سیاست و حقیقت؛ یک خوانش آگونیستی: بازخوانی کُنش سیاسی امام علی(ع) از قتل عثمان تا جنگ جمل

Authors

Abstract:

      منطق کُنش سیاسی امیرالمؤمنین(ع) در طول حیات سیاسی ایشان در مواجهه با مسائل روزگار خود چه بوده است؟ بر اساس چه سامانه ی مفهومی تحلیلی، می توان کنش سیاسی امام علی(ع) را - به عنوان یک کنش‌گر سیاسی- مورد ارزیابی قرار داد؟ به نظر می رسد، این هدف، مستلزم گذار از خوانش درون ماندگار دینی، از سیره‌ی امیرالمؤمنین(ع) به بازخوانی سیاسی از این تاریخ است. این گذار و نتایج حاصله از آن، خصوصاً در ذیل گفتمان سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی که آشکارا استوار بر تقلای دستیابی به مدلی از سیاست ورزی در انطباق با منطق عمل سیاسی امام علی(ع) به عنوان بنیان گذار سپهر سیاسی شیعه است؛ اهمیتی دوچندان خواهد داشت و می تواند روزنه ای نو در پیوند میان مطالعات انقلاب اسلامی با مطالعات تاریخ تشیع نیز قلمداد شود.        در این مقاله در این راستا تلاش خواهیم کرد با اخذ الگوی «آگونیستی» به مثابه الگویی که بدون نادیده گرفتن تعارضات بنیادینِ محرک سیاست در پی طراحی سامانه ای برای تحقق بس گانه گرایی و انسجام سیاسی میان نیروهای متعارض است و در آرای «شانتال موف» و «ارنستو لاکلائو» ارائه شده است؛ به اخذ اصولی برای «اعتدال سیاسی» از درون این چارچوب مفهومی پرداخته و سپس با تطبیق احکامی برای کُنش سیاسی که از چارچوب مذکور اخذ شده؛ با سیره‌ی سیاسی امیرالمؤمنین(ع)؛ به طور مشخص در خِلال تحولات پس از قتل عثمان تا جنگ جمل؛ مدلی از کُنش سیاسی امام علی(ع) به دست دهیم که بتواند پاسخ‌گوی نیازها و مسائل پیشِ روی سیاست ورزی در زمینه و زمانه ی ما باشد.   

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحولات سیاسی کوفه از جنگ جمل تا حادثه کربلا

کوفه اردوگاهی نظامی بود که پس از فتح مدائن در سال هفده هجری به وسیله سعد بن ابی وقاص ساخته شد. سپس مردم از اطراف سرزمین های اسلامی به این شهر روی آوردند و کم کم از حالت اردوگاهی خارج شد و به صورت شهری مهاجرپذیر برای پیگیری فتوحات در ایران تبدیل شد. کوفه شهری نامتجانس و دارای طوایف و قبائل متعدد بود که قبیله ی واحدی به عنوان گروه حاکم در آن مطرح نبود. کوفه از یک سو همواره مرکز نهضت ها، امیدها و ...

15 صفحه اول

بازخوانی قرائت‌‌های مختلف از قطعنامه 598؛ از روایت تا حقیقت

نظر به اینکه تحلیل و تفسیرهای صاحب­‌نظران، ارزیابی آن­‌ها از روند تحولات تاریخ را بیان می­‌سازد و همچنین ادبیات تولیدشده در این زمینه در شکل­‌گیری اذهان و باورهای جامعه، نقش و تأثیر بسزایی دارد؛ پرداختن به روایت­‌های پژوهشگران از تاریخ معاصر مخصوصاً جنگ تحمیلی حائز اهمیت است؛ البته از سوی دیگر نیز باید توجه داشت که ماهیت پیچیده و لایه­‌های پنهان تحولات جنگ به­ویژه پذیرش قطعنام...

full text

نظام‌سازی نظامی در اندیشه و کنش سیاسی امام خمینی(ره)

چکیده: حدود چهار دهه از وقوع انقلاب اسلامی می­گذرد که برای شناخت یک انقلاب بزرگ، کافی نیست. انقلاب­ها را می­توان در سطوح ریشه­ها، روندها و پیامدها تحلیل کرد. «نظام سازی» به سطح روند یا مرحله گذار از نظام کهن به نظام انقلابی مرتبط است. این مقاله اندیشه و کنش سیاسی امام­خمینی (ره) در حوزه نظام­سازی نظامی را تحلیل کرده­است. نتیجه پردازش فرضیه مقاله این اس...

full text

جنگ فقر و غنا در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)

نظریه ی "جنگ فقر و غنا" سیاست و تاریخ را تبیین می کند و منازعات را در جهت حاکمیت اسلام و معنویت سوق می دهد. در این جنگ، طرفی که استفاده ی بی مهابا از امکانات خود نمی کند و به خاطر پایبندی به اصول و ارزش ها، مثل افراد فقیر، امکان عمل کم تری پیدا می کند؛ متّصف به فقر است. اما طرف دیگر به دلیل بی بند و باری و عدم تقید به اصول، احساس غنا در استفاده از امکانات می کند. حتی عدم بهره برداری از امکانات ...

full text

تحلیل کنش عکاسی و خوانش عکس از دیدگاه نشانه شناسی

نوشتار پیش رو تلاش دارد کنش عکاسی و خوانش عکس ها را از طریق رویکرد نشانه شناسی به توصیف و تحلیل بکشاند. کنشی که دو قطب اصلی سازنده آن گذاشتن قاب بر موضوع و انتخاب لحظه مناسب ثبت عکس می باشد و اساسا هر عکس زاده ی وحدت قاب و لحظه است که عکاس در مقام هنرمند، سازنده آن است .بنابراین، اگرچه عکاسی پیوند و نسبت ناگسستنی با واقعیت دارد ، اما عکس متنی نشانه ای است و درحالی که وجودش در مناسبت با واقعیت و...

full text

دین سیاسی یا سیاست دینی از نگاه امام محمد غزالی

با پیدایش خلافت و سلطنت از درون مجموعه ای از نیروهای محلی و معارض، به عنوان مهمترین نهادهای قدرت سده های میانه، آمیزه ای از دین توجیه گر سیاست شکل گرفته بود. این آمیختگی، اندیشمندان مسلمان را بر آن می داشت تا با هدف باز تفسیر وضعیت موجود، از منظری التفاتی به موضوع بنگرند. غزالی برخلاف نظریه پردازان یا فلاسفه سیاسی که در صدد طرح و پیگیری مواضع آرمانی خود هستند، در مقام یک ان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 4

pages  71- 96

publication date 2016-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023