سنجش ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی در بخش‌های اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد داده- ستانده

Authors

  • جمال کاکایی دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی
  • علی فریدزاد عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
  • فرشاد مومنی عضو هیات علمی، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران
Abstract:

یکی از شاخص‌های اساسی برای سنجش وضعیت توسعه پایدار، استفاده از شاخص ردپای بوم‌شناختی است. این مقاله که بر مفهوم ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی  تمرکز دارد در پی پاسخ به این دو پرسش است، آیا الگوی صادرات و واردات محتوای انرژی‌های فسیلی  کشور، موید مزیت‌نسبی است؟ و اینکه ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی ایران در سال ۱۳۹۰ چه میزان است؟ جهت سنجش ردپای بومشناختی انرژی‌های فسیلی از دوپایه آماری؛ نخست جدول داده-ستانده متقارن فعالیت در فعالیت بهنگام شده برای سال1390 مرکز آمار ایران و دوم ترازنامه هیدروکربوری سال 1390 استفاده ‌شده است. یافته‌های کلی مقاله تحت عنوان دو سناریو، ارائه‌شده است. در سناریوی نخست فرض میشود که تکنولوژی تولید میان ایران و شرکای تجاری آن یکسان و در سناریوی دوم متفاوت باشد. نتایج حاصل در هر دو سناریو نشان میدهد در سطح کلان، اقتصاد ایران دارای مازاد تجاری محتوای انرژی است، اما در سطح بخشی تحت سناریوی اول 23 بخش اقتصادی و در سناریو دوم، 18 بخش اقتصادی کشور با کسری محتوای تجاری انرژی روبه‌رو هستند. ردپای بوم‌شناختی انرژی‌های فسیلی در سناریو نخست بیش از 191 میلیون هکتار (5/2 هکتار- نفر) و کسری3/2هکتار برای هر نفر و در سناریو دوم قریب  به 184  میلیون هکتار (4/2 هکتار- نفر) و کسری 2/2 هکتاری برای هر نفر است.  جمع‌بندی پژوهش آن است که نتایج سناریو دوم به دلیل پایین بودن بهره‌وری انرژی در ایران واقع‌بینانه‌تر است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش ردپای بوم‌شناختی زمین در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد جدول داده- ستانده

  در این پژوهش، به منظور بررسی وضعیت توسعه پایدار ایران، یک شاخص بیوفیزیکی برای ارزیابی واقعی سرمایه طبیعی (مانند زمین) به نام ردپای بوم ­ شناختی زمین معرفی می ­ کنیم. در مقایسه این شاخص با ظرفیت زیستی مشخص می ­ شود که آیا ایران کسری بوم ­ شناختی دارد و کاربری زمین به عنوان یک سرمایه طبیعی، پایدار است یا خیر. این شاخص برای سنجش پایداری، مجموع زمین حاصلخیز و آب لازم برای تولید مستمر منابع مصرفی ...

full text

سنجش ردپای بوم شناختی زمین در بخش های مختلف اقتصادی ایران با استفاده از رویکرد جدول داده- ستانده

در این پژوهش، به منظور بررسی وضعیت توسعه پایدار ایران، یک شاخص بیوفیزیکی برای ارزیابی واقعی سرمایه طبیعی (مانند زمین) به نام ردپای بوم ­ شناختی زمین معرفی می ­ کنیم. در مقایسه این شاخص با ظرفیت زیستی مشخص می ­ شود که آیا ایران کسری بوم ­ شناختی دارد و کاربری زمین به عنوان یک سرمایه طبیعی، پایدار است یا خیر. این شاخص برای سنجش پایداری، مجموع زمین حاصلخیز و آب لازم برای تولید مستمر منابع مصرفی ان...

full text

بررسی جایگاه صنعت چوب و کاغذ درمیان بخشهای اقتصادی ایران با رویکرد داده-ستانده

با توجه به اهمیت صنعت چوب و کاغذ برای اقتصاد ایران و ارتباط این بخش با سایر بخش‌‌ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباطات متقابل و پیوند بین بخش چوب و کاغذ با دیگر بخش‌های اقتصادی صورت گرفته است. برای این منظور از جدول داده- ستانده سال 1380 و روش سنتی و نوین حذف فرضی ، استفاده شده است. محاسبه شاخص حساسیت انتشار و نیز شاخص قدرت انتشار صنعت چوب و کاغذ به ترتیب با ارقام 451/2 و 378/1 حاکی از آن است ک...

full text

سنجش ردپای آب در بخش های مختلف اقتصاد ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک کره زمین محسوب می شود، سطح وسیعی از زمین های ایران شور و خشک هستند، بنابراین مشکل کمبود آب و بارش یک واقعیت مهم و غیرقابل انکار در ایران محسوب می شود. به علت محدودیت کمی و کیفی آب در ایران، تحلیل شاخص های بهره وری آب از جمله شاخص ردپای آب و تجارت آب مجازی اهمیت ویژه ای برای برنامه ریزی و سیاست گذاری کلان و بخش های مختلف اقتصادی دارد. ادبیات موجود در ایران نشا...

15 صفحه اول

بررسی جایگاه صنعت چوب و کاغذ درمیان بخشهای اقتصادی ایران با رویکرد داده-ستانده

با توجه به اهمیت صنعت چوب و کاغذ برای اقتصاد ایران و ارتباط این بخش با سایر بخش ها، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباطات متقابل و پیوند بین بخش چوب و کاغذ با دیگر بخش های اقتصادی صورت گرفته است. برای این منظور از جدول داده- ستانده سال 1380 و روش سنتی و نوین حذف فرضی ، استفاده شده است. محاسبه شاخص حساسیت انتشار و نیز شاخص قدرت انتشار صنعت چوب و کاغذ به ترتیب با ارقام 451/2 و 378/1 حاکی از آن است که...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 73

pages  147- 174

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023