سپرده تعاونی (امتیازی) به عنوان نسل دوم فعالیت‌های قرض‌الحسنه

Authors

  • حسین میثمی عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی
Abstract:

سپرده‌های امتیازی ـ که از آن با تعابیری مانند سپرده‌های تعاونی، وام‌خواه یا چرخشی نیز یاد می‌شود ـ نسل جدید فعالیت‌های قرض‌الحسنه در کشور محسوب می‌شود که می‌تواند در کنار مدل‌های سنتی و نسل اول قرض‌الحسنه، دسترسی گروه‌های پایین و متوسط درآمدی به تأمین مالی را بهبود بخشد. پرسش اصلی این تحقیق آن است که مدل‌های عملیاتی سپرده‌های امتیازی در چارچوب ضوابط شرعی در حوزه قرض‌الحسنه کدام است؟ مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوا، به بررسی این فرضیه می‌پردازد که سپرده‌ امتیازی در چارچوب فقه امامیه و قانون عملیات بانکی بدون ربا قابلیت استفاده دارد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از ظرفیت روایات و منابع فقهی دو مدل عملیاتی «مدل قرض‌محور» و «مدل وکالت‌محور» جهت اجرای سپرده‌های امتیازی ارائه کرد. هر دو مدل از منظر فقه امامیه تأیید می­شوند و امکان استفاده از آنها در نظام مالی کشور وجود دارد. با این‌ حال الگوهای مذکور از دو جهت با یکدیگر تفاوت دارند: اولاً امتیازهای تخصیص‌یافته به مشتریان در مدل قرض‌محور برای نهاد مالی تعهدآور نبوده و برای مشتری حق قانونی و شرعی ایجاد نمی‌کند؛ اما در مدل وکالت‌محور امتیازهای داده‌شده برای نهاد مالی تعهدآور بوده و برای مشتریان نیز حق ایجاد می‌کند. ثانیاً در مدل قرض‌محور کارمزد باید حداکثر به اندازه مزد کار (هزینه‌ها) تعیین شود؛ اما در مدل وکالت‌محور نهاد مالی می‌تواند تحت اشراف نهاد ناظر (بانک مرکزی) آن را کمتر یا بیشتر از هزینه‌ها تعیین کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عوامل تأثیرگذار بر گرایش کشاورزان به انجام فعالیتهای تعاونی در شهرستان نیشابور

مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر گرایش کشاورزان به فعالیت‌های تعاونی در شهرستان نیشابور انجام شده است. داده‌های مورد نیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از بین 100 کشاورز (عضو تعاونی و غیر عضو تعاونی) شهرستان نیشابور در سال 1395 به صورت تصادفی جمع‌آوری گردید. به منظور تحلیل داده‌ها از بسته نرم افزارSHAZAM و مدل لاجیت استفاده شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که متغیر وضعیت تأ...

full text

مروری برتکنیک های توالی یابی D‏NA (نسل اول، نسل دوم و نسل سوم)

Introduction: The DNA sequencing is the most important technique in molecular biology by which the order of the nucleotides can be identified in a piece of DNA. There are several different methods for sequencing the DNA. Now, the DNA sequencing has great importance in the medical diagnostics and other medical fields. Some methods have been invented to speed up and increase the efficiency of the...

full text

تنظیم خانواده یا تحدید نسل (قسمت دوم)

مقالة‌ حاضر درصدد تحقیق‌ تحدید نسل‌ است‌ که‌ از ناحیه‌ عقیم‌سازی‌ بررسی‌ شده‌ است‌ و با بیان‌ تعقیم‌ دائمی‌ حکم‌ عقیم‌سازی‌ موقت‌ نیز مورد مداقه‌ قرار می‌گیرد. در این‌ راستا، نگارنده‌ با بیان‌ ادلة‌ حرمت‌ عقیم‌سازی‌ به‌ ایضاح‌ ادله‌ می‌پردازد. بدین‌ ترتیب‌ که‌ ابتدا ادلة‌ هشتگانة‌ کسانی‌ که‌ عقیم‌سازی‌ را مصداق‌ اضرار به‌ نفس‌ می‌دانند، برشمرد و در پایان‌ ادله‌ نگارنده‌ بیان‌ می‌دارد که‌ مط...

full text

امکان‌سنجی اجرایی گواهی سپرده قابل معامله به عنوان ابزار عملیات بازار باز در نظام بانکداری بدون ربا

با توجه به ممنوعیت ربا (بهره) و به تبع آن عدم امکان به‌کارگیری اوراق قرضه که بر بهره مبتنی است، امکان استفاده از این ابزار در نظام بانکداری بدون ربا وجود ندارد. از این‌رو اجرای عملیات بازار باز از طریق خرید و فروش اوراق قرضه که بر نرخ بهره مبتنی است، مطلقاً کاربردی نداشته، بدین طریق عملاً  قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین و در عین حال مهم‌ترین ابزار اعمال سیاست پولی که برای مهار نقدینگی در اقتصاد صور...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 71

pages  67- 98

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023