سیادت و سادات در عصر قاجار (بررسیِ بودباش، معیشت و کارکردهای سادات)

در میانِ گروه‌هایِ اجتماعیِ جامعة ایران در دورة اسلامی سادات به‌دلیلِ انتساب به پیامبرِ اسلام (ص) و ائمة اطهار (ع) و تجلّی در پاره‌ای از عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جایگاهِ در خورِ اعتنایی داشتند. با عنایت به جایگاهِ تثبیت شدة سادات در جامعة ایران بر اساسِ مؤلفه‌های مذکور در پیش از تأسیس حکومت قاجار و ضرورتِ تمسکِ دودمانِ قاجار به سادات برای کسبِ مشروعیتِ دینی در دورة تثبیتِ حکومت‌شان این گروهِ اجتماعی شبکه‌ای از نقش‌های متنوع را برعهده گرفت. پژوهشِ حاضر می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که، سادات چه جایگاه، کارکرد و مناسباتی در جامعة ایرانِ عصر قاجار داشتند؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سادات به موازاتِ مناسباتِ گسترده با حاکمیت و گروه‌های گوناگونِ اجتماعی، گروهی متمایز بودند که در واحدهایِ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کارکردهای متنوعی داشتند که این کارکردها عمدتاً ناشی از فقدانِ نهادهای اجتماعی و سیاسی در جامعة ایرانِ عصر قاجار بود و همین امر موجبِ به رسمیت شناخته شدنِ نقش آفرینیِ آن‌ها از سویِ حاکمیت و گروه‌های اجتماعی به مثابه نیرویی میانجی شده بود.