سیمای ابلیس در مثنوی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

author

Abstract:

ابلیس در مثنوی معنوی دو سیمای متفاوت دارد. از سویی شخصیتی شرور و شوم است که کمر به ویرانی آرمان الهی بسته است. در مواردی برابر با نفس اماره شمرده می­شود و کار او وسوسه است و تنها با هدایت پیر راه­دان می­توان از وسوسه­های او در امان ماند. نگاه دیگر به ابلیس در مثنوی بسیار شگفتی آفرین است و با آنچه در آثار عارفانی چون عین­القضات و حلاج آمده است شباهت دارد. تصویر این چهره در داستان معاویه و ابلیس آشکار می­شود. در این داستان مولانا با وسعت دید و نگاه نوآور خود هر چند با جمال، نکاتی حکیمانه را یادآور می­شود. داستان معاویه و ابلیس در این مقاله مورد بازنگری قرار گرفته است و نکات مورد نظر مولانا و نیز اشارات مشابه آن در تاریخ اندیشه عرفانی مورد بررسی قرار گرفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ولی و ولایت در مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی

در این مقاله با توجه به این که مولانا در بحث اساسی و محوری ولی و ولایت در اعتقادات دینی و صوفیانه به پشتوانه مستحکمی چون معارف قرآن و تفاسیر و دیگر متون دینی و عرفانی تکیه داشته و مستقیم و غیر مستقیم از آنها بهره برده است...

full text

ولی و ولایت در مثنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی

در این مقاله با توجه به این که مولانا در بحث اساسی و محوری ولی و ولایت در اعتقادات دینی و صوفیانه به پشتوانه مستحکمی چون معارف قرآن و تفاسیر و دیگر متون دینی و عرفانی تکیه داشته و مستقیم و غیر مستقیم از آنها بهره برده است...

full text

عشق از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن «وحدت وجود» است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا «عشق» را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌ش...

full text

سیمای پیامبر (ص) در مثنوی مولانا

در فایل اصل مقاله موجود است.

full text

فضیلت مدنی در اندیشۀ عرفانی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی

 یکی از مؤلفه‌های شاخص و بنیادینِ اندیشۀ سیاسی، مفهوم «فضیلت مدنی» است که تحققِ غایت سیاست وابسته به بسط و گسترش و تعمیق آن در میان انسان‌هاست. در این نوشتار ضمن واکاوی آثار مهم عارف بزرگ ایرانی، جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به مولوی، ظرفیت و امکانات سیاسی اندیشۀ وی در چارچوب نظری اسپریگنز و نظریۀ دلالتی– پارادایمی بررسی و تحلیل شده است. مدعای مقاله این است که با توجه به دلالت‌های معرفتی، تبیینی و ...

full text

قراءت آثار مولانا جلال‌الدین محمد بلخی در غرب

در این مقاله تلاش شده است تا گزارشی فشرده و مختصر درخصوص        قراءت‌های‌ تازه از آثار مولانا در غرب ارائه گردد. قراءت‌هایی که به لحاظ کمّی و کیفی سیر صعودی دارد و گاهی به دیدگاه‌ها و بصیرت‌هایی می‌رسد که برای خوانندگان شرقی و فارسی زبانان نیز تازگی دارد. در بخش‌هایی از مقاله نیز خواننده با چگونگی تداول نام «رومی» در زندگی مدرن دنیای غرب و اقبال فزاینده نسبت به او با ذکر شواهدی آشنایی خواهد یافت.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 4

pages  137- 152

publication date 2007-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023