سنجش میزان تاب‌آوری محلات تاریخی در برابر زلزله و راهکارهای ارتقاء آن نمونه موردی : محله سنگ‌سیاه شیراز

امروزه جوامع در تلاش برای دست‌یابی به شرایطی هستند که در صورت وقوع بحران، بازگشت سریع آنها را به وضعیت پیش از بحران فراهم سازد. لذا در سال‌های اخیر بر تاب‌آوری بجای آسیب‌پذیری تأکید می‌شود. با توجه به احتمال وقوع زلزله در شهر شیراز و آسیب‌پذیری بافتهای تاریخی آن، پژوهش حاضر در صدد شناسایی عوامل موثر بر تاب‌آوری محله سنگ‌سیاه و ارائه راهبردهای ارتقاء تاب‌آوری محله در برابر زلزله است. ماهیت پژوهش، کاربردی و از نظر روش توصیفی و همبستگی و شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی است. برای پردازش داده‌ها از نرم‌افزار SPSS وEXCEL و در تجزیه و تحلیل داده‌ها از تکنیک سوات و QSPMاستفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه مردم ساکن محله، حجم نمونه 351 مورد و روش نمونه‌گیری تصادفی است. برای سنجش تاب‌آوری از مدل 4 بعدی (اجتماعی، اقتصادی، نهادی، کالبدی) ضمن ترکیب آن با مدل مکانی کاتر (DROP) و مدل اجتماع‌محور (CBDM) استفاده شد. بنا بر نتایج پژوهش: میزان تاب‌آوری محله سنگ‌سیاه 62/49 است. بعد کالبدی با01/60 دارای بیشترین و بعد اقتصادی با 53/39 دارای کمترین تاب‌آوری است. شاخص عملکرد نهادها و میزان خسارت دارای بیشترین اهمیت و شاخص نگرش و دسترسی دارای کمترین اهمیت هستند. میزان تاب‌آوری محله پایین؛ و بنا بر نتایج آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون و تحلیل مسیر بین مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی، نهادی، کالبدی و افزایش تاب‌آوری محله سنگ‌سیاه رابطه معنی‌دار وجود دارد. همچنین، راهبردهای تهاجمی بعنوان راهبردهای برتر برای ارتقاء تاب‌آوری محله انتخاب شدند.