سرنوشت مقالات سلب اعتبارشده کشورهای خاورمیانه در حوزه سلامت

هدف این پژوهش بررسی سرنوشت مقالات سلب اعتبار‌شده کشورهای خاورمیانه در حوزه سلامت از حیث میزان استنادات قبل و بعد از سلب اعتبار و به تفکیک کشورها است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با ابزارهای علم‌سنجی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه پژوهش مقالات سلب اعتبار‌شده کشورهای خاورمیانه در حوزه سلامت می‌باشد که از سال 1970 تا 2018 در پایگاه کلاریویت آنالیتیکس وب‌آوساینس‌، نمایه شده‌اند. جهت تأیید صحت اطلاعات و مقایسه گزارش تعداد مقالات،‌ نویسنده و کشورها، کلیه این اطلاعات در فرمت پلِین‌تکست1 دریافت و به منظور تحلیل در سطح کشورها وارد نرم‌افزار هیست‌سایتشدند. به منظور تحلیل بیشتر، خروجی این اطلاعات جهت ترسیم نقشه هم‌تألیفی و همکاری علمی بین کشورها در نرم‌افزار ووس‌ویور وارد شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که در خاورمیانه هفت کشور ایران، مصر، ترکیه، عربستان، رژیم اشغالگر قدس، لبنان و امارات متحده عربی دارای مقالات سلب اعتبار‌شده در حوزه سلامت بوده‌اند که در این میان نیز کشورهای ایران، مصر و ترکیه به ترتیب بیشترین مقالات سلب اعتبار‌شده را داشته‌اند. همچنین یافته‌ها نشان داد به جز ترکیه مقالات سلب اعتبار‌شده بقیه کشورهای مورد بررسی تمام استنادات خود را بعد از سلب اعتبار دریافت کرده‌اند. بیش از نیمی از این مقالات در کمتر از یک‌سال سلب اعتبار شده‌اند. نتایج این پژوهش می‌تواند در راستای سیاست‌پژوهی رفتار پژوهشی محققان حوزه سلامت از منظر چگونگی رعایت اخلاق علمی و نیز بررسی فشارهای ناشی از انتشار مقاله به واسطه قوانین و سیاست‌های ارزیابی علمی پژوهشگران مورد استفاده قرار گیرد.