ساز وکار ورود، صعود، نزول و خروج ایل قاجار در منحنی قدرت سیاسی

پایه گذاران حکومت های سلطنتی در تاریخ ایران عمدتا از جوامع قبیله­ای بر خاسته اند و پس از رسیدن به اوج قدرت به صورت ناخواسته فرآیند نزول و خروج از صحنه قدرت را طی ­کرده اند. این امیران برخاسته از میان قبایل، با ورود به عرصه یکجانشینی و تغییر شیوه زندگی، بناچار باعث تغییر در بنیان­های مادی و معنوی قدرت و یا علت فروپاشی این بنیان­ها می­گردیدند و لاجرم مدتی بعد مدعی تازه­ای از راه می­رسید و قدرت را تصاحب می­کرد. قاجارها نیز با چنین ساز و کار به قدرت رسیدند؛ اما زوال و سقوط آنان نه بر پایه­ی ساز وکار فوق که با ساز و کاری  بی­سابقه­ای در تاریخ ایران روبرو گردید. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که قاجارها علی­رغم ایستادگی در برابر نوسازی، به اجبار به نوسازی نظامی تن در دادند؛ اما عدم دریافت صحیح آنان از نوسازی نظامی و پیامدها و نتایج مترتب بر آن، موجبات سقوط و زوال آنان را به دست واحد نظامی نوین فراهم ساخت.