سنجش میزان برخورداری سکونتگاه‌های روستایی شهرستان بروجرد (با بهره‌گیری از مدل‌های ترکیبی فازی)

Authors

  • علیرضا استعلاجی استاد گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهرری، تهران، ایران
  • یعقوب زارعی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
Abstract:

       ضرورت توجه به محرومیت مشهود برخی سکونتگاه­های روستایی و خلاء یک بررسی جامع در زمینه توسعه روستایی در شهرستان بروجرد، موجب گردید تا پژوهش حاضر ضمن تبیین دقیق وضعیت توزیع خدمات و امکانات روستایی در شهرستان، میزان توسعه­یافتگی مناطق مستقر در قلمرو پژوهش را بصورت دقیق به تصویر بکشد. در همین راستا هدف کلی این پژوهش تحلیل فضایی توسعه روستایی در دهستان­های شهرستان بروجرد و ارائه راهکارهایی جهت برقراری توسعه متوازن بین نواحی مورد مطالعه بوده است. این مطالعه به لحاظ ماهیت یک پژوهش کاربردی و از منظر روش­شناسی در زمره تحقیقات توصیفی- تحلیلی قرار می­گیرد. شیوه گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ای و ابزار جمع­آوری مبتنی بر ابزارهای استانداردشده در قالب فرم­ها و جداول رسمی آمارنامه سرشماری عمومی نفوس و مسکن (بویژه سالنامه آماری سال1390 استان لرستان) بوده است. جامعه آماری پژوهش نیز کل روستاهای قابل سکونت واقع در شهرستان­های شهرستان بروجرد، برابر با 192 روستا بوده است. در ادامه 47 مولفه از شاخص­های توسعه از آمارنامه رسمی استخراج و پس از وزن­دهی با روش­های آنتروپی­شانون و تحلیل مولفه­های اصلی، با بهره­گیری از تکنیک­های ویکور فازی، تاپسیس فازی، تحلیل سلسله­مراتبی خوشه­ایی و ضریب پراکندگی مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل کلی شاخص­های توسعه نشان داد، طبق محاسبات تکنیک ویکور فازی دهستان گودرزی با ضریب 07/0 توسعه­یافته­ترین و دهستان و همت­آباد با ضریب 86/0 محروم­ترین منطقه شهرستان به لحاظ توسعه روستایی بوده­اند. همچنین نتایج حاصل از محاسبات تکنیک تاپسیس فازی نیز نشان داد: بیشترین ضریب توسعه با 48/0 مربوط به دهستان گودرزی و کمترین ضریب توسعه مربوط به دهستان دره­صیدی 28/0 بوده است. نتایج حاصل از رتبه­بندی دهستان­های مورد مطالعه به لحاظ توسعه روستایی نیز نشان داد دهستان­های گودرزی، شیروان، برده­سر، والانجرد، اشترینان، همت­آباد و دره­صیدی به ترتیب در رتبه­های اول تا هفتم قرار گرفتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش میزان برخورداری شهرستان های استان خوزستان از شاخص های توسعه با استفاده از تکنیک ادغام

در برنامه ریزی های توسعه در سطح منطقه ای، شناخت و درک تفاوت های موجود میان مناطق از حیث برخورداری آن ها از امکانات و زیر ساخت های اجتماعی و اقتصادی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است .یکی از روش های ارزیابی ، تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه است که برای سنجش ،ارزیابی و اولویت گذاری چند گزینه به کار گرفته می شود. روش این پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است.جامعه آماری 23 شه...

full text

سنجش میزان برخورداری شهرستان های استان خوزستان از شاخص های توسعه با استفاده از تکنیک ادغام

در برنامه ریزی های توسعه در سطح منطقه ای، شناخت و درک تفاوت های موجود میان مناطق از حیث برخورداری آن ها از امکانات و زیر ساخت های اجتماعی و اقتصادی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است .یکی از روش های ارزیابی ، تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه است که برای سنجش ،ارزیابی و اولویت گذاری چند گزینه به کار گرفته می شود. روش این پژوهش، بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است.جامعه آماری 23 شه...

full text

ناپایداری سکونتگاههای روستایی با اثرپذیری از عامل طبیعی مطالعه موردی روستاهای شهرستان دماوند

طی­نیم قرن­گذشته بسیاری ازمناطق روستایی­کشور، به علل مختلف اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی وخصوصا عوامل طبیعی در معرض­ناپایداری­ قرارگرفته­و جمعیتروستاییبه نفع مناطق شهری کاهش­و تعداد نقاط­روستایی­خالی­از سکنه­افزایش­یافته­است.­پژوهش­حاضربررسی تاثیر شاخصهای بعد طبیعی­همچون سیل، خشکسالی، فرسایش خاک و کمبود منابع آبی بر ناپایداری سکونتگاههای روستایی در8 روستا از81 روستای دارای سکنه شهرستان دماوندمی­باشد­...

full text

سنجش میزان برخورداری شهرستان‌های استان خوزستان از شاخص‌های بهداشتی- درمانی با استفاده از تکنیک ادغام

لازمه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شناسایی جایگاه توسعه‌یافتگی مناطق نسبت به یکدیگر است. یکی از شاخص‌های اصلی توسعه، شاخص سلامت و به‌نوعی میزان بهره‌مندی جامعه از خدمات و امکانات بهداشتی و درمانی است. پژوهش حاضر به بررسی میزان برخورداری شهرستان‌های استان خوزستان از لحاظ شاخص بهداشتی‌-‌درمانی می‌پردازد. روش تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی –موردی و تحلیلی است که در آن 41 متغیر  بهداشتی-...

full text

بررسی نقش کشاورزی در توسعه روستایی سکونتگاههای شهرستان زرین دشت با استفاده از تحلیل عاملی

امروزه بسیاری از محققان و دانشمندان، توسعه کشاورزی را به مثابه استراتژی و راهبرد اصلی توسعه روستا قلمداد کرده و معتقدند که کشاورزی به عنوان منبع اصلی تامین درآمد فرصت های اشتغال، نقش اساسی در توسعه روستایی ایفا می کند. از این رو هدف مطالعه حاضر تحلیل و ارزیابی توسعه روستایی با توجه به وضعیت بخش کشاورزی است که به صورت مطالعه موردی در مناطق روستایی شهرستان زرین دشت صورت گرفته است. روش تحقیق در ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  113- 130

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023