ساختار نحوی محمولِ ثانویه در زبان فارسی

Authors

  • شجاع تفکری رضایی دانشگاه کرمانشاه
  • شکوفه حسینی دانشجوی دکتری زبان وادبیات انگلیسی دانشگاه کرمانشاه
  • عامر قیطوری دانشگاه کرمانشاه
Abstract:

برخی از جملات، علاوه بر محمولِ اصلی، حاوی نوعی محمولِ دیگر معروف به محمولِ ثانویه هستند. محمولِ ثانویه وضعیت فاعل یا مفعول را در هنگامِ وقوعِ عملِ فعل یا پس از آن توصیف می‌کند. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از شیوة توصیفی-تحلیلی و ازمنظرِ رویکرد کمینه‌گرا برخی مفاهیمِ مرتبط با محمولِ ثانویه در زبان فارسی، ازجمله مقولة نحوی محمول‌های ثانویه و همچنین نحوة اطلاق حالت به گروه تعریف مورد توصیف این محمول‌ها واکاویده شود. در مورد مقولة نحویِ محمولِ ثانویه، با بهره‌گیری از برخی معیارها نشان دادیم که محمولِ ثانویه در زبان فارسی دارای هستة نقشِی محمول و مقولۀ نحویِ گروه محمول است. درخصوصِ حالتِ نحویِ گروه‌های تعریفِ موردِ توصیفِ محمولِ ثانویه نیز، با تکیه بر ملاحظات نظری و شواهد تجربی، استدلال می‌شود که در ساختارِ این جملات، گروهِ محمول در جایگاهِ اداتِ فرافکنِ بیشینة گروه فعلیِ بزرگ قرار داشته و گروه تعریفِ موردِ توصیفِ محمولِ ثانویه برای بازبینیِ مشخصة حالتِ خود، به اقتضای نوع محمولِ ثانویه، از جایگاهِ شاخصِ گروهِ محمول به جایگاهِ شاخصِ گروهِ فعلیِ کوچک یا به‌صورتِ جانبی به شاخصِ گروهِ فعلیِ بزرگ حرکت کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

محمول صفتی در زبان فارسی

در ارتباط با نقش محمولی صفت در جایگاه پیش از فعل‌های «بودن» و معادل‌های آن، دو رویکرد عمده وجوددارد؛ یک دیدگاه صفت را در این جایگاه، جزء غیرفعلیِ فعل مرکب می‌داند و رویکرد دیگر آنرا مسند فرض‌می‌کند. بررسی رفتارصفت‌ها در پیکرۀ وابستگی نحوی زبان فارسی و پیکرۀ گزاره‌های معنایی زبان فارسی نشان‌می‌دهد، صفاتی که در جایگاه پیش از فعل‌های «بودن» و معادل‌های آن قرارمی‌گیرند، به طور کلی به دو دسته تقسیم‌م...

full text

ساختار نحوی خود اصلاحی در محاوره زبان فارسی

«خود اصلاحی» (self-repair) فرایندی است که گوینده مشکلی را در «واحد ساختاری نوبت» خویش تشخیص می‌دهد و در صدد اصلاح آن برمی‌آید. اینکه چه مقدار به عقب برمی‌گردد تا اقدام به اصلاح کند، از زبانی به زبان دیگر متفاوت است. در این مقاله این سؤال مطرح است که آیا در عملکردهای خود اصلاحی محاوره‌ی زبان فارسی، ارتباطی بین سازه تحت ساخت و میزان قلمرو بازیابی (scope of recycling) وجود دارد. دادگان محاوره‌ی زب...

full text

خطاهای نحوی تالشی‌زبان‌ها در کاربرد زبان فارسی

در حوزه‌ی فراگیری زبان دوم، همواره این فرضیه وجود داشته است که زبان­آموزان، عناصری از زبان مادری خود را در زبان دوم به‌کار می‌گیرند. در پی این فرضیه، نظریه‌های زیادی نیز مطرح شده‌ است که این پژوهش با توجه به نظریه‌ی «تحلیل خطا» به بررسی خطاهای نحوی 133 دانش­آموز تالشی‌زبان مقاطع سوم، چهارم و پنجم ابتدایی روستاهای عنبران بالا و پایین شهرستان نمین استان اردبیل در نگارش به زبانِ فارسی پرداخته است. ...

full text

بررسی نحوی ممیّز عدد در زبان فارسی

در این مقاله ساختار نحوی ممیّزهای عدد در گروه حرف تعریف زبان فارسی در چارچوب برنامة کمینه‌گرا بررسی می­شود. ممیّز عدد تکواژی است که هنگامی که اسم توسط یک عدد مورد شمارش قرار ­گیرد به­ همراه اسم می­آید. در این پژوهش براساس نظرات چنگ و سایبسما (2005)، ایشی (2000)، لی (1999)، تانگ (2004)، سیمپسون (2005) و بورر (2005) ویژگی­های واژ-‌نحوی ممیّزها در زبان فارسی را در رابطه با دیگر سازه­های گروه حرف تعری...

full text

ساختار نحوی خود اصلاحی در محاوره زبان فارسی

«خود اصلاحی» (self-repair) فرایندی است که گوینده مشکلی را در «واحد ساختاری نوبت» خویش تشخیص می دهد و در صدد اصلاح آن برمی آید. اینکه چه مقدار به عقب برمی گردد تا اقدام به اصلاح کند، از زبانی به زبان دیگر متفاوت است. در این مقاله این سؤال مطرح است که آیا در عملکردهای خود اصلاحی محاوره ی زبان فارسی، ارتباطی بین سازه تحت ساخت و میزان قلمرو بازیابی (scope of recycling) وجود دارد. دادگان محاوره ی زب...

full text

محمول‌های ثانویه در زبان فارسی رویکردی کمینه‌گرا

محمول‌های ثانویه[1] از جمله ساخت‌هایی‌اند که در سنت دستورنویسی فارسی مغفول مانده‌اند، اما در چهاردهه مطالعات دستور زایشی کم‌وبیش همۀ گونه‌های آن به‌تفصیل بررسی شده‌اند. محمول‌های ثانویه بر دو گونه‌اند: محمول‌های همامدی[2] و محمول‌های پیامدی[3]. این محمول‌ها بند ناخودایستایی‌اند که ویژگی یا صفتی را به یکی از موضوع‌های جمله نسبت می‌دهند؛ با این تفاوت که در محمول‌های همامدی این ویژگی در زمان وقوع ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 29

pages  65- 84

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023