سخن سردبیر
Authors: not saved
Abstract:
مکتب الهی و انسان ساز اسلام، به معنای دقیق کلمه، مجلا و مظهر دو اصل وزین «عقلانیت دینی» و «دیانت عقلی» است. در این آخرین و کاملترین آیین آسمانی، عقلانیت و دیانت، در ارتباطی دو سویه و متعامل، هر دو در خدمت یکدیگرند و به توسعه و تعالی یکدیگر کمک میکنند. امّا کمک و یاری دین به رشد و شکوفایی و بالندگی عقل، که طبق بیان نورانی امام هفتم7، اولی «حجت ظاهری» و دومی «حجت باطنی» خوانده شده1، در این فراز از سخن حضرت امیرالمؤمنین7 به خوبی تبیین شده است: «فبعث فیهم رسله، و واتر الیهم انبیائه، لیستأدوهم میثاق فطرته، و یذکّروهم منسیّ نعمته، و یحتجّوا علیهم بالتبلیغ، و یثیروا لهم دفائن العقول2.» در این فرمایش روشنگرانه، که در باب فلسفۀ بعثت رسل و انبیای عظام الهی است، چهارمین قسمت ناظر به آشکار ساختن و به فعلیت رساندن عقلهای دفن شدۀ بشری است و به خوبی حکایت از آن دارد که در حقیقت، حجت ظاهری در خدمت حجت باطنی است3 و به پرورش و شکوفایی و کمال آن کمک میکند. از سوی دیگر، دین هم به عقل ورزی و اندیشهگری در آیات تدوین و تکوین فرا میخواند و از پیروانش انتظار دارد عقل و خرد خویش را به کار اندازند و برای شناخت و فهم درست و عمیق مفاهیم و آموزههای دینی از نیروی عقل و اندیشه بهرهبرداری کنند. قرآن کریم به کرّات و مرّات، هنگام برشمردن آیات الهی، درک و فهم این آیات را در گروه کاربرد عقل معرفی میکند و با آوردن این جمله که: ﴿إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ﴾ (الرعد، 4؛ النحل، 12) تصریح میکند که درک حیث «آیاتی» حقایق جهان هستی، منوط به تعقل و تفکر است. حضرت علی7 اهمیت و منزلت عقل را تا آنجا میداند که میفرماید: «الادب و الدین نتیجة العقل4»، «لا دین لمن لا عقل له5»، و «قواعد الاسلام سبعة: فاولها العقل ...6». در این شماره میخواهیم رابطۀ عقل و دین را در پرتو بیانات مقام معظم رهبری، که خود یکی از پرورش یافتگان دو اصل متین عقلانیت دینی و دیانت عقلانی است و در سیرۀ علمی و سلوک عملی خویش، همواره نشان داده است که پیرو با اخلاص این دو اصل خدشه ناپذیر است، تبیین کنیم و بیانات حکیمانة ایشان را الهام بخش و هدایتگر حرکت علمی این دوفصلنامه قرار دهیم. در این راستا، دو نمونه از سخنان معظمله را که اولی ناظر به «دیانت عقلانی» و دومی ناظر به «عقلانیت دینی» است ذکر میکنیم.
similar resources
سخن سردبیر: علم نافع
نفع و نفعطلبی از ویژگی های انسان است؛ زیرا وی موجودی نیازمند است و برای رفع نیازهای خود باید بکوشد. رفع نیاز به نوعی ایجاد شعف و لذت می کند و عدم توجه به رفع آن او را ناراحت و مکدر می سازد. از این رو آنچه به شادی و شعف در زندگی انسان بینجامد در اغلب موارد مفید و بر عکس آنچه او را ناخوش آید غیرمفید تلقی می شود. نیازهای اولیه و ذاتی انسان مشخص است اما وقتی از آن فراتر می رود و یا رفع نیاز با تنو...
full textMy Resources
Journal title
volume 2 issue 2
pages 7- 10
publication date 2012-04-01
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023