شبیه‌سازی تعاملات متغیرهای زبانی در فرآیند توسعه بازار سرمایه با بهره‌گیری از سیستم استنتاج فازی و رویکرد پویایی‌شناسی سیستم

در بهره‌گیری از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم به‌منظور الگوسازی پدیده‌های اجتماعی و اقتصادی، به دلیل تأثیر عمیق عامل انسانی و تصمیم‌گیری وی در این قبیل پدیده‌ها، قطعیت موجود در نگاه کلاسیک و مدرن کم‌رنگ شده و نیاز به نگاهی منعطف‌تر نسبت به این پدیده‌ها ضروری می‌نماید. هدف از پژوهش حاضر، شبیه‌سازی تعاملات متغیرهای زبانی مؤثر بر ارزش بازار سرمایه با استفاده از رویکرد پویایی‌شناسی سیستم هست. در این راستا، به‌منظور منعکس نمودن شیوه تفکر ذهنی سرمایه‌گذاران، از سیستم استنتاج فازی در رویکرد پویایی‌شناسی سیستم استفاده‌شده است. الگوی پیشنهادی پژوهش با نرم‌افزار Vensim DSS شبیه‌سازی و اعتبار آن با استفاده از آزمون‌های آماری و دستگاهی موردسنجش قرارگرفته است. نتایج شبیه‌سازی سناریوها نشان می‌دهد که تغییرات هم‌زمان متغیرهای درون‌زای بازار سرمایه نسبت به تغییرات منفرد هر یک از متغیرها، با تأخیر زمانی کمتر و به مقدار به‌مراتب بیشتری بر متغیر ارزش بازار سرمایه اثرگذار است. تأثیر تغییرات مطلوبِ متغیرهای کارایی بازار سرمایه، دانش و فرهنگ سرمایه‌گذاری و مداخلات بازار سرمایه، باعث افزایش 77 درصدی ارزش بازار سرمایه در افق 1404 نسبت به شبیه‌سازی پایه می‌شود. همچنین نتایج شبیه‌سازی تحلیل حساسیت نشان می‌دهد که ارزش بازار سرمایه نسبت به تغییرات منفرد متغیرهای زبانی در مقایسه با تغییرات هم‌زمان آن‌ها، حساسیت کمتری از خود نشان می‌دهد.