سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در عصر پهلوی ‌اول 1303 تا 1309 ش

author

Abstract:

سیاست تمرکزگرائی کسب­ درآمد از منابع مختلف را به الزامی برای حکومت پهلوی ­اول تبدیل کرد. برپایه این الزام کسب درآمد از بخش تجاری اقتصاد ایران مورد توجه قرار گرفت. کسب درآمد از بخش تجاری در ابتدا با توجه به میراثی که اقتصاد تجاری ایران از دوران قاجار از آن برخوردار گردید امکان‌پذیر نبود. در چنین شرایطی سازماندهی اقتصاد تجاری ایران به منظور کسب درآمد بیشتر ضروری بود. بر این اساس این مقاله با استفاده از روش تحقیق تاریخی به بررسی این پرسش می‌پردازد. حکومت پهلوی چه اقدام­هائی برای سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در سال­های 1303 تا 1309ش انجام داد؟ یافت­های تحقیق نشان می­دهد که تصویب قانون علایم صنعتی و تجاری و قانون تجارت، تأسیس اتاق­های تجارت، سازماندهی نظام گمرکی، تصویب قانون نظارت بر خرید و فروش اسعار خارجی، قانون تعیین واحد و مقیاس پول قانونی و تأسیس وزارت اقتصاد ملی اقدام­هائی بود که حکومت برای سازماندهی اقتصاد تجاری انجام داد. این اقدام­ها بواسطه پیامدهای بحران اقتصادی 1929م ناکارآمد ماند. در چنین شرایطی حکومت از اسفند 1309ش انحصار اقتصاد تجاری را جایگزین سیاست سازماندهی اقتصاد تجاری کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش بحران اقتصادی 1929 آمریکا بر توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر پهلوی اول

بحران فراگیر مالی 1929 امریکا از طریق کاهش یافتن تولیدات صنعتی در کشورهای پیشرفته به عنوان تولیدکنندگان اصلی و نتیجه آن کاهش تقاضای کشورهای سرمایه داری جهت مواد اولیه، به جوامع توسعه نیافته انتقال یافت و وقوع این بحران در ایران نیز دولت و مجلس را به سمت اجرای سیاستهایی برای مقابله با آن سوق داد. با این وصف، مسأله تحقیق حاضر این پرسش است که بحران مذکور چگونه باعث توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر ...

full text

تأثیر تمرکزگرایی بر اقتصاد سیاسی عصر پهلوی اول

تحولات سیاسی ایران، پس از جنگ جهانی اول شرایطی را رقم زد که ایجاد تمرکز سیاسی را به مهم ترین ضرورت جامعۀ ایران تبدیل کرد. تحقق این امر نیازمند ایجاد نهادها و فراهم کردن ابزارهایی چون ارتش، نظام های اداری و آموزشی جدید و شبکۀ حمل و نقل بود. انجام چنین کارهایی نیاز به صرف هزینه های زیاد داشت. به همین دلیل حکومت ناچار بود برای تأمین هزینه ها، منابع اقتصادی کشور را در اختیار بگیرد و به سیاست گذاری ...

full text

نگاهی به موقعیت زنان ایران در دورة پهلوی از سال 1300 تا 1332 ش

روند مدرن‌سازی و ایجاد تحول بر اساس الگوهای غربی در نظام قضایی و نیز ترفیع موقعیت زنان در سطح اجتماع را می‌‌توان به منزلة برجسته‌‌ترین موارد اصلاحات در دهه‌‌های اولیة حکومت پهلوی برشمرد. با وجود این، در روند این تغییرات، به دلیل بینش مردسالارانة جامعه، در زمینة اصلاحات حقوقی و سیاسی به حقوق و مسائل زنان در بعد وسیع توجهی نشد. حتی در دورة مورد بحث، به دلیل سرکوب‌‌های سیاسی و ناکامی‌‌های حقوقی، ز...

full text

بازتاب جایگاه اجتماعی زنان عصر پهلوی اول در روزنامه‌ اطلاعات(1306 تا 1320ش)

سیاست­های فرهنگی و اجتماعی عصر پهلوی اول براساس اراده­ی طراحان آن، به هدف تغییر جامعه­ی سنتی ایران به جامعه­ی مدرن بود و زنان به­عنوان بخش مهمی از جامعه­ی سنتی ایران، بیش از سایر اقشار جامعه در معرض این سیاست­ها قرار داشتند. مطابق طراحی­های کارگزاران فرهنگی و سیاسی جامعه، زنان می­بایستی از نظر تربیتی، آموزشی، اجتماعی و ظاهری تغییر می­یافتند. با توجه به نقش و جایگاه نهاد خانواده در ایران، این تغ...

full text

جامعه‌شناسی انزوای روشنفکران (نقد کنش‌های روشنفکران عصر مشروطه تا پایان سلطنت پهلوی اول)

پیدایش گروه روشنفکران در ایران و به‌دنبال آن آغاز جنبش روشنفکری با هدف نوسازی جامعه، به آستانه مشروطیت بازمی‌گردد .روشنفکران عصر مشروطیت تا پایان دوره پهلوی اول نقش تاریخی دوران‌سازی را به‌عهدهداشتند. آنان پیشگامان مدرنیته و نوسازی بودند. خاستگاه اجتماعی و اندیشگی این روشنفکران و مفاهیم و مسائلی که به آن می‌پرداختند از زمینه‌های موضوعی جامعه‌شناسی تاریخی و از مباحث اصلی جامعه‌شناسی روشنفکران ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 14

pages  91- 122

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023