ساخت یابی الگوهای مشارکت سیاسی (مورد پژوهی: ایران در دوره جمهوری اسلامی)

Authors

  • رضا علی محسنی دانشیار گروه جامعه شناسی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • شهرام طهماسبی دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی، گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • مهرداد جواهری پور استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
Abstract:

هدف این مقاله بررسی ساخت­یابی الگوهای مشارکت­سیاسی در جمهوری اسلامی است. رویکرد نظری این بررسی مبتنی بر دیدگاه ­ساخت­یابی گیدنز است. روش تحقیق این مقاله روش تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات به شیوه اسنادی است. در این مقاله ابتدا به بررسی ساختار نظام سیاسی در جمهوری اسلامی پرداخته شده و بر آن است که بنیادی­ترین ویژگی نظام سیاسی جمهوری اسلامی که بر مشارکت­سیاسی موثر بوده، حق حاکمیت الهی است. به واسطه همین ویژگی بنیادین بوده که نظام جمهوری اسلامی در پی تقویت جامعه دینی در ایران بوده است. زیرا نیروهای سیاسی هوادار نظام سیاسی، برآمده از همین جامعه دینی­اند. اما در کنار جامعه دینی، جامعه مدنی نیز حیات داشته که از دل آن نیروی­های سیاسی برآمده­اند که لزوما هوادار نظام ­سیاسی موجود نیستند. به واسطه عملکرد نظام سیاسی و بر اساس نظریه ساخت­یابی گیدنز سه الگوی مشارکت­سیاسی در ایران شناسایی شده است. این الگوها عبارتند از: الف) الگوی رابطه تخاصم که پیروان آن بیرون از فرآیند مشارکت­سیاسی قرار گذاشته شده­اند؛ ب) الگوی حمایتی که برآمده از جامعه­دینی بوده و در پی صیانت از حق حاکمیت الهی هستند و به دلیل حمایت نظام سیاسی از پیروان این جریان فکری، بر اساس سلسله مراتب مشارکت­سیاسی دارای الگوی مشارکتی فراگیر و چرخه کامل مشارکت­سیاسی بوده­اند؛ ج) الگوی سوم الگوی مشارکت­سیاسی غیرحمایتی و برآمده از جامعه­مدنی بوده که بر اساس سلسه مراتب مشارکت­سیاسی دارای الگوی مشارکتی ناقص است و به طور مداوم در حال جذب و طرد از جریان اصلی قدرت سیاسی در ایران هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مشارکت سیاسی زنان در ساختار مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی ایران

هدف از این پژوهش بررسی مشارکت سیاسی زنان در ساختار مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی با روش توصیفی- تحلیلی بود؛ به این منظور درگام نخست به تفکیک بین مشارکت سیاسی دردو سطح نخبه و توده پرداخته شده است و در گام بعدی با مراجعه به داده‌ها‌ی آماری موجود درمراکز آماری کشور، مشارکت سیاسی زنان در ساختار مدیریت سیاسی برمبنای شاخص‌های سنجش مدیریت سیاسی بررسی شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، مشارکت سیاسی زنان در شاخ...

full text

توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با محوریت نقش شوراهای اسلامی و مشارکت شهروندی

شوراها به عنوان یکی از مباحث بنیادی و از ریشه‌دارترین روش‌های مدیریتی است که دموکراسی و مشارکت همه شهروندان را تضمین می‌نماید. تمرکز قدرت در حاکمیت مرکزی و کم‌توجهی به مدیریت‌های محلی و همچنین فقدان تنظیم ساختار مناسب قدرت در دستگاه‌های دولتی، خصوصاً در حوزه مدیریت شهری مهم‌ترین علت مشکلات شهری و توسعه اجتماعی است که ضعف‌ها و کمبودهای این امر در پدیده‌های گوناگون ظهور و بروز پیدا می‌کند. شوراها ...

full text

اقتصاد سیاسی فساد در جمهوری ‌اسلامی ‌ایران

هدف پژوهش حاضر این است تا از رویکرد اقتصاد سیاسی، عوامل شکل‌گیری فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران را تبیین و تحلیل کند. پرسش اصلی این است که علل و عوامل پدیداری فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران چه چیزهایی است و مهمترین مؤلفه‌های سیاسی و اقتصادی نهادی یا کارگزاری مؤثر بر فساد کدام‌اند؟ ازاین‌رو بعد از پرداختن به مبانی مفهومی و نظری و نظریه‌های‌های فساد و نیز اشاره به مهمترین مؤلفه‌های سیاس...

full text

ارتباط مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی مشارکت در انتخابات)

این تحقیق با هدف بررسی ارتباط بین مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر وجهی از مشارکت با عنوان مشارکت در انتخابات که بخش وسیعی از فعالیت سیاسی مردم را در برمی گیرد، به آزمون فرضیه ارتباط بین دو متغیر مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم ج.ا.ایران می پردازد. تحقیق از نظر داده ها کمّی، از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت پیمایشی است که پس از انجام تحقیق، در این تحقیق از نظرات 72 نفر ...

full text

ارتباط مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران (مطالعة موردی مشارکت در انتخابات)

این تحقیق با هدف بررسی ارتباط بین مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر وجهی از مشارکت با عنوان مشارکت در انتخابات که بخش وسیعی از فعالیت سیاسی مردم را در برمی گیرد، به آزمون فرضیة ارتباط بین دو متغیر مشارکت سیاسی مردم و قدرت نرم ج.ا.ایران می پردازد. تحقیق از نظر داده ها کمّی، از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت پیمایشی است که پس از انجام تحقیق، در این تحقیق از نظرات 72 نفر...

full text

آینده پژوهی مردم سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران

این مقاله به بررسی آینده پژوهی مردم سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران می پردازد. مطالعه روندهای گذشته در مردم سالاری دینی نشان می‌دهد که ریشه های این گفتمان به دوران مشروطه و اولین رویارویی حکومت قاجار با مدرنتیه غربی باز می گردد؛ زمانی که برای اصلاح نهادهای جدید غربی همچون مجلس شورای ملی، قانون و ...نهاد دین وارد عمل شد؛ با شکل گیری سیاست های مواجهه جویانه پهلوی اول و دوم، حاملان این گفتمان ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 32  issue 1

pages  395- 409

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023