سنجش فضایی اقتصاد دانش‌بنیان در استان‌های مختلف ایران (رویکرد شاخص ترکیبی)

اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصادی است که بر مبنای تولید، توزیع و کاربرد دانش پایه‌گذاری شده است و سرمایه‌گذاری دانش‌محور در آن اهمیتی کلیدی دارد. دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان مستلزم سرمایه‌گذاری در حوزه‌ نیروی انسانی و تدوین سیاست‌های متمرکز بر تحقیق و نوآوری است تا در نهایت بتوان از طریق کارآفرینی و ایجاد صنایع کوچک، متوسط و بزرگ دانش‌بنیان به اهداف کلان اقتصادی و اجتماعی در مناطق دست یافت. با توجه به اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان، دراین مقاله به سنجش و‌ رتبه‌بندی آن در استان‌های مختلف ایران با رویکرد شاخص ترکیبی بر اساس روش تلفیقی تحلیل سلسله‌مراتبی- تاپسیس پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد استان‌های تهران، سمنان، کرمان و اصفهان به ترتیب در رتبه اول تا چهارم از لحاظ اقتصاد دانش‌بنیان برخوردارند و آخرین رتبه شاخص ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان به ترتیب به استان‌های لرستان، خراسان شمالی، آذربایجان غربی و کردستان اختصاص دارد. با توجه به نقش و اهمیت شرکت‌های دانش‌بنیان، پژوهش‌های کاربردی، اختراع‌ها و نیروی انسانی متخصص به ویژه در دوره‌ تحصیلات تکمیلی در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در استان‌ها، سیاست‌گذاران ‌باید در برنامه‌های اجرایی سند آمایش آموزش عالی کشور در راستای ارتقای این شاخص‌ها در استان‌های کمتر توسعه‌یافته توجه کافی داشته باشند.