سازه مفهومیِ «غرب» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1357-1368)

author

Abstract:

چگونگی ساخته شدن «غرب»، نقشی کلیدی در تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. اصولاً شکل‌گیری جمهوری اسلامی نه تنها حرکتی در مقابل استبداد داخلی بلکه تلاشی برای بازتعریف جایگاه ایران در مناسبات بین‌المللی بود. هدف مقاله بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره غرب و نتایج مفهومی آن در دهه اول حیات جمهوری اسلامی ایران است. سؤال مقاله این است که «غرب» در گفتار‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران در قالب چه مقولات، مفاهیم، واژگان و صفاتی مفهوم‌بندی شده است؟ استعاره و اسناد از جمله مهم‌ترین ابزارهای زبانی برای توصیف سازه‌های هویتی‌اند. در این مقاله از دو روش تحلیل استعاری و تحلیل اسنادی برای بررسی انگاره‌های مختلف درباره «غرب» در گفتارهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی استفاده شده است. به این منظور، ابتدا چارچوب مفهومی و روش‌شناسی مورد بررسی قرار می‌گیرند. در این بخش به تحلیل گفتمان به عنوان چارچوب مفهومی مقاله و روش‌های تحلیل استعاری و اسنادی به عنوان ابزارهای تحلیلی مقاله اشاره شده است. سپس در دو بخشِ تحلیل استعاری و اِسنادی به بررسی سازه «غرب» در گفتارهای سیاست خارجی ایران در دهه اول انقلاب می‌‌پردازیم. نهایتاً بررسی نویسنده نشان می‌‌دهد که ساخت مفهومی «غرب» در گفتارهای رسمی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دهه اول، بر اساس چهار حوزه استعاری بدن/ پزشکی، جانداران غیرانسانی، مهندسی و جرم‌‌شناسی و سه الگوی کلّی اِسنادی یعنی غربِ قابل یادگیری، غربِ فاسد و غربِ غارتگر قابل تحلیل است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مقایسه‌ای دوران پهلوی دوم (1342-1357) و جمهوری اسلامی (1358-1368) نقد کتاب الگوهای تصمیم‌گیری در سیاست خارجی ایران

چکیده با بروز  انقلاب رفتاری در دهه‌های 1950 و 1960 رشته روابط بین‌الملل (International Relations) به‌عنوان یکی از رشته‌های مهم علوم انسانی دچار یک شکاف درون‌رشته‌ای شد و به دو زیرشاخه مهم تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (Foreign Policy Analysis) و سیاست بین‌الملل (International Politics) با هویت‌هایی متمایز تقسیم شد. در مرکز این تقسیم‌بندی دولت (State) قرار داشت که هر یک از این زیر شاخه‌ها سعی می‌ک...

full text

نقش تحولات اقتصادی و اجتماعی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1376-1368)

درک ماهیت و تحولات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بدون مطالعه صورتبندی و تعامل نیروهای اجتماعی امکان پذیر نیست. سال 1368 هم به لحاظ تحولات اقتصادی و اجتماعی و هم به لحاظ کیفیت سیاست خارجی نقط? عطف به شمار می آید. در این دوره، رشد شاخصهای صنعتی به خصوص صنایع سنگین در بخش دولتی و خصوصی قابل توجه بود. خدمات و بازرگانی به شکل جدید و در قالب بازار سنتی همگام با صنعت رشد یافت. نقش فن سالاران تقویت ش...

full text

تحلیل سیاست خارجی و هویت سیاست خارجی ‏جمهوری اسلامی ایران

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم‌ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان‌های متفاوت دولت‌های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص‌های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ثانیاً، با احتج...

full text

جایگاه انرژی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1368-1388)

چکیده: امروزه منابع انرژی از درجه اهمیت رو به افزایشی در معادلات اقتصادی و سیاسی برخوردار است و حیات کنونی بشر وابسته به انرژی است و انرژی محرکه تمامی فعالیتهای صنعتی، حمل و نقل، کشاورزی و...است. در این میان، رابطه اقتصاد و سیاست در کشوری مانند ایران بسیار پررنگ تر و برجسته تر است زیرا از زمان پیدایش نفت اقتصاد کشور ما در مسیری حرکت کرده است که به آن اقتصاد نفتی گفته می شود. در ایران نفت در طو...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 39

pages  61- 78

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023