زیست‌سنتز نانومیله‌های اکسید روی به‌وسیلۀ باکتری زانتوموناس‌کمپستریس

مقدمه: نانوبلورهای یک‌بعدی به‌خصوص نانو‌میله‌های اکسید روی به‌دلیل خواص و کاربردهای زیادی که پیدا کرده‌اند، امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. روش‌های شیمیایی و فیزیکی تولید نانومیله‌های اکسید روی، معمولاً موجب باقی‌ماندن مواد شیمیایی بر روی سطح ذرات می‌شوند و ایجاد سمیت می‌کنندکه موجب می‌شود کاربردهای این نانوذره در زمینه‌های بهداشتی و پزشکی محدود گردد؛ درنتیجه سنتز زیستی نانوذرات اکسید روی به‌عنوان یک فرایند دوستدار محیط زیست و جایگزین روش‌های شیمیایی و فیزیکی مورد توجه قرار گرفته است. ‏‏ مواد و روش‏‏ها: نانومیله‌های اکسید روی به‌وسیلۀ باکتری زانتوموناس‌کمپستریس و سوبسترای نیترات روی ۶آبه، درpH 7 در شیکر انکوباتور با دمای ۳۷ درجه سانتیگراد تولید شد. پودر حاصل پس از خشک‌شدن، کلسینه شد. نانوذرات اکسید روی سنتزشده با استفاده از آنالیزهای FTIR، XRD،SEM، EDXو طیف‌سنجی UV–VIS بررسی شدند.‏‏ نتایج: آنالیز FTIR برای بررسی گروه‌های عاملی استفاده می‌شود. پیک مشاهده‌شده در cm-1 563مربوط به ارتعاشات کششی نانوذرات اکسید روی است. نتایجXRD نشان می‌دهد که نانوذرات سنتزشده خالص و با فاز شش‌ضلعی کریستالی هستند. آنالیزSEM که برای بررسی مورفولوژی و سایز نانوذرات است،نشان می‌دهد که نانومیله‌های اکسید روی قطری بین 200-122 نانومتر با طول متوسط حدود 300 نانومتر دارند. آنالیز EDX که برای بررسی عناصر سازنده و خلوص محصول به کار می‌رود؛ نانومیله‌های اکسید روی تولیدی را بدون تشخیص هرگونه ناخالصی نشان داد. حضور نانوذرات اکسید روی در پیک جذب 376 نانومتربه‌وسیلۀ طیف‌سنجی مرئی- فرابنفش نیز تأیید شد. ‏‏ بحث و نتیجه‏گیری: در این پژوهش، روشی کم‌هزینه، گزارش‌نشده، غیرسمی، ساده، مطمئن و دوستدار محیط زیست برای سنتز زیستی نانوذرات اکسید روی با استفاده از باکتری زانتوموناس‌کمپستریس به‌عنوان عامل پوشاننده و کاهنده توصیف شده است.‏‏