سامانه‌های دارورسانی مخاط‌چسب

سامانه‌های دارورسانی مخاط‌چسب از جمله سامانه‌های نوین دارورسانی هستند که به‌علت قابلیت چسبندگی، باقی‌ماندن بر سطوح مخاطی و آزادسازی داروی موجود در آن‌ها، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند. دارورسانی مخاطی، نه‌تنها برای افراد دارای مشکل بلع، بلکه برای جمعیت زیادی از بیماران، مسیر مناسبی است. همچنین مسیر یادشده مزیت‏های شاخصی در برابر مسیر خوراکی از جمله پشت سر گذاشتن تخریب اولیه کبد و جلوگیری از حذف دارو در دستگاه گوارش دارد. فرمول‌بندی‌های مخاط‌چسب را می‌توان در اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، ژل، فیلم دهانی، افشانه، محلول گرانرو و میکرو یا نانوذرات تهیه و برای دارورسانی از مخاط دهان، روده، چشم، بینی، واژن و سایر مسیرهای مخاطی استفاده کرد. مهم‌ترین جزء این سامانه‌ها، پلیمر است. پلیمرهای مخاط‌چسب، افزون بر این که به‌عنوان بستر اصلی ساخت فرمول‌بندی‌های مزبور عمل می‌کنند، مقدار رهایش و نفوذ دارو را نیز کنترل و به مزایای درمانی این سامانه‌ها کمک می‌کنند. از این‌رو، ویژگی‌های مخاط‌چسبی تحت تأثیر  خواص پلیمر و شرایط محیطی قرار می‌گیرد که پلیمر در آن ساکن است. در این مقاله، سامانه‌ها و انواع مختلف فرمول‌بندی‌های مخاط‌چسب، سازوکار و نظریه‌های مخاط‌چسبی و عوامل موثر بر چسبندگی بررسی شده‌اند.