظام نیاز و ارضا(نظام‌مندی و سطح‌بندی نیازها و سازوکار نیاز و ارضا) بر اساس تحلیل فلسفه از حرکت انسان ارائه شده است. نتیجه‌گیری: جایگاه علوم تربیتی به عنوان فاعل مادون نسبت به فلسفۀ مضاف خود(تعلیم و تربیت) و فاعل مافوق نسبت به سطوح کاربردی خود (برنامه‌ریزی تربیتی) در ارائۀ نظام نیاز و ارضا تشریح و سه مسئلۀ اصلی فلسفۀ چگونگی اسلامی به عنوان مسائل اصلی علوم تربیتی برخاسته از این فلسفه مطرح شد. از دستاوردهای مهم پژوهش این است که بر خلاف معمول که حرکت و فاعلیت انسان ذیل نیازها و قوه‌های او به عنوان علت حرکت تحلیل میشود، جریان و نظام نیاز و ارضا ذیل قواعد فاعلیت و حرکت انسان تحلیل شده که بی‌سابقه بوده است و می‌توان علوم تربیتی برخاسته از فلسفۀ شدن اسلامی را متکفل تحلیلهایی از نوع تحلیلهای متکی بر فاعلیت دانست.
similar resources
فلسفۀ سینوی و تفسیر جایگاه «شرّ» در نظام هستی
مباحث مربوط به خیر و شر، یکی از دشوارترین پرسمانها در فلسفه و آیین الاهی است و همۀ ادیان به این مسئله اذعان دارند و از سویی هیچ‌کس وجود آن را رد نکرده است. ازاین‌رو، با نخستین نگاه وجود شر در پیکرۀ نظام هستی پدیدار شده و پلیدی خود را نشان می‌دهد؛ چراکه شر در واقع، نقطه مقابل نیکی‌هاست و با شکل‌گیری آن در میان انسان‌ها، ساختار زندگی آنان دچار نابسامانی شده، به جامعه بشری آسیب می‌رساند. فیلسوفا...
full textتحلیلی بر جایگاه روش پژوهش «نوظهور» در پژوهش‌های علوم تربیتی
پژوهش‌های حیطه تعلیم و تربیت به‌طورعمده فضایی پویا، غیرقابل‌پیش‌بینی و چندبعدی دارند؛ باوجوداین عمده روش‌های پژوهش موجود دارای ساختاری خطی و گام‌بندی شده هستند که صرفاً متناسب با رویکرد حاکم بر موضوع پژوهش از قبل طراحی می‌شوند. در این پژوهش با هدف معرفی افقی تازه در روش‌های پژوهش تعلیم و تربیت، به روش پژوهش نوظهور پرداخته میشود؛ بدین صورت که ابتدا با روش توصیفی تحلیل چیستی این روش مورد بحث قرار ...
full textجایگاه اندیشه و اندیشیدن در نظام تربیتی اسلام
یکی از محورهای مهم در نظام تربیتی اسلام، دعوت به خردورزی است. خردورزی پایه انسانیت و به تعبیری «فصل ممیز» انسان از دیگر حیوانات است. این قوه، سرچشمه معارف و مبدأ صدور تمامی افعال آدمی است. در نظام تربیتی اسلام، موضوع اندیشه به صورت مطلق رها نشده، بلکه همواره روشنگری‌های لازم در جهت اعتلای آن شده است. هدف مقاله حاضر، تبیین موضوع‌هایی مانند توصیف مفهوم اندیشه، شرایط، منابع، فواید و موانع اندیشه ...
full textتدوین «فلسفه تربیتی اجتماع» متناسب با فرهنگ اسلامی و ایرانی: پیش نیاز تحول اساسی در نظام های تربیتی مدرن
با گسترش تربیت مدرن در عصر حاضر، ارتباط فرآیند تربیت با عناصر فرهنگ بومی دشوارتر گشته است و با تأکید بر این ارتباط، «چالش ناهماهنگی نظام تربیتی مدرن با فرهنگ بومی جوامع» بیشتر رخ می نماید. یکی از عوامل این چالش، وجود ناسازگاری بین فلسفه تربیتی مدرن با فرهنگ بومی است. لذا به نظر می رسد برای مواجهه با این چالش ، باید «فلسفه تربیتی اجتماع» را با تکیه بر عناصر اسلامی و ایرانی فرهنگ بومی تدوین کنیم ...
full textجایگاه علم فقه در شناخت هنر اسلامی
از جمله سؤال‌های مهم در نسبت میان فقه و هنر این است که علم فقه در شناخت هنر اسلامی چه جایگاه و موقعیتی دارد؟ آیا فقه در تبیین و تشخیص ویژگی‌های هنرهای اسلامی، سبک و اسلوب آن‌ها جایگاهی دارد؟ آیا با فقه می‌توان به تبیین و تعریفی از فرم و محتوای هنرهای اسلامی و عناصر و ویژگی‌های مشترک هنر اسلامی دست‌یافت؟ یا علم فقه با بیان قلمرو حلال و حرام در فعل مکلف، که مسیر مجاز و مشروع حرکت هنرمند مسلمان را...
full textMy Resources
Journal title
volume 23 issue 80
pages 429- 444
publication date 2019-11-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023