سبک شناسی رسایل خواجه عبدالله انصاری

Authors

  • آزاده پوده دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان
  • تقی اجیه استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان
Abstract:

در این مقاله به سبک‌شناسی چند رسالۀ برگزیده از خواجه‌عبدالله انصاری پرداخته شده است. توجه به ویژگی‌های  سبک‌شناختی در سده اخیر در میان ادیبان و سخنوران اهمیت فراوانی دارد؛ چراکه سبک ادبی هر نویسنده نمایانگر طریق به تصویر کشیدن اندیشه سخنور و کلید گشایش اسلوب بیان او در افاده معنا به ذهن مخاطب است. نوع الفاظ و ترکیب‌ها و جمله‌بندی‌ها و طرز تعبیر معانی از مؤلفه‌های اساسی سبک ادبی است. خواجه‌عبدالله انصاری، از مشاهیر عرفان و ادب فارسی، تألیفات متعددی دارد که شایستۀ تجزیه و تحلیل سبک‌شناختی است. بدین منظور، اسلوب‌های وی در نگارش آثار تعلیمی صوفیانه بررسی شد، به‌خصوص در پنج رسالۀ کنزالسالکین، واردات، دل‌وجان، هفت‌حصار، قلندر‌نامه که سرمشق  پیدایش آثار پس از آن بوده‌اند. آهنگین بودن، بسامد بالای جمله‌های عربی، تلمیح، تناسب، تکرار، تشبیه، استعارۀ مکنیّه و کنایه از برگزیده‌ترین آرایه‌های مورد توجه اوست و نیز به دلیل خطیب بودن خواجه، غرض ثانویه هشدار و ارشاد در آثار او غالب است و از نظر کمیت در سطح زبان، وی تمایل به اطناب غیرممل دارد تا ایجاز

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علم و معرفت از دیدگاه خواجه عبدالله انصاری

چکیده                                                                                                 صوفیان محقّق لازمۀ طی منازل سیر و سلوک را همراه داشتنِ توشه­ای به نام علم می­دانند؛ زیرا از نظر ایشان علتِ انحراف عده­ای از سالکان، جهل آنها و اشتغال به مجاهده قبل از عالم شدن است. به باورخواجه عبدالله گرچه علم برای عارف، پای­بند است اما عارفِ بدونِ علم، شیطانی بیش نیست. جهالت زهری است که سالک را ...

full text

تطبیق مفهوم توکل در نگاه خواجه عبدالله انصاری و سنایی

توکّل اصطلاح دینی، اخلاقی و عرفانی است؛ در لغت به معنای اعتماد کردن، تکیه کردن، اعتمادنمودن بر کسی و اعتراف کردن بر عجز خود است. (لغت نامه دهخدا: ذیل لغت) خواجه عبدالله انصاری از عرفای مشهور قرن پنجم هجری، از مفاهیمی مانند لجا، تفویض و تسلیم در کنار توکّل نام برده است. وی مقام توکّل و تفویض را کار خود به حقّ سپردن معنا کرده است. و سپس مقام لجا و تسلیم را بر توکّل و تفویض برتری بخشیده و آن را سپردن خ...

full text

فقر و غنا از دیدگاه هجویری و خواجه عبدالله انصاری

فقر وغنا در ادبیات ایران و به خصوص در آثار عرفانی، سابقه‌ای کهن و جایگاهی والا دارد. «فقر» در لغت به معنای درویشی و نداری و «غنا»، نقطه مقابل آن و به معنی توانگری، بی‌نیازی و دولتمندی است.از دیدگاه هجویری و خواجه عبدالله انصاری، غنا در معنی توانگری و دولتمندی حقیقی، خاصّ حق است و غنای خاصّ خلق، غنای دل، در معنای توانگری قلب است. توانگری قلب مقامی است که بنده در آن، خود را از همة جهان و جهانیان بی...

full text

تطبیق مفهوم توکل در نگاه خواجه عبدالله انصاری و سنایی

توکّل اصطلاح دینی، اخلاقی و عرفانی است؛ در لغت به معنای اعتماد کردن، تکیه کردن، اعتمادنمودن بر کسی و اعتراف کردن بر عجز خود است. (لغت نامه دهخدا: ذیل لغت) خواجه عبدالله انصاری از عرفای مشهور قرن پنجم هجری، از مفاهیمی مانند لجا، تفویض و تسلیم در کنار توکّل نام برده است. وی مقام توکّل و تفویض را کار خود به حقّ سپردن معنا کرده است. و سپس مقام لجا و تسلیم را بر توکّل و تفویض برتری بخشیده و آن را سپردن خ...

full text

اصول شهرسازی ایرانی بر اساس «صد میدان خواجه عبدالله انصاری»

شــهر و معماری هر جامعه ای در پس ظاهر خود دارای معانی برگرفته از جهان بینی و فرهنگ مردم همان جامعه اســت. بنابراین شناسایی معانی و اصول بی زمان و بی مکان برای شهرسازی و معماری ایران، از مکتب فکری حاکم بر آن که در متون اصیل آمده اســت، نخستین گام برای تدوین اصول شهرسازی و معماری ایرانی- اسلامی است. گام بعدی که تبدیل این اصول و ارزش ها به احان و برنامه ریزان است. هدف از این نوشتار توجه دادن شهر س...

full text

تحلیل سبک شناختی سه اثر خواجه عبدالله انصاری ( طبقات الصوفیه، رسایل و صدمیدان) با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی.

چکیده پایان نامه: در پژوهش حاضر به تحلیلِ سبک شناسی سه اثر خواجه عبدالله انصاری به روش سبک شناسی انتقادی پرداختیم. این پژوهش در پنج لای? آوایی، واژگانی / ایدئولوژی، نحوی و بلاغت سامان یافته، و نتایج ذیل به دست آمده است: در لای? آوایی، متغیرهای آوای بنا به اقتضای بافت موقعیتی(متناسب به موقعیت اجتماعی مخاطبان و مولف) به کار رفته است. در لای? واژگانی بسامد بالای رمزگان مذهبی با کارکرد محق دانستن ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  81- 96

publication date 2014-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023